Algemene beschouwingen 2019
In de raadsvergadering van 14 november waren de algemene beschouwingen op de begroting voor 2020. Hieronder de complete beschouwing van CDA-fractievoorzitter Douwe Attema:
Voorzitter,
We zijn bijna op de helft van deze bestuursperiode en ineens moet SWF fors bezuinigen. De veroorzaker is het Rijk:
- Minder geld voor de jeugdzorg;
- een lagere uitkering van het Rijk;
- en de gevolgen van de trap op - trap af systematiek
Al met al complex en onzeker. Ondanks de problemen die Den Haag veroorzaakt, beoordelen wij de begroting 2020 positief. Twee opvallende zaken in de begroting: de ombuigingsvoorstellen en de introductie van een Schommelfonds.
Het resultaat van de begroting is best knap in deze tijd: Er wordt getransformeerd en ontwikkeld. Dat laatste, daar zijn veel gemeenten jaloers op!
Waar leggen wij als CDA de accenten:
Bij de zorg,
Zorg is een basisvoorziening. Iedereen die het nodig heeft, kan een beroep doen op de zorg.
De transitie van de zorg heeft veranderingen met zich mee gebracht. Na een paar jaar intensief investeren in de nieuwe werkwijze en het opzetten van de gebiedsteams is het nu tijd voor de doorontwikkeling. En er ligt een goed plan. Wij zien hier meer kwaliteit voor minder geld. En mensen hebben ook eigen verantwoordelijkheid.
Het nieuwe motto, de mens staat centraal., wie zorg nodig heeft die krijgt die, dat spreekt ons aan.
De jeugdzorg blijft financieel zorgelijk. Er komen hopelijk vanuit den Haag nog ontwikkelingen.
Sportvoorzieningen zijn belangrijk voor het wolwezen van onze inwoners. Ook op dit gebied is in de loop van de tijd veel veranderd. Een traject van verdere veranderingen moet in overleg en gezamenlijkheid ingegaan worden. Vanuit de sportbegroting, staat… zouden we de gymnastieklokalen in Arum, Witmarsum en Hindeloopen kunnen afstoten/sluiten/afbreken.
Voorzitter, dat is nog te vroeg.
Het CDA kiest voor de volgorde:
- het afronden van het Mulier onderzoek;
- conclusies trekken over de sportvoorzieningen;
- bestuurlijk overleg met de verenigingen;
- en dan deze raad de voorstellen voorleggen.
Het kernenbeleid blijft voor het CDA de belangrijkste bouwsteen voor Súdwest-Fryslân.
In dat verlengde, het onderzoek naar onze dorpshuizen en wijkgebouwen. Een eerlijk antwoord op de vertraging, ‘Het proces is me tegengevallen’, de einddatum bleek te optimistisch gepland.
Een ontmoetingsplek / een dorpshuis is één van de belangrijkste voorzieningen in de dorpen en wijken. Daarom staan de dorpshuizen bij het CDA hoog op de agenda. Het CDA blijft daarom in de dorpshuizen investeren.
Kapitaalgoederen
We zien een goede inhaalslag van de onderhoudstoestand van onze wegen. Omgeving Witmarsum, Makkum, Molkwerum – Hindelopen, de Skatting, zichtbare verbeteringen van onze wegen.
We zijn blij met het onderzoek naar een aquaduct bij Bolsward. Een aquaduct geeft Bolsward veel kansen. Het optrekken met de provincie spreekt ons aan. Samen staan we sterk.
Wij zouden een gezamenlijk optreden ook graag zien bij de weg de N 354. Deze weg (Sneek–A32), wordt alsmaar drukker. Door Deersum, Oosterwierum, etc. De noodzaak, de druk, om tot een echt veilige weg te komen, neemt nog dagelijks toe.
Ik heb het dan ook over de situatie bij de Pieter Zeemanstraat is Sneek, de afrit van de A7. Een steeds drukker knooppunt. Voor fietsers zou een fietsbrug daar veel oplossen. Veilig van en naar Oppenhuizen via een fietsbrug zoals Rein Hofstra die ook heeft ontworpen bij Surch en in de Slachteroute.
Over de woningbouw het volgende: Het voorstel van het CDA om de woningbouw via een eigen actie team te versnellen heeft het niet gehaald. Door de stikstofproblematiek en het gasloos bouwen vertraagt de woningbouw verder en wordt duurder: ca. 15 %. En er is vraag naar meer woningen, vooral naar een grotere diversiteit, met name starterswoningen en seniorenwoningen. Nogal complex voorzitter, ook met het oog op de daling van de bevolking na 2030.
Nogmaals, wij zien graag een actieteam om tot een versnelling komen.
De Bestuurrapportages kunnen kort en bondig zijn als er geen nieuws te melden is. Maar als er wel afwijkingen zijn, en de stoplichten staan nog op groen, dan houden we elkaar voor de gek. In die gevallen moet de rapportage actueel zijn.
Via de BERAP worden we ook graag op de hoogte gehouden van de aangenomen motie over subsidies. Het CDA vindt dat de motie van 6 juni 2019 beperkt is uitgewerkt in deze begroting. Er worden wel kosten geraamd voor uitgaven om te komen tot subsidie maar er worden geen extra inkomsten begroot.
RES / Regionale Energie Strategie
Wij blijven bezorgd dat de Friese opgave extra belast wordt met de opgave die elders in Nederland niet kan worden gerealiseerd. Fryslân moet zich daar echt op voorbereiden en haar strategie bepalen. De tijd is kort, maar draagvlak is heel belangrijk. We moeten mét de inwoners de RES gaan invullen.
Over de stikstofproblematiek en onze landbouw
Het CDA is tegen gedwongen sanering in de landbouwsector. De stikstofproblematiek treft ook de andere sectoren; industrie, verkeer en vervoer en de bouw. Bij alle sectoren moet dan ook gezocht worden naar manieren om het stikstof probleem op te lossen.
Onze boeren zijn zeker bereid om bij te dragen en zijn zich er bewust van dat er in de landbouw wat moet veranderen. Het gaat nu om een eerlijke en rechtvaardige oplossing voor het stikstof probleem voor de langere termijn. Het is positief dat dit college bestuurlijk het voortouw wil nemen/durft te nemen in de landbouwparagraaf.
We wachten de kaderstelling en het routeboekje af.
Voorzitter, ik rond af:
- Het CDA dient het amendement Frysk Hynder in.
We hebben eerder € 50.000 beschikbaar gesteld voor projectkosten met de toezegging, dit komt niet weer op de agenda. Nu wordt op de achtergrond toch weer een bedrag opgevoerd, € 150.000. Wij willen voorkomen dat we in dit project van zeker 3 mln. worden gezogen zonder dat we weten waar dit eindigt. - De CDA fractie heeft in de aanloop van deze begrotingsvergadering vragen gesteld. De kwaliteit van de antwoorden is hoog. Uitgebreide en goede antwoorden. Dank daarvoor.
Dat geldt ook voor het werk van onze mensen in de buitendienst en de binnendienst, inclusief de griffie.
Douwe Attema, CDA Súdwest-Fryslân