Algemene Beschouwingen: energie, stikstof, visserij en OVP

Op 29 juni werden de jaarlijkse Algemene Beschouwingen gehouden, waarin partijen in Provinciale Staten hun brede visie kunnen geven op actuele politieke onderwerpen. Hieronder vindt u de bijdrage van onze fractievoorzitter Johan van Slooten in tekst én in beeld (klik op de video aan de linkerkant).

Ik wil beginnen met een citaat:

Je ziet in je krant dat het allemaal uit de hand loopt
Je leest maar niet verder want je voelt het begin van wanhoop
Je rookt een sigaret, en je vergeet wat je wilt vergeten
Je kijkt televisie en je vermijdt zo het ware leven

Woorden die wel een beetje bij deze tijd passen. Geschreven door Henny Vrienten, de in april overleden zanger van Doe Maar. Hij had ze dit jaar kunnen schrijven met het uitbreken van de Oekraïne-oorlog, of vorig jaar met de coronapandemie, maar ze komen uit 1983. Ook toen al was het verleidelijk om je hoofd af te wenden van alles wat op je af ziet komen. Hoe lang blijft die oorlog nog duren? Kan ik volgende maand de gasrekening en de boodschappen nog wel betalen, laat staan volgend jaar? En dan ook nog die stikstof.

In die omstandigheden behandelen we vandaag de Perspectiefnota met een blik vooruit op de komende jaren. Financieel ziet het er mede dankzij een hogere bijdrage uit het Provinciefonds redelijk positief uit, maar in dezelfde alinea wordt al gewaarschuwd voor de gevaren: hoge inflatie, hoge prijzen voor energie en inkoop, hogere loonkosten en het risico dat we onze plannen niet kunnen uitvoeren door krapte op de arbeidsmarkt. Maar we gaan er van uit dat er in elk geval de nodige bestedingsruimte overblijft om ook de komende jaren in nieuw beleid te gaan investeren. Met de meeste van die plannen kan de CDA-fractie instemmen.

Ik wil er een paar thema’s uitlichten.

Energie
Het programma Energiearmoede -  gevolg van een door PS aangenomen motie vorig jaar, om inwoners en bedrijven energieweerbaarheid te geven. Daarvoor wordt een half miljoen uitgetrokken, maar om nou te zeggen dat wij overtuigd zijn om de acute nood – zoals dat hier genoemd wordt – op te lossen, dat valt toch wat tegen. Er wordt gesproken over "MRA leerkringen" waar aan "casuïstiek" wordt gewerkt, een "faciliteit" voor het versterken van bestaande maatregelen? Dat lijkt ons weinig concreet en concrete plannen zijn juist datgene waar mensen in acute energiearmoede echt iets aan hebben.

Wat de energieproblematiek betreft zijn er nog altijd mensen die net buiten de boot vallen. Huiseigenaren die nét een te laag inkomen of te weinig spaargeld hebben om soms forse investeringen te doen, ook met de bestaande subsidiemogelijkheden. Het CDA is benieuwd of er voor deze specifieke groep huiseigenaren nog extra mogelijkheden zijn die nog niet of niet voldoende worden benut in Flevoland, zoals het Woningabonnement waarmee in Almere al wordt gewerkt. Wellicht kan de gedeputeerde daar iets over zeggen. En is hij bereid om dergelijke mogelijkheden op grotere schaal mogelijk of bekend te maken in Flevoland.

Landbouw
Als we het over de landbouw hebben, dan hebben we het op een dag als vandaag natuurlijk ook over stikstof. Het is duidelijk dat we voor een enorme klus staan die voor de hele agrarische sector in Flevoland en daarbuiten niet gemakkelijk is. De onzekerheid waarin veel boeren al  veel te lang zitten, bijvoorbeeld omdat ze PAS-melder zijn, wordt maar niet weggenomen en de vraag of ze hun bedrijf wel kunnen voortzetten is meer dan begrijpelijk. Maar ondanks de flinke reductie-opgave blijft het CDA geloven in een toekomst voor de sector. Een toekomst waarin het mogelijk moet zijn voor agrariërs om een goede en gezonde boterham te verdienen met hun bedrijf, waarin weer geïnvesteerd kan worden.

Dan moet er wel wat gebeuren. En nee, de oplossing is niet het zomaar opkopen van bedrijven. De oplossing is wat ons betreft een gebiedsgericht proces  waarin je met de boeren aan tafel gaat zitten om te kijken wat zij willen en kunnen. Uitgaan van verschillende mogelijkheden, zoals extensivering, innovatie, verplaatsing of uiteindelijk toch kiezen voor vrijwillig stoppen. Dit alles niet zonder een ruimhartige compensatie.

We schrokken van die kaartjes, de plaatjes en de kleurtjes in de stikstofbrief van de minister. Plotseling allerlei gebieden in onze provincie met een forse reductie-opgave. Wat ons betreft kan dat allemaal van tafel. Wij denken dat we met onze eigen Flevolandse aanpak de klus kunnen klaren!

Dit alles leidt ertoe dat CDA, VVD en CU de volgende motie indienen waarvan de tekst luidt:

We dragen het college op om:

Visserij
Wat het CDA betreft gaat het niet alleen om de agrarische sector, maar ook om de visserijsector op Urk. Deze week hingen de straten van Urk vol met de Nederlandse vlag op z’n kop – iets waar het CDA nog best wel wat moeite mee heeft – als steunbetuiging voor de vissers en we hebben het al eerder aangekaard, maar zij zitten door de enorme brandstofkosten met dezelfde uitzichtloosheid en angst als de boeren. Kan GS nog een uiterste poging doen om aan te kloppen bij het kabinet om een vorm van compensatie te realiseren?

Oostvaardersplassen
Onlangs hebben VVD, SGP en CDA vragen gesteld aan GS over de tegenvallende afschotcijfers voor edelherten in de Oostvaardersplassen. In de beantwoording stond dat volgens Staatsbosbeheer extra inzet nodig zou zijn om tot een doelstand van 500 herten te komen en dat er naar die extra inzet gezocht zou worden. Inmiddels hebben wij begrepen dat SBB plannen heeft om met meer mensen aan de slag te gaan, zodat er meer afschot kan plaatsvinden. Maar extra menskracht vraagt vast en zeker extra geld. Vraag aan de gedeputeerde is hoe een en ander eruitziet, en of hij een toezegging kan doen om hier bij de begrotingsbehandeling erop terug te komen.