Mona Keijzer: 'Wat betekent het voor de mensen waar je het voor doet?'
Het kabinet is twee jaar onderweg. Tijd om de balans op te maken! Een mooi moment om eens met Staatssecretaris voor Economische zaken en Innovatie Mona Keijzer terug te blikken. Over het MKB, loodgieterstassen, 'techreuzen', woekeren met je talenten en, hoe kan het ook anders, Volendam.
Loodgieterstassen
"Ik wist niet dat je nog meer uren in een week kon werken", is het eerste wat in haar opkomt wanneer gevraagd naar de eerste twee jaar in functie. "De bekende loodgieterstassen achtervolgen je tot diep in het weekend. Toch zit daar altijd wel weer iets interessants bij waarvan je zegt: daar doe ik het voor! Dat is echt smullen, ik ben namelijk altijd geïnteresseerd in nieuwe dingen. En dan met name het politieke vertalen: wat betekent het voor de mensen waar je het voor doet? De reden waarom ik in de politiek zit, is omdat ik het fijn vind om mensen te kunnen helpen door middel van mijn kennis, kunde en netwerk.”
Knappe koppen en gouden handjes
Toen Sybrand Buma (destijds fractievoorzitter CDA) haar vroeg voor de portefeuille economie en innovatie was haar eerste reactie: wat valt daaronder? "Toen ik MKB hoorde was ik om. Dat hoort namelijk zó bij mijn herkomst. De helft van mijn familie in Volendam heeft een eigen bedrijf, de andere helft werkt bij hen, bij wijze van spreken."
Toen ik MKB hoorde was ik om.
Ze kan wat dat betreft haar hart ophalen in deze functie en gaat er wekelijks op uit. Uit die Haagse bubble en het land in! “Daar gebeurt het. Daar zie je hoe je beleid uitpakt. Ik was laatst in Hattem en sprak met 'gewone' ondernemers die voor eigen rekening en risico bedrijf voeren, werkgelegenheid creëren en van betekenis zijn voor de gemeenschap. Fantastisch om te zien wat er daar, zoals op vele plekken in Nederland, aan innovatie en ondernemerschap plaatsvindt. Wat knappe koppen kunnen bedenken en gouden handjes vervolgens vorm en inhoud geven... Een voorrecht."
Woekeren met je talenten
In het kader van 'eerlijke economie', het rotsvaste CDA-principe van de laatste jaren, initieerde ze de franchise-wet, die nu bij de Raad van State voor advies ligt. Die moet ervoor zorgen dat de machtsbalans tussen franchisers en afnemers - vaak kleinere ondernemers - wordt hersteld. Denk hierbij aan de Etos, de lokale Jumbo, Albert Heijn of de Hema. "Bij mij in het dorp zit Gerard met een Etos, hij is de zoon van Gerrit die ook al een drogisterij had. Hen ken ik goed en zij hebben daarmee te maken. Zo zijn er velen." Zo is zij heel concreet de neoliberale gedachte - alles wat op de markt ontstaat is inherent goed - aan het terugdringen. "Concurrentie heeft ook goede kanten. Het is typisch christendemocratisch om met je talenten te woekeren en alles eruit te halen. Om die ladder te beklimmen is concurrentie noodzakelijk. Maar we zijn te ver doorgeslagen."
Menselijke maat
Het is een balans die ze ook noodzakelijk acht in de discussie over technologische vooruitgang. Pro-actief bewaakt zij namens het kabinet de menselijke maat, zonder innovatie te remmen. "Laat ik voorop stellen: wanneer samenlevingen nieuwe technologieën niet omarmen komen ze op achterstand. De oplossing zit hem dan ook niet in het verbieden, maar in het reguleren. In China bepaalt de overheid alles, in de VS heeft het bedrijfsleven de vrije hand. In Europees verband stellen we grenzen, maar doe ik ook concrete voorstellen waarbij de mens centraal staat. Voor techreuzen als Apple, Facebook en Google is het nu te gemakkelijk om data gedreven bedrijven op te kopen."
We hebben de meest concurrerende economie van Europa. Dat kan alleen als je over de grens kijkt.
A Dutch solution for every global challenge
"Nederland doet het ontzettend goed", laat ze vol trots weten. "We hebben de meest concurrerende economie van Europa en de vierde van de de wereld. Dat kan alleen als je over de grens kijkt. Je zou wel gek zijn om daar de kansen niet te zien." Al moeten we de vele internationale werkbezoeken, recent nog naar India, niet romantiseren. "Vaak is het vliegtuig uit, taxi, hotel, afspraak en weer terug. Het is hard werken, maar het geeft zoveel voldoening als je op die manier iets kunt betekenen voor Nederlandse ondernemers."
"We have a Dutch solution for every global challenge, zeg ik daar over ons innovatief bedrijfsleven. Binnenkort vertrek ik met Techleap.nl, een voormalige StartUpDelta, naar de VS om 50 start ups met de meest fantastische producten een podium te geven. Nederland heeft tenslotte maar 17 miljoen potentiële consumenten. In Amerika ruim 300 miljoen." We mogen best een beetje trotser zijn op Nederland, besluit zij. "Ik ben een ongelofelijke chauvinist. Ik vind dat we in het mooiste land van de wereld wonen. Wat dat betreft ben ik nog altijd gewoon Mona van Jan en Hilletje uit Volendam."
