Input Politiek Vrouwen Overleg (PVO) voor Tweede Kamerverkiezingen

Betreft: het landelijk verkiezingsprogramma 2023

Waddinxveen, 25 juli 2023.

Geachte commissie,

De eerstvolgende verkiezingen voor de Tweede Kamer naderen, daarom vraagt het Politiek Vrouwen Overleg (PVO) uw aandacht voor een aantal punten die gericht zijn op het versterken van de positie en bijdrage van vrouwen aan onze maatschappij. Wij zijn ervan overtuigd dat meer specifieke aandacht voor de positie van vrouwen in ons land bijdraagt aan de stabiliteit van de maatschappij en de economie. Vanuit onze jarenlange expertise willen wij u deze punten meegeven bij het opstellen van het verkiezingsprogramma.

Het PVO is het bestuurlijke samenwerkingsorgaan tussen – op dit ogenblik- 6 politieke partijen, te weten PvdA, CDA, D66, Groen Links, CU en VVD. De leden van het PVO zetten zich in voor de positie van vrouwen in het algemeen en economische zelfstandigheid in het bijzonder. Zij zoeken daarbij politiek draagvlak voor punten die bijdragen aan deze doelstelling en leggen dit voor aan bewindspersonen of maatschappelijke organisaties als de SER, Onderwijsraad enz.

Een belangrijk punt waar we als zes vrouwenbewegingen geheel achter staan is economische zelfstandigheid en het voorkomen van armoede.

Wij zien een verband tussen de toename van het aantal kinderen dat in armoede opgroeit en het geringe aantal vrouwen in Nederland (in vergelijking met andere Europese landen) dat economisch zelfstandig is. Dit aantal is de afgelopen jaren toegenomen, maar nog lang niet op het peil dat voor onze economie en maatschappij nodig is. Door te investeren in economische zelfstandigheid van vrouwen investeren we ook in de mensen die van hen afhankelijk zijn, zoals hun kinderen hun ouders en anderen om hen heen. Voorkomen van armoede bij vrouwen voorkomt veel problemen die daarmee samenhangen voor de jongere generatie. Om dit te bewerkstelligen zijn ons inziens de volgende maatregelen nodig:

Van kinderopvang naar kindontwikkeling

De voor- en vroegschoolse voorzieningen en de kinderdagopvang worden geïntegreerd in scholen tot een voor alle kinderen toegankelijke plek waar de voortdurende ontwikkeling en ontplooiing van kinderen centraal staat.  Het aanbod van scholen wordt daarbij uitgebreid met een breed palet van opvang, huiswerkbegeleiding, sport, cultuur, en - bijvoorbeeld - een gezonde maaltijd tussen de middag, natuureducatie of sociale-/buurtprojecten maar ook bedrijvigheid.

Daaraan wordt toegevoegd de laagdrempelige inzet van andere professionals ter ondersteuning van leraren en opvoeders. In één doorlopende lijn ontwikkelen kinderen zich tot volwaardige burgers: de cognitieve, taal- en sociale ontwikkeling, hun maatschappelijke vorming, economisch functioneren, kunst, cultuur en sport;

• Daarmee kan het gefaalde systeem van kinderopvangtoeslag voor alleen werkende ouders worden afgeschaft.
• Gerichte steun voor bijstandsmoeders vanuit de uitkeringsinstantie waardoor zij (bij)scholing en/of begeleiding naar werk te krijgen.
• Voorzieningen voor de combinatie van arbeid en zorg, ook voor mantelzorgers

De andere punten waar we het gezamenlijk over eens zijn, zijn de volgende:

Discriminatie en racisme

Hoewel discriminatie en racisme in ons land verboden zijn, wordt overheidsbeleid vaak ongemerkt gemaakt vanuit een bepaalde norm. Dit kan leiden tot averechtse uitkomsten voor mensen die op verschillende punten afwijken van die norm. Dat geldt voor vrouwen in het algemeen, maar het geldt in nog meerdere mate voor vrouwen van kleur, laaggeletterde vrouwen, vrouwen binnen geloofsgemeenschappen, en mensen binnen de LHBTI+ groep. We vragen hier specifieke aandacht voor.

Loonkloof

De loonkloof tussen vrouwen en mannen moet worden gedicht. Daarvoor moet er in het Centraal Overleg (Stichting van de Arbeid) een afspraak worden ge­maakt over gelijke betaling voor gelijkwaardig werk.

Werk moet lonen en perspectief bieden

Fiscale maatregelen

Om te stimuleren dat vrouwen hun kleine deeltijdbanen omzetten in banen van 32 uur, moeten fiscale maatregelen getroffen worden om dit aantrekkelijk te maken. Daarnaast moeten werkgevers verplicht worden grotere banen aan te bieden. Dit geldt met name voor werkgevers in de onderwijssector. Daarmee wordt ook het huidige lerarentekort verkleind. Door een baan van 32 uur wordt een behoorlijk pensioen opgebouwd en neemt de afhankelijkheid van AOW af.

Kweekvijver voor topfuncties

Door de deeltijdbanen te vergroten en het aantal werkende vrouwen in het midden- en hoger  management te vergroten, ontstaat een kweekvijver van waaruit topvrouwen zich kunnen kwalificeren voor topfuncties. Bij al deze punten blijft het belangrijk om het onbetaalde werk dat  vrouwen in onze maatschappij verrichten te blijven zien en te erkennen.

Gezondheid

Diagnostisering en onderzoek

Binnen de gezondheidszorg wordt vaak het mannenlichaam als norm gehanteerd. Daardoor lopen vrouwen risico op onderdiagnostisering en blijven zij langer tobben met hun klachten. Verder zijn bepaalde onderzoeksmethodes, zoals bijvoorbeeld het bevolkingsonderzoek naar borstkanker zeer pijnlijk voor vrouwen. Bij onderzoek naar in de gezondheidszorg zouden genderverschillen moeten worden meegenomen

Rol van de huisarts

Ook hier is specifieke aandacht nodig voor vrouwen van kleur, omdat hun lichaam nog verder afwijkt van de norm die gehanteerd wordt in de gezondheidszorg. Omdat huisartsen een poortwachtertaak hebben, pleiten wij voor bijscholing op dit vlak voor huisartsen.

Veiligheid en geweld

Femicide

Nog steeds zijn veel vrouwen en meisjes slachtoffer van geweld, het bestrijden ervan moet  permanent op de politieke agenda. Femicide komt in Nederland gemiddeld 44 keer per jaar voor, en in de meeste gevallen is de dader een partner of ex-partner.

Politieke functies

We vragen daarbij specifieke aandachtvoorde veiligheid van vrouwen in publieke functies, zoals vrouwelijke politici, journalisten en wetenschappers. We pleiten ervoor dat het werk van de regeringsfunctionaris tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld op de werkvloer wordt voortgezet en wordt voorzien van een degelijk begroting.

Jongeren

Mentale problemen

Jongeren in onze maatschappij hebben in toenemende mate te maken met mentale problemen en eenzaamheid. Deze hangen samen met verschillende crises in de maatschappij waarvan jongeren meer de dupe zijn of zullen worden, zoals bijvoorbeeld de klimaatcrisis, maar ook de problemen op de woningmarkt. Ook op dit punt lijken de problemen sterker te zijn bij vrouwen dan bij mannen, maar beleid zal perspectief moeten bieden voor al onze jongeren. Onderzoek moet gericht zijn op de preventie van deze problematiek en er zal met een scherp oog gekeken moeten worden naar stressoren die voortkomen uit hoe wij onze maatschappij hebben ingericht.

Wachtlijsten

Doordat er zoveel meer jongeren zorg nodig hebben zijn er lange wachtlijsten in de jeugdzorg. Deze wachtlijsten zijn te lang, bijvoorbeeld voor transgender jongeren, waardoor hulp soms te laat komt. We zijn extra bezorgd over jongeren die geen uitweg meer zien en steeds vaker kiezen voor suïcide.

Criminaliteit

Om te voorkomen dat sommige jongeren hun toevlucht zoeken in de criminaliteit zijn maatregelen nodig die hen helpen om andere perspectieven te kiezen. Daarbij denken we aan investeringen in buurthuizen en buurtjongerenwerkers.

Ontwikkelingssamenwerking

Vanuit de gedachte van solidariteit met vrouwen en meisjes wereldwijd en de effectiviteit van het ondersteunen van vrouwen in ontwikkelingslanden pleiten we voor het terugdraaien van de bezuiniging op de begroting van ontwikkelingssamenwerking. Daarbij is het belangrijk dat de steun die wij bieden gericht is op lokale organisaties. De steun moet ook gericht zijn op het groeiende geweld tegen LHBTI+ mensen in bepaalde landen.

Rolbevestigende middelen in het onderwijs

Veel onderwijsmiddelen stralen een rolbevestigend beeld uit, OCW moet zich maximaal inzetten neutraliteit daarin te bevorderen.

Leven lang leren

Technologische veranderingen met name in de ICT vinden in hoog tempo plaats. Vrouwen en mannen moeten in staat gesteld worden zich permanent te blijven ontwikkelen.

Wij zijn ervan overtuigd dat deze punten de positie van vrouwen en mannen versterkt en daardoor zowel de economische als sociale cohesie. Uiteraard zijn wij -via ondergetekende- bereid een en ander toe te lichten.

Met vriendelijke groet,
Dorenda Gerts
Voorzitter CDA Vrouwen