Datacenter Zeewolde: Over fabels en feiten en de (on)zekerheden

De feiten en fabels.
Over het stuk grond waar het beoogde datacenter zou moeten komen. Het is vruchtbare grond, dat klopt, maar daar is sprake van in nagenoeg de hele polder. Maar het is niet bedoeld voor landbouw of huizenbouw. Er zijn in dit project en proces vele zekerheden en onzekerheden: ik ga er een aantal met u langs.

Een zekerheid: Een datacentrum gebruikt veel (groene) stroom; het data gebruik, van ons, in Nederland en in de wereld neemt exponentieel toe. Maar mag het ook in onze achtertuin? De voor- en tegenstemmers gebruiken ook of Facebook, of Instagram, of whatsapp of allemaal. Maar een datacenter in Zeewolde, dat is een probleem? Het stroomnet  vraagt om ingrijpende aanpassingen met en zonder datacentrum of met en zonder Aldel om maar een grote speler te noemen.

De uitgangspunten voor het CDA :
-    Het datacentrum past binnen de gestelde milieukaders.
-    Terugwinning van warmte. Het onderzoek tot nu toe naar het warmtenet laat zien dat het zeer kansrijk is. In Denemarken wordt het al gedaan.
-    De agrariërs op het perceel moeten goed tegemoet gekomen worden    
-    Werkgelegenheid incl. verbreding van het aanbod.
-    Versterking positie gemeente in algemene zin.

Zekerheid over het democratisch proces in Nederland! maar dat wordt nu als probleem over dit project uitgerold. Alsof er geen inspraak is: Burgerparticipatie wordt genoemd maar dat is juist de rol van de  gemeenteraad in dit proces en bij de onderliggende rapporten. Leefbaar Zeewolde en Christen Unie hebben daar dus ook hun rol in gehad. Na twee jaar is het niet voldoende onderbouwing hebben een wat late of bijzondere reactie….
Zekerheid die geboden wordt door de structuurvisies; de polder is daar het voorbeeld van.  En in die visies was deze grond voorzien voor de uitbreiding van het bedrijventerreinen niet voor woonruimte. Was dit project er niet geweest dan was deze grond uiteindelijk zonder opmerkingen door industrie ingenomen. 
Er wordt door de Tweede Kamer juist onzekerheid gecreëerd door de  gedelegeerde taak naar de gemeente te beïnvloeden vanuit den Haag : Naast Meta dreigen Amerikaanse gewoonten ook over te waaien: door “filly buster” achtige vragen naar de bekende weg (PvdA/SP/GL) en verzoeken om uitstel van zelf geïnitieerd beleid; onder anderen door de CU in de Tweede Kamer. Er ligt immers een visie over datacentra uit 2018 die naadloos aansluit bij de plannen van ons college. Als de Tweede Kamer dat wil veranderen zijn ze zelf aan zet, maar dat is nu te weinig, te laat.
Toen het voorontwerp bestemmingsplan in mei 2020 door ons college gepresenteerd werd,  hebben wij de Tweede Kamer niet gehoord.

Het ruimte-ontwikkelingsproces is ingewikkeld, ook door belangen van het Rijks Vastgoed Bedrijf. De milieukaders zijn gevolgd en aan de wensen van het RVB wordt met de AO tegemoet gekomen.
Zekerheid moet maximaal worden nagestreefd maar juist in de polder hebben we aangetoond  goed  overweg te kunnen met de onzekerheid die grote projecten met zich meebrengen; de polder biedt daar ook de ruimte voor. 
Zekerheid is nu ook nodig voor de agrariërs  en het bedrijf na een proces van twee jaar.

Wat betreft het watergebruik. Het datacenter gebruikt geen drinkwater. Het systeem is in principe luchtgekoeld. Alleen in de zomer, bij hogere temperaturen, wordt naast hemelwater,  oppervlakte water gebruikt.  Dat waterverbruik is te vergelijken met het verbruik van één agrariër.

Voorzitter, Bij aanvang was er onzekerheid: Daarover is in beslotenheid gesproken en randvoorwaarden aangedragen. Daaraan is gewerkt door de gemeente, het rijk en de provincie. Door een “voorontwerp bestemmingsplan” te brengen heeft het college een uitgebreider traject gelopen om geen overhaaste beslissingen te nemen en genoeg aandacht en inspraak te geven aan dit project.
Er is een MER traject gelopen met een onafhankelijk oordeel met verklaring van geen bezwaar.
De keuze voor inpassing in de omgeving is ingegeven door het feit dat je de keuze hebt of een dergelijk datacenter op 50 ha in te passen of 166 ha te gebruiken waardoor het in de omgeving wegvalt. Voor het laatste is bewust gekozen.

De onzekerheid verminderde naar het einde van het proces. In de anterieure overeenkomst zijn harde afspraken gemaakt over:
•    Uitvoering van de Blauwe Diamant. Die hierdoor zijn afsluitende onderdeel krijg in de baardmeestocht. Het watercircuit op de hoge vaart laat aansluiten.
•    Infrastructuur aansluitingen. 
•    Leges en OZB voor de gemeente kas.
•    En een warmte bron voor het warmtenet in de eerste plaats voor de polderwijk en in de tijd ook voor de volgende nieuwe wijken en Harderwijk. We moeten immers van het gas af en hier liggen mogelijkheden.
Dan nog even over de stroomaansluiting. Ook hier liggen mogelijkheden. Niet alleen bouwt META een eigen aansluiting op het hoofdnetwerk van Tennet waardoor de andere aansluiting aan de Bloesemlaan niet gebruikt wordt. Maar ontstaat er ruimte om via deze aansluiting meer stroom terug te leveren aan het net. Waar nu juist behoefte aan bestaat in Flevoland.Verder gaf de directeur van Tennet onlangs nog aan dat voor de versnelling van de vergroening van ons elektriciteitsnet. Partijen als META juist nodig zijn omdat zij via de inkoop van “groencertificaten” juist de grootschalige investeringen in de ongesubsidieerde windparken op zee mogelijk te maken.

Voorzitter: We zijn dit traject ingegaan  met de zekerheid van de vraag en de onzekerheid van het proces. Gaandeweg is met de gevolgde procedure de redelijke zekerheid verkregen over de aspecten van dit besluit. Het is tijd om aan de onwetendheid en onzekerheid een eind te maken; het CDA is van mening dat deze raad het legitieme en noodzakelijke besluit tot aanpassingen van het bestemmingsplan  kan nemen. Als deze procedures in de toekomst anders ingericht moeten worden, zal het CDA haar verantwoordelijkheid daarin nemen. 
Samenvattend: Zoals ik ook al tijdens de commissie  aangaf, ziet het CDA het voorliggende besluit over het bestemmingsplan als een kans voor de verdere ontwikkeling van ons dorp.
-    De realisatie van het energie-hergebruik is een belangrijke parameter waarover afspraken zijn gemaakt in de anterieure overeenkomst.
-    Een bedrag aan leges en de jaarlijks  terugkerende OZB.
-    De werkgelegenheid voor de eerste jaren van meer dan 1000 werknemers en structureel 400 in de jaren die volgen, voor Zeewolde en de regio
-    Zonnepanelen meer dan 10 ha op Trekkersveld en op het terrein van het datacenter.
-    Een nieuwe aansluiting op het Hoogspanningsnet van Tennet.
-    Sociale projecten die META uitvoert.
-    Uitbreiding eigen industrieterrein Trekkersveld 4

Uitgesproken door Bouwe van der Weide

16 dec 2021