Kadernota 2022

In de bijdrage bij de behandeling van de jaarrekening 2020 heeft het CDA het al gehad over de impact van Corona en daar begint dit nu ook mee; al ruim een jaar heeft deze pandemie een grote invloed op onze samenleving. Behoedzaam is gewerkt om de situaties in ziekenhuizen onder controle te krijgen, bedrijven te steunen en werkgelegenheid te behouden. Met gezamenlijke verantwoordelijkheid en solidariteit, termen die u vaker heeft gehoord van het CDA. 
Na vele maanden met beperkende maatrelen gaan we nu met grote sprongen ”terug naar normaal” zoals we dat noemen. Daar hebben we met z’n allen lang naar uitgezien. 
Maar dat wil nog niet zeggen dat we er nu zijn; in de post-corona tijd moeten we aandacht hebben voor de gevolgen die alle maatregelen hebben gehad, voor onze jeugd in het bijzonder. We moeten zorgen dat zij met vertrouwen de toekomst tegemoet kunnen zien.

En hoe zit dat met Berap 1, de eerste bestuursrapportage van dit jaar?
Over Berap 1 kan het CDA kort zijn; hier is een financiële analyse te zien waarbij de zaken onder controle zijn. En dat stemt het CDA tevreden.

En is er ook een Kadernota die teruggaat naar normaal?
Na jaren van bezuinigingen ook hier een situatie die stabiliseert. Wel één met veel onzekerheden over de toekomstige financiën. De ingezette lijn van behoedzaamheid kan het CDA dan ook volledig ondersteunen.

De financiële beschouwingen komen wel wat klagerig over; onbehoorlijk rijksbeleid zijn grote woorden. De uitkering gemeentefonds is per saldo met 30 Mio toegenomen. 

De 24 Mio bezuinigingen hadden “forse impact op de gemeentelijke voorzieningen.” Maar hoe groot is nu de lijst van voorzieningen die zijn gesloten. 
Wat heeft geleden? Ja het klopt; de interne bedrijfsvoering en de hoogte van de woonlasten hebben er inderdaad wel onder geleden. 
Over de woonlasten straks meer.

Eerst het actueel financieel Perspectief:
Voor 2022 een positief effect vanuit de Meicirculaire van 1,85 Mio en 7 Mio extra rijksmiddelen door de arbitrage Jeugdhulp. Door druk vanuit gemeenten, maar ook politieke lobby; complimenten aan de portefeuillehouder. Daarbij wel de vraag wat de relatie is met de taakstelling Jeugdzorg. Gaan we die nu ook herijken? 

Verder in deze Kadernota een opeenstapeling van uitgaven in de openbare ruimte. Voor het wegbeheer pakken we investeringen weer op. In de Kadernota staat expliciet: “de achterstanden in het onderhoud tasten de leefbaarheid in de wijk en het dorp aan”. Zijn die achterstanden echt zo groot? De 3 x 3 Mio gebruiken we om de kwaliteit weer op een “acceptabel niveau” te brengen. Of dit een autonome ontwikkeling is kun je over discussiëren. Dat niveau bepalen we toch zelf? Misschien moeten we ook wel samen leren om een lager niveau te accepteren.
Voor dit moment in ieder geval terug naar normaal, dat wil zeggen terug naar eerder gemaakte afspraken.
Op het gebied van een bereikbare gemeente is het CDA content met het besluit van het College voor een subsidieverzoek Regiostedenfonds: voor fietsers een verbeterde bereikbaarheid naar en veiligheid van Emmen Centrum, aansluitend bij het Fietsplan “Oog voor de fietser”. En een bijdrage voor de transformatie van de kelders van het Biochron in het Rensenpark. 

Terug naar eerder gemaakte afspraken geldt voor het CDA ook voor de woonlasten. In het overzicht woonlasten van de G40 (de 40 grootste gemeenten na de G4) scoort de gemeente Emmen met huurwoningen plek 28 en in de rubriek koopwoningen plek 16; Dan wordt duidelijk dat we qua OZB nog steeds hoog zitten en zijn we dus nog steeds duur.
Het terugdraaien van bezuinigingen is voor het CDA niet aan de orde, wel terug naar normaal. Terug naar eerder gemaakte afspraken. Aan het begin van deze periode hebben we afgesproken de OZB op “0” te houden. Dat betekent het bevriezen van de OZB en geen jaarlijkse verhoging met 1%.

Na wegen en woonlasten is er nog een derde “W” en dat is weerstand. In 2024 een Weerstandsvermogen dat boven de gestelde 140%norm komt. Ook weer terug naar normaal zullen we maar zeggen. Het lijkt een mooi lijstje maar alleen dankzij het voor 50% meetellen van onze stille reserve (de aandelen Enexis). Dit percentage moeten we afbouwen en dat kan alleen als we doorgaan met stortingen in de algemene reserve. Want als je de aandelen meeneemt als reserve moet je ook bereid zijn ze te verkopen. En of we daar met z’n allen voor zijn is maar zeer zeker de vraag.
Daarvoor in herinnering een oude maar veelzeggende reclameslogan:
“Dan verkoop je toch de boot…. Dát had je nou niet moeten zeggen!” 
Het CDA zegt het wel. 

