Kadernota 2023

CDA Emmen kiest voor behoedzaamheid en onderzoek nieuwe raadzaal

Bijdrage in de raad van René Wittendorp

De behandeling van de Kadernota 2023 vindt plaats in een perspectief met grote maatschappelijke ontwikkelingen en daardoor onzekere tijden. Twee jaar geleden werden we geconfronteerd met de Coronacrisis, Nu kennen we de Wooncrisis, de Energiecrisis, de Arbeidscrisis en de Stikstofcrisis. En dan is de torenhoge inflatie nog niet genoemd, laat staan de oorlog in Oekraïne.

Bij de behandeling van de Jaarrekening 2021 is besloten het resultaat van 17 miljoen te storten in de Algemene Reserve. En voor iedereen die daarbij was en zeker voor degene die er niet bij was; twee jaar geleden spraken de Raad bij de Kadernota voor 2021 over een totaal aan bezuinigingen van 12 miljoen. En die zijn doorgevoerd! De Raad heeft toen flink op de rem moeten trappen. Ook dat is wel ervaren als een crisis, een financiële crisis. En als je dan achteraf 17 miljoen overhoudt kun je je afvragen of die bezuinigingen nodig waren. Maar het resultaat van 17 miljoen wordt ook veroorzaakt door doorgeschoven investeringen en een hogere rijksbijdrage. Wat je daarvan kunt leren is de grote mate van onzekerheid die er is over de volle breedte en specifiek nu bij het opstellen van Kadernota’s en Begrotingen.

Bij de Kadernota vorig jaar waren de cijfers al iets optimistischer en kon de voet voorzichtig van de rem. En nu lijken de cijfers helemaal optimistisch. Betekent dat dat nu alle remmen los kunnen?

In de beschouwingen over de financiën in deze Kadernota worden echter diverse onzekerheden benoemd over verschillende rijksbijdragen. En de conclusie daaruit is om te kiezen voor de lijn van behoedzaamheid. CDA Emmen vindt dat een goede keuze.

Iedereen kent de uitspraak: “Je moet het dak repareren als de zon schijnt.”

En financieel lijkt het minder bewolkt.

En daarom vindt CDA Emmen dat we nu een buffer moeten creëren en dat we ook door moeten gaan met het storten van de jaarlijkse 3,4 miljoen in de algemene reserve om het weerstandsvermogen op peil te brengen. Het meetellen van de Enexis-aandelen moeten we afbouwen tot nul. Als we dan op de gewenste weerstand zitten kan ook de jaarlijkse bijdrage vervallen. Niet eerder.

De reserve Corona moet ook behouden blijven en fluctuaties moeten niet via de begroting lopen. Corona is niet voorbij en laait juist weer op. En over nog een reserve gesproken: het CDA vindt het goed om resultaten van Grondexploitaties te laten lopen via een reserve grondexploitatie.

In 2026 lijken de rijksbijdragen fors terug te lopen. Dit wordt het ravijn 2026 genoemd.

Het CDA vraagt zich af of het behoedzaam is om geen stelpost op te nemen voor dit zogenaamde ravijn. Vind het College niet dat we met volle vaart en open ogen naar de rand van het ravijn rijden. Of zijn er meer berichtgevingen van het Rijk? En kan het College ook aangeven welke gevolgen de stijgende rente heeft op de begroting?

Naast de stijgende rente is er ook sprake van exceptionele prijsstijgingen.

Het College stelt voor dat de Raad in één keer een krediet beschikbaar stelt van 14,6 miljoen.

Daar is het CDA het niet mee eens. In de BERAP is hier trouwens al op voorgesorteerd. De exceptionele prijsstijgingen worden niet ter discussie gesteld. Ook niet dat daar een reserve voor moeten worden aangelegd. Maar wel dat pas achteraf verantwoording aan de raad wordt afgelegd.

Het CDA vindt dat de Raad vooraf moet besluiten of extra krediet beschikbaar moet worden gesteld. Als de prijzen echt door het dak gaan moet de Raad zich af kunnen vragen of het dat wel waard is. En misschien moet de Raad dan af en toe ook maar besluiten iets niet te doen.

Of iets minder doen. Zoals dat bij wegen het geval is. De doelstelling om 80% op voldoende te houden is ondanks extra investeringen niet gehaald. En daarom maar naar beeldkwaliteit C. Het CDA vindt dat in de raad de kaders moeten worden besproken ten aanzien van het wegenonderhoud. Het CDA kan zich voorstellen dat bepaalde wegen wel op een hoog niveau worden gehouden. Het is waarschijnlijk geen reclame als bijvoorbeeld toeristen over een hobbelweg Emmen binnenkomen. Ook hier een opmerking richting de BERAP; de doelstelling is niet gehaald. Hierover geen rood stoplicht. Trouwens.... geen enkel rood stoplicht in de BERAP. Dit vindt het CDA toch wel bijzonder. Toch niet alles gaat goed of bijna goed?

In de Kadernota wordt ook een nabije overheid benoemd. Een overheid die in verbinding staat met haar inwoners. Een raad die in verbinding staat met de inwoners. En inwoners die in verbinding staan met de raad. Al jaren vinden veel mensen dat deze raadzaal daar niet aan bijdraagt. En daarom dient het CDA een motie in (samen met CU, D66 en 50PLUS) In het kort wordt verzocht in samenspraak met een raadscommissie een onderzoek op te starten naar een andere locatie en/of andere indeling van de raadzaal voor een betere zichtbaarheid, een betere toegankelijkheid en betere mogelijkheden voor debat. (Motie indienen)

Ten aanzien van de afvalinzameling wil het CDA graag meer toelichting bij de vervanging van de pmd- en groencontainers. 80.000 containers? Verrekend via tarief aan de inwoners? En zou een lagere ophaalfrequentie van de grijze container ook bij kunnen dragen aan lagere kosten? Hoe kijkt het College hiertegen aan?

CDA Emmen wil graag een hoge ambitie voor het Programma duurzaamheid, energie en klimaat.

Innovatie in industrie, land- en tuinbouw is noodzakelijk. Denk maar aan de stikstof-discussie of de noodzakelijke CO2-reductie. Wordt hier ook gedacht aan maatregelen om woningen te verduurzamen? Inwoners moeten worden ondersteund om de woonlasten te beperken en energiearmoede te voorkomen. En kunnen meer gemeentelijke gebouwen worden verduurzaamd met de beschikbaar gestelde 8 miljoen dan alleen het gemeentehuis en het pand aan de Handelsweg?

De klimaatveranderingen hebben ook invloed op het exotenbeheer. Dan gaat het onder andere over de Japanse duizendknoop en de grote Berenklauw. Ook met de voorgestelde verhoging van € 100.000 blijft het pappen en nathouden. Het CDA vindt dat we moeten doorpakken en de verboden planten definitief moeten bestrijden. Daarvoor is ruim 1 miljoen nodig. Maar als er 7 jaar lang € 150.000 wordt uitgegeven voor beheersen is ook een miljoen uitgegeven. Daarom een motie om het nu goed te bestrijden.

Tenslotte de Regiocampus, CDA Emmen vindt die ontzettend belangrijk. Naar school gaan en studeren doe je hier. Zo krijgen jongeren een toekomst en zorgen we dat ze zich thuis blijven voelen in Emmen. Waar versneld kan worden moeten we dat doen. CDA Emmen is ervan overtuigd dat als wij ons richten op onze jongeren en we die voorzieningen voor elkaar hebben dat we daarmee ook de goede dingen doen voor de ouders, grootouders en anderen.

Zo maken we Emmen mooier en beter voor de toekomst.