Lokaal denken
Het CDA is een lokale organisatie. Geen andere Nederlandse partij doet met gemeenteraadsverkiezingen in zoveel gemeenten mee als het CDA. Dat komt niet alleen omdat de christelijke partijen waaruit het CDA is voortgekomen gezamenlijk zo groot zijn geweest, in zetels maar vooral ook in leden. Het is veel meer dan dat. Lokaal zit in ons DNA. Als we zeggen dat we geloven in de kracht van de samenleving – en dat willen we nogal eens zeggen – is dat veel meer dan een slogan. Hoe zit dat?
Het idee van ‘subsidiariteit’ zit ingebakken in onze politieke intuïtie. Dit idee is een grondbeginsel van het CDA. We noemen het ook wel gespreide verantwoordelijkheid. Wat het vooral betekent is dat iets gedaan moet worden door de ‘laagste instantie’. Met andere woorden, iets moet niet door Den Haag of de provincie gedaan worden als de gemeente het ook wel kan regelen. En verder doordenkend, dat als inwoners of bijvoorbeeld de buurvereniging zelf iets kunnen regelen, de gemeente niet zelf de touwtjes in handen neemt.
Iets moet dus zo lokaal mogelijk geregeld worden, en in het mooiste geval niet eens door de overheid. Mensen kennen hun eigen situatie immers het beste. En zo lang de uitdaging niet te complex of te duur wordt, betekent geloven in de kracht van de samenleving voor de politiek het loslaten van de drang om in te grijpen.
Zoals ik zei, voor CDA’ers is dit een politieke intuïtie. Je zult ons, als we tenminste ons best blijven doen, weinig aan zien komen met ‘Haagse stokpaardjes’ – ideeën die in Den Haag of ergens anders zijn bedacht die we ook wel even onze gemeentepolitiek doorloodsen. Dat zie je te vaak gebeuren. Die horen hier niet thuis. Het CDA doet het veel liever andersom. Wanneer onze fractie ziet dat er in onze gemeente een probleem bestaat dat we niet lokaal kunnen oplossen, schakelen we onze partijgenoten in de provincie of Den Haag in. Zo hoort het te gaan.
De intuïtie betekent ook dat bij alles waarover de gemeenteraad iets moet besluiten we een belangrijke vraag stellen. Hoe zijn of worden inwoners betrokken? Hoe zorgen we dat zij hun mening kunnen geven en deel zijn van het proces? Dat zie ik onze fractie steeds weer doen, die vraag stellen. Aan het college en aan zichzelf. Dat doen we omdat we democraten zijn, maar net zo goed omdat we als van nature geneigd zijn lokaal te denken. Vaak gaat dat best goed en worden inwoners en lokale organisaties betrokken. Soms gebeurt dat niet genoeg. Wat het CDA betreft is er op zo’n moment niet goed opgelet.
Heeft u wel eens het idee dat er bij u in de buurt plannen worden gesmeed die u aangaan zonder dat u iets is gevraagd? Neem dan vooral contact met ons op. Of met de gemeente, dat mag ook. Als dat niet ergens toe leidt kunt u ons alsnog benaderen. Misschien verwacht u het niet, maar we worden er maar al te graag op gewezen als we iets over het hoofd hebben gezien.
Derek Bulthuis
commissielid voor het CDA Midden-Drenthe