Lokaal Neergezet: Theunis de Vries over Milieustraat Koudum
In onze rubriek 'Lokaal Neergezet' gaan we in op projecten, trajecten en andere initiatieven die het CDA Súdwest-Fryslân steunt binnen de Gemeente Súdwest-Fryslân. Veel van deze projecten zijn reeds gerealiseerd of staan op het punt te beginnen, en daar zijn we trots op!
In deze editie laten we onze nummer #8 Theunis de Vries aan het woord over het behoud van de milieustraat in Koudum en het geven van het goede voorbeeld als Gemeente.
Kun je iets over jezelf vertellen?
“Theunis de Vries, 58 jaar, geboren en getogen in Koudum en werkzaam bij Caparis in Leeuwarden, een sociale werkplaats. Een man met passie voor zijn werk (beperkte medemens), voor skûtsjesilen en voor natuur. Ik ben actief als vrijwilliger binnen het verenigingsleven in Koudum en gemeenteraadslid bij het CDA. Al jong ben ik betrokken geraakt bij de politiek. Het begon met het verspreiden van uitnodigingen voor vergaderingen van de ARP en mijn betrokkenheid ontwikkelde zich naarmate ik politiek actief en lid werd van het CDA. Ondanks dat je het niet altijd met alles eens bent, is het goed om één partij trouw te blijven waar je in grote lijnen mee instemt. Leg zoveel mogelijk verantwoordelijkheid bij de burgers neer en op de punten waar ze het niet alleen redden, daar moet de overheid inspringen en niet eerder.”
Over welk project gaan we het vandaag hebben?
“Het behoud van de milieustraat in Koudum.”
Wat is dit precies voor project?
“Vroeger was de milieustraat de “jiskepolle”. Alles wat met afval te maken heeft, kon je daar dumpen. Tegenwoordig moet afval gescheiden worden voor hergebruik en om te voorkomen dat het in het milieu terecht komt. We proberen stappen te zetten om van het afval grondstoffen te maken, dus dat je iets opnieuw kan gebruiken. Dat spreekt mij erg aan. In onze uitgestrekte gemeente SWF hebben we 4 milieustraten. Twee grote in Sneek en Bolsward, en twee kleinere in Heeg en Koudum. Dat dekt de hele gemeente. Het is belangrijk dat je afval goed scheidt, danis het voor de gemeente gemakkelijk is het afval te verwerken voor een zo laag mogelijk tarief. Het restafval (grijze container) dat naar Omrin gaat, een samenwerkingsmodel met meer gemeentes in Friesland, daar sorteren ze na wat er nog uitgehaald kan worden. Daarin zoeken ze naar metalen, plastic en andere recyclebare voorwerpen. Je zou het ook thuis kunnen inzamelen, maar dan krijgen huishoudens een groot aantal containers op de oprit. Ik denk dat dit een heel praktische oplossing is.
“Daarnaast heb je ook andere dingen die mee spelen. De muziek- en voetbalvereniging gaan door het dorp om oud papier te verzamelen, een heel mooie service waar je zelf niks voor hoeft te doen. In de milieustraat kan je ook op bepaalde uren spullen brengen. Denk aan groot onderhoud van de tuin, dat past niet in de groene kliko. Kan je daar 2 keer per week kwijt.Of incidentele spullen zoals een kapot raam, oude koelkast of asbest. De milieustraat is belangrijk voor het dorp Koudum en voor de nabije omgeving om toch dichtbij huis, afval kwijt te kunnen.”
Waarom is dit project zo belangrijk voor de regio?
“Er is sprake geweest van een mogelijke sluