Erfgoednota en cultuurhistorische waardenkaart gemeente Emmen
Als raadslid heb ik niet vaak zo’n mooi vergaderstuk onder ogen gekregen. En dan bedoel ik de cultuurhistorische waardenkaart van de gemeente Emmen. Dit is waar mensen met elkaar toe in staat zijn als zij dezelfde interesse en gedrevenheid hebben, en elkaar weten te vinden. Wat een geweldig mooi document van onder andere ons Erfgoednetwerk. Het is moeilijk voor te stellen dat de aanleiding van juridische aard was; namelijk de wettelijke verplichting om cultuurhistorie mee te wegen binnen de ruimtelijke ordening.
Gelukkig gaan de ambities van het college verder: zo moeten in samenspraak met de samenleving de zorg en de verantwoordelijkheid voor het erfgoed worden gedeeld. De eerste stap is gezet; de bewoners hebben namelijk een eigen top 5 van cultuurhistorie aangedragen en die zijn ook opgenomen op de kaart. Maar de waardenkaart is dynamisch, …die krijgen we dus nooit af. Worden bewoners bij het aanpassen van de lijst ook geraadpleegd? Wat verwacht het college van het Erfgoednetwerk?
Een ander effect is dat “de erfgoednota wordt ingezet als sturingsinstrument om meer kwaliteit en financiële waarde aan aspecten uit de leefomgeving te geven” Dit vindt in de nota nauwelijks uitwerking. De gemeente Westerveld lijkt hierin al een stap verder te zijn. Enthousiaste inwoners, scholen en historische verenigingen timmeren samen met de gemeente aan de weg. Met speciale websites, folders en een regiopromotieplan lijkt Westerveld de succesformule te hebben. Het CDA vraagt zich af of het college hiermee bekend is.
De identiteit van Emmen, in stenen en regels uitgedrukt, is goed verwerkt in de nota. Maar in de waardenkaart wordt zonder schroom gesteld dat de categorie immateriële erfgoed dichter bij de identiteit van Emmen komt. Dan verdient het in onze ogen ook meer aandacht. Volgens het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland is immaterieel erfgoed meer dan tradities en verhalen, maar bijvoorbeeld ook sociale gewoonten en uitdrukkingen. Is het Huus van de Taol ook een rol toebedeeld?
Het immaterieel erfgoed lijkt wat ongrijpbaar. Om een voorbeeld te noemen: in de beleidsnota staat op p.18 dat een instrument voor het respecteren van o.a. tradities is dat bij de initiatiefnemer wordt geappelleerd aan zijn maatschappelijke verantwoordelijkheidsgevoel. Wij zijn benieuwd hoe dit wordt uitgevoerd bij bijvoorbeeld een traditie als Carbid schieten. Betekent dit dat ook aan inwoners wordt gevraagd dit te respecteren? …of sterker nog; wordt gevraagd om deel te nemen aan de traditie, want op p.19 staat dat gedeeld eigenaarschap van het erfgoed kans biedt om meerwaarde te creëren.
Tot slot. Er is een dekking voor de uitvoering van 40.000 euro. Na alle mooie ambities die zijn uitgesproken in deze nota, mag dit beschikbaar gestelde budget toch wel een dieptepuntje genoemd worden.
Paulien Mellema - CDA fractie