Waterschap AGV sluit 2020 af met een meevallend financieel resultaat.

Het waterschap Amstel, Gooi en Vecht (AGV) heeft het jaar 2020 afgesloten met een financieel resultaat dat veel beter uitviel dan bij het vaststellen van de Begroting 2020 (in november 2019), ondanks de coronacrisis in 2020.

Weliswaar is er over het boekjaar 2020 een negatief resultaat van € 616.964 gerealiseerd (werkelijke kosten minus werkelijke baten), maar er was een negatief resultaat begroot van € 10,3 miljoen. Bij de vaststelling van dit negatieve verwachte resultaat bij de Begroting 2020 werd er van uit gegaan dat het tekort zou kunnen worden opgevangen door een beroep op de financiële reserves van het waterschap. Het resultaat valt dus erg mee, maar vanwege het resterende negatieve resultaat in 2020 is er geen ruimte om, conform de eerder vastgestelde beleidsregels, het geactiveerde deel van de bijdrage van het waterschap AGV aan het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) en andere activa versneld af te schrijven. 
De rekening van baten en lasten van AGV komt € 9,7 miljoen voordeliger uit dan het begrote nadelige saldo van € 10,3 miljoen. Het relatief gunstige resultaat van de rekening van baten en lasten (€ 9,7 miljoen ten opzichte van de begroting) is een combinatie van een hogere belastingopbrengst (€ 6,1 miljoen) en lagere kosten (€ 3,6 miljoen) dan begroot.
De totale exploitatielasten van het Zuiveringsbeheer van waterschap AGV bedroegen in 2020  € 87,8 miljoen (€ 81,2 miljoen in 2019). De totale exploitatielasten van het Watersysteembeheer bedroegen in 2020 € 110,7 miljoen, (€ 99,6 miljoen in 2019). Hier ziet u de Kerngegevens van het waterschap AGV in 2020. 

Belastingopbrengsten en coronacrisis
De belastingopbrengst is € 6,1 miljoen hoger dan de begroting 2020. De voornaamste oorzaak is het lager uitvallen van de posten ‘kwijtschelding’ en ‘oninbaar’ als gevolg van een nieuwe methodiek om deze posten te bepalen. In de Begroting 2020 was nog geen rekening gehouden met de neerwaartse aanpassing van het geraamde bedrag aan kwijtschelding en oninbaar. Dit betekent dat deze meevaller eenmalig is. 
Het effect van de coronacrisis op de belastingopbrengsten 2020 is redelijk beperkt zijn gebleven. Wel valt op dat het aantal natuurlijke personen met openstaande posten hoger is dan eind 2019. Het bedrag aan kwijtschelding valt zelfs lager uit dan in 2019. Dat valt te verklaren doordat het inkomen van de meeste particulieren – ook als ze hun baan kwijt raakten – niet direct op bijstandsniveau terecht komt. Overigens vertonen de landelijke bijstandscijfers aan het eind van 2020 wel een stijgende lijn. Bij bedrijven was er geen stijging te zien in het aantal faillissementen (vanwege de landelijke steunmaatregelen). Ook dit is in overeenstemming met de landelijke cijfers.

Lagere kosten, maar hoe?
De lagere kosten op het Zuiveringsbeheer bedragen 1,2 miljoen euro, de lagere kosten op het Watersysteembeheer 2,4 miljoen euro. De CDA-fractie in AGV stelde vast dat als je de lagere kosten analyseert (o.a. pagina 5 van het Bestuursvoorstel bij de Jaarstukken) je moet vast stellen dat de lagere kosten vrijwel geheel voortkomen uit de afhandeling van de claim op AEB Amsterdam (de vergoeding die AEB geeft voor de hogere kosten van AGV tijdens de slibcrisis, de hogere kosten voor de verwerking en afvoer van rioolslib dat niet meer door AEB verwerkt kon worden) en lagere kapitaallasten (rente en aflossingen op investeringen). 
In de jaarrekening is de claim op het AEB met betrekking tot de slibcrisis afgewikkeld. Er is een bijzondere bate van € 4,9 miljoen opgenomen. Hiertegenover staan echter wel extra kosten voor slibverwerking van € 0,6 miljoen, in 2021 en 2022 en mogelijk ook nog de jaren daarna. Nu de ondertekening door AGV en AEB van de vaststellingsovereenkomst begin 2021 heeft plaatsgevonden kon de claim op het AEB (met betrekking tot de slibcrisis) in de jaarstukken AGV 2020 worden verwerkt. De CDA-fractie is kritisch over deze werkwijze en heeft daarover nadere vragen gesteld aan de accountant. 

Investeringen
De realisatie van de eerdere begrote investeringen is in 2020 slechts uitgekomen op 48%. Deels heeft het lagere realisatiepercentage te maken met de opgelopen vertragingen door de coronacrisis (en daardoor lagere uitgaven). Daarnaast zijn er bestuurlijk andere keuzes gemaakt. Zo is afgezien van de bouw van een eigen slibinstallatie en is ervoor gekozen om het na de afvalwaterzuivering resterende rioolslib van AGV in de toekomst te laten verwerken door HVC. De CDA-fractie betreurde dit besluit uit de zomer van 2020 in hoge mate en diende een motie in met een keuze voor een alternatief, maar die motie werd verworpen. 
Verder zijn de kosten van de groengasinstallatie overgeheveld naar de AGV Groengas BV (op het krediet zijn er in de administratie van AGV geen kosten). Wanneer met beide ontwikkelingen rekening wordt gehouden komt het investeringsniveau in 2020 uit op 60%. Bij het opstellen van de begroting wordt bij het bepalen van de kapitaallasten (rente en afschrijving) uitgegaan van een investeringsniveau van 85%. 

Digitale veiligheid
Digitale veiligheid is essentieel voor de uitvoering van de vitale functies door Waternet. Meerdere artikelen in de media (vooral die op het internetplatform voor onderzoeksjournalistiek ‘Follow the Money’) brachten in de laatste maanden van 2020 een aantal issues naar voren wat betreft de cybersecurity van Waternet, de uitvoerende organisatie van het waterschap en de gemeente Amsterdam. Uit diverse onderzoeken bleek inderdaad dat de cybersecurity van Waternet in het geding was. Ook de Rekenkamercommissie van AGV publiceerde in 2020 een rapport over de cybersecurity van assets. Er moeten flinke verbeterstappen worden gezet en kosten van de digitalisering van Waternet zullen mede daardoor fors oplopen. AGV (en dus het Algemeen bestuur) is eindverantwoordelijk voor de veiligheid van zowel de assets van het waterschap als de persoonsgegevens van de belastingbetalers. In 2021 wordt door het bestuur en medewerkers had gewerkt aan een Verbeterplan Informatievoorziening, digitale veiligheid en weerbaarheid. (Bij de agenda van de AB-vergadering van 8 juli ziet u daarvan ook een samenvatting). 
De CDA-fractie in het waterschap maakt zich grote zorgen over de kostenontwikkeling van cybersecurity en de digitalisering van Waternet en volgt deze ontwikkelingen zeer kritisch, maar ziet in de bevindingen in de Jaarstukken 2020 geen aanleiding om het Dagelijks Bestuur geen décharge te verlenen over de Jaarrekening van 2020. 
 
KPI’s
Bij de beoordeling van de Jaarrekening 2020 wordt naast het financieel resultaat ook een beoordeling gegeven van geleverde prestaties aan de hand van KPI’s (kritische prestatie indicatoren) op het gebied van de taken van het waterschap (voldoende zuivering, schoonwater, dijken op orde e.d.). In 2020 voldeden 19 van de 25 indicatoren aan de normen en werd er op of boven de norm gepresteerd. Onder andere door de coronacrisis werden een aantal normen niet gehaald.

Commissievergadering 2 juni en Algemeen Bestuur 8 juli
De Jaarstukken 2020 werden in de Commissievergadering van 2 juni van de AB-vergadering behandeld. U ziet hier de agenda van 2 juni en hier de agenda van 8 juli, waarin u ook een videoverslag van deze vergaderingen aantreft. Bij de vergaderstukken treft u in het Jaarverslag 2020 in Hoofdstuk 2. “Beleidsontwikkeling en -beïnvloeding” (pagina 6 tot en met 12, van 104) een overzicht van de belangrijkste onderwerpen die in 2020 op de politieke agenda stonden van het Algemeen Bestuur. 
Voorafgaande aan de Commissiebehandeling hebben verschillende fracties uit het algemeen bestuur, waaronder de CDA-fractie, Technische Vragen gesteld over de Jaarstukken. De vragen en beantwoording vindt u hier. 
Zie hier de website van AGV over het Jaarverslag 2020.