In Friesland zal de opwekking van zonne- en windenergie sterk toenemen, zo blijkt uit de Regionale Energiestrategie. Het grillige karakter van die duurzame bronnen - er is meestal veel of juist weinig van - vraagt om een creatieve oplossing. Waterstof biedt interessante kansen om de Friese zon en wind te 'vangen' en zo te gebruiken als buffer in het elektriciteitsnetwerk.
Een bekend probleem bij zonne- en windenergie is de mismatch tussen aanbod en vraag. Er zijn momenten met grote overschotten (veel zon en wind, weinig vraag) en momenten van grote tekorten (avond of winter, windstil). Als we in de toekomst veel meer gebruik gaan maken van de energie van zon en wind, zullen we iets moeten doen aan die mismatch.
Daarnaast hebben we een andere uitdaging: de energietransitie naar meer duurzame energie vraagt om een grotere capaciteit van het elektriciteitsnetwerk. Dat vraagt om kostbare investeringen. Bovendien is het maar zeer de vraag of de verzwaring van het netwerk op tijd kan worden gerealiseerd. We zullen rekening moeten houden met de fysieke ruimte die daarvoor nodig is en de complexe en tijdrovende juridische procedures die daarmee gepaard zullen gaan. Kortom, voordat het netwerk voldoende is versterkt, zijn we wel een aantal zon- en winddagen verder.
Als de productie van zonne- en windenergie straks moet worden gestopt omdat het elektriciteitsnet het niet meer aankan of omdat er simpelweg te weinig vraag is, gaat er veel energie verloren. Dat is jammer en misschien ook helemaal niet nodig. Als we tenminste bereid zijn om te kijken naar de interessante mogelijkheden die waterstof biedt als oplossing bij overcapaciteit van zonne- en windenergie. Dit werd onlangs ook nog eens bepleit tijdens een expertmeeting met professor Jepma, hoogleraar energie en duurzaamheid. Waterstof kan namelijk met behulp van elektriciteit worden geproduceerd en vervolgens opgeslagen. Die buffer van waterstof kan dan later weer worden omgezet in elektriciteit. Zo kan waterstof een belangrijke rol spelen bij overcapaciteit, waarbij tegelijkertijd het elektriciteitsnet wordt ontlast.
De Europese Unie heeft Noord-Nederland aangemerkt als eerste groene waterstofregio van Europa en is zeer geïnteresseerd in kleine projecten om waterstof in te zetten als buffer. Als CDA pleiten we ervoor dat Friesland hier werk van gaat maken. We vragen Gedeputeerde Staten om een visie te ontwikkelen op de inzet van waterstof als buffer en om nog tijdens deze coalitieperiode te starten met een pilot. Hoe eerder we hier ervaring mee opdoen, hoe beter. Het jaar 2050 lijkt in de Regionale Energietransitie misschien ver weg, maar is dichterbij dan we denken.
Anton Meijerman, CDA Statenlid