Zoals gezegd verdient onze jeugd de aandacht. In meerdere opzichten heeft de jeugd de toekomst, maar welke. Is dat een toekomst dat de idealen nastreeft van social-media of een toekomst die past bij het kind. 
Wat het CDA betreft gaat het vooral over het versterken van het normale leven, zorgen dat onze kinderen weerbaar worden en voorbereid op de toekomst, passend bij hun leven, hun omgeving en hun niveau. Niet op zoek naar wat een kind niet kan maar vooral wat een kind wel kan. Met andere woorden een positieve insteek. Daarvoor is het nodig dat we blijven luisteren naar onze jongeren wat voor hen belangrijk is. Voor en door jongeren en in lijn met de uitgangspunten van Perspectief op Jeugd. We moeten blijven investeren in ondersteuning van onze jongeren en hun omgeving om te voorkomen dat ze überhaupt in de hulpverlening terecht gaan komen.
En als het dan over jeugdhulp gaat kijken wij positief naar meer Zorg in Natura en aflopend in de vorm van PGB. 
Het CDA dient ook een motie in: “perspectief voor jongeren na de lockdown”
waarin het CDA in het kort het College verzoekt de wensen en behoeften onder jongeren te inventariseren op het gebied van sportieve en culturele activiteiten, hierin het voortouw te nemen en de Raad te zijner tijd te informeren.

Bij de WMO toenemende lasten woonvoorzieningen door abonnementstarief en vergrijzing: is 125.000 structureel voldoende? Voor de WMO-hulpmiddelen gaan we van lumpsum naar kostprijs. Dat betekent meer risico en meer controle en toezicht voor de gemeente. Het CDA vraagt zich af of de organisatie daarop is ingericht.
In het sociaal domein ook zorgen over het na-ijleffect corona. De activiteiten in buurt- en dorpshuizen hebben lang stilgelegen. Vraagt dit om een extra stimulans? Zij dragen sterk bij aan de leefbaarheid in onze dorpen en wijken. 
Ook een effect van corona is het afnemende ledenaantal bij sportverenigingen. Het CDA vindt dat moet worden ingezet op extra inzet om de sportverenigingen onder de aandacht te brengen bij onze jeugd. De verenigingen zorgen voor binding in dorpen en wijken.

Dan het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties; daar wordt duidelijk dat een herijking van de Woonvisie snel op de agenda moet. De versnellende verkoop van woningbouwlocaties vraagt hierom. De mogelijkheden voor starters is hierbij belangrijk. Jonge mensen moeten zich kunnen vestigen in onze dorpen en wijken.
Daarvoor is inmiddels al de motie ingediend door Wakker Emmen.

In het kader van leefbaarheid is de voortzetting van het Programma Angelslo een goede keuze, geen autonome ontwikkeling als je het ons vraagt maar wel een goede keuze. 

Programma 5, over Bouwen, Wonen en Milieu, vindt het CDA summier en algemeen beschreven. Niet dat hier niets gebeurt, het verdient alleen meer aandacht want de thema’s zijn groot en hebben grote invloed. 
Klimaatverandering zorgt voor warmere drogere periodes en meer regen in korte tijd. We zullen dan ook nog fors moeten investeren in gescheiden rioolstelsels en meer infiltratie van hemelwater. Het CDA vraagt zich dan ook af we onze inwoners niet blij maken met een (nog net niet) dode mus als we de tarieven riolering verlagen in 2022. 
En met de energietransitie krijgen we allemaal te maken. Niet elke oplossing is voor elke wijk, dorp of woning geschikt en als het mogelijk en betaalbaar is om waterstof door het aardgasnetwerk naar onze woningen te brengen moeten we die mogelijkheid altijd meenemen bij de keuzes die we maken.

Dan heeft het CDA nog twee vragen:
De eerste over de taakstelling voor het nieuwe zwembad Aquarena. 
Hoge energiekosten van het oude zwembad was een overweging voor nieuwbouw. Hoe kan nu bij zo’n nieuw gebouw bespaard worden op energiekosten. Of zijn er ontwikkelen ten aanzien van warmte van elders?

Tweede vraag gaat over het overzicht Nieuw Beleid; daar staat de Reconstructie Boermarkeweg niet bij. Daar zijn de problemen toch nog niet opgelost? 

Het CDA komt niet met een prioritering ten aanzien van de voorstellen nieuw beleid zoals gevraagd. 
Daarvoor is de tijd nog te onzeker met een nog onbekend toekomstig nieuw regeerakkoord en de herziening van het gemeentefonds. 
Herstel van afspraken is nu belangrijk in de genoemde 3W’s; herstel van Wegen, het vergroten van Weerstand en het beperken van Woonlasten. Het CDA vindt dat we daar eerst mee aan de slag moeten en dan bij de Begroting in november kijken hoe de stand ervoor staat voor ruimte voor nieuw beleid. 

René Wittendorp
Fractievoorzitter CDA Emmen