Lelystad Airport: Over feit en fictie, en de keuzes van het CDA

De discussie rond Lelystad Airport wordt nog altijd in alle hevigheid gevoerd. Voor- en tegenstanders laten zich flink gelden in de (social) media, in hun pogingen niet alleen hun achterban, maar ook de regionale en landelijke politiek te beïnvloeden. Zo wordt op 23 juni een landelijke manifestatie tegen de groei van de luchtvaart gehouden. In een discussie waarin emotie soms de boventoon voert, is het goed om weer even aan te geven waar het CDA staat.

De korte versie daarvan is: CDA Flevoland is warm voorstander van de uitbouw van Lelystad Airport tot volwaardig vliegveld waar vakantie-, c.q. chartervluchten een plek kunnen vinden die nu nog van en naar Schiphol vliegen. Een dergelijke ontwikkeling is goed voor Lelystad, voor Flevoland en voor de regio. Het trekt banen aan, bedrijven willen investeren in de omgeving van het vliegveld en het past in de positie van Lelystad als knooppunt in verbindingen over de weg en het spoor.

Bovendien is het van nationaal belang om de enorme druk die nu nog op Schiphol rust - zodat groei daar nauwelijks nog mogelijk is - iets te verlichten. Eindhoven en Lelystad kunnen de overloop van Schiphol goed opvangen, zodat de Amsterdamse economische motor weer wat lucht krijgt.

Dat laatste geldt ook voor de omwonenden van Schiphol, niet te vergeten.

Uitdagingen
We realiseren ons dat Lelystad Airport ook de nodige uitdagingen met zich meebrengt. Geluid van stijgend en dalend vliegverkeer en de gevolgen voor het milieu zijn niet uit te vlakken consequenties. We doen daar ook niet laconiek over; we zullen in Flevoland en in de regio wel iets van het vliegverkeer gaan merken.

Maar we voelen ook een verantwoordelijkheid om niet alle overlast op één plek (Schiphol) te laten plaatsvinden, maar die waar mogelijk te spreiden. Als we dankzij Lelystad Airport en andere regionale vliegvelden de druk op Schiphol – ook als het gaat om geluid of milieu – kunnen verminderen, moeten we die verantwoordelijkheid nemen. Uiteindelijk is dat goed voor heel Nederland.

Gedeelde smart is halve smart, zeg maar.

Randvoorwaarden
Uiteraard gaan we als CDA Flevoland niet over één nacht ijs bij een dergelijke besluitvorming. Er wordt al ruim 20 jaar gepraat over de mogelijkheden voor Lelystad Airport. De laatste jaren zijn er duidelijke randvoorwaarden gesteld waarbinnen het vliegveld zich kan ontwikkelen: een maximaal aantal vliegbewegingen (ook in de verre toekomst), geen vrachtverkeer, geen grote vliegtuigen, afspraken over (en met) omwonenden, en geen nachtvluchten. Deze voorwaarden zijn in 2015 de basis geweest van het Luchthavenbesluit, waarin onder meer de grenzen voor Lelystad Airport staan beschreven voor wat betreft geluid en andere milieuzaken. 

Desondanks blijft er veel discussie over Lelystad Airport. Dat is deels te wijten aan onduidelijke rapporten en onderzoeken (waarvoor de overheid best het boetekleed aan mag trekken), maar ook aan veel emotie die er bij dit onderwerp komt kijken.

Angst
Zo is er in Overijssel en Gelderland veel angst voor de vlieghoogtes in de periode 2020-2023, de periode waarin Lelystad Airport beperkt open is (met maximaal 10.000 vliegbewegingen per jaar) omdat de vliegtuigen in die tijd gebruik moeten maken van de zogenoemde laagvliegroutes.  Het is, eerlijk is eerlijk, pas duidelijk hoe groot de overlast daarvan is zodra de vliegtuigen daadwerkelijk beginnen te vliegen. Tot die tijd is het moeilijk aan te geven of er (geluids)overlast is, en zo ja, hoe die wordt ervaren.

Eerlijk verhaal
Maar veel angst kan ook voorkomen worden door gewoon het eerlijke verhaal te vertellen. Het hierboven genoemde Luchthavenbesluit is helder in wat er mag op Lelystad Airport. De aard en functie van het document (het beschrijft de speelruimte waarbinnen Lelystad Airport mag opereren) zorgen ervoor dat er in staat wat er mag, en niet wat er niet mag. Sommige zaken worden om die reden niet expliciet genoemd (zoals het niet plaatsvinden van vrachtvluchten), maar dat wil niet zeggen dat die vrachtvluchten mogelijk zouden zijn. Door de grenzen van het Luchthavenbesluit (bijvoorbeeld baanlengte, aantal vliegbewegingen, de indeling van de luchthaven) zijn zaken als vrachtvluchten simpelweg onmogelijk. Minister Van Nieuwenhuizen herhaalde dit onlangs nog in antwoorden op Kamervragen (zie vragen 67 en 68).

Op dezelfde  wijze wordt door critici getwijfeld aan het maximaal aantal vliegbewegingen of de typen  vliegtuigen die kunnen landen en opstijgen in Lelystad. Ook daarin voorziet het Luchthavenbesluit: overschrijding van het maximale aantal vluchten of veel grotere toestellen dan normaal (bijvoorbeeld 747's) zijn simpelweg niet mogelijk.

Desondanks woedt er de laatste tijd een heftige discussie over juist deze zaken, waarbij bovenstaande nuances (voor het gemak?) worden vergeten. Ook hier geldt weer: de emotie wint het soms van de feiten. Dat is jammer, want beter is het om in een besluit simpelweg te lezen wat er is besloten, dan wat er juist niét is besloten.

Open discussie
Het CDA in Flevoland wil een open discussie voeren over Lelystad Airport gebaseerd op argumenten en eerlijke feiten. Met als startpunt onze positieve houding ten opzichte van de luchthaven zoals hierboven beschreven, maar ook met oog voor de zorgen van burgers. Bovendien zijn we ook niet blind voor ontwikkelingen om ons heen. De groei van de luchtvaart kan niet altijd in dit tempo doorgaan. Moeten we altijd wel het vliegtuig pakken als je naar bestemmingen in de landen om ons heen moet reizen? Is de trein dan geen goed alternatief? Mensen stimuleren om die keuze te maken past in ons CDA-beleid. Een kéuze, geen verbod.

Behoefte
Want zolang er behoefte is bij heel veel Nederlanders om één keer per jaar het vliegtuig te pakken naar een mooie vakantiebestemming in Zuid-Europa, zal een luchthaven als die in Lelystad noodzakelijk zijn. Al was het alleen maar omdat die hogesnelheidstrein naar Mallorca of de Canarische Eilanden er voorlopig nog niet ligt.

Reageren? Dat kan op onze Facebook-pagina of via het mailadres [email protected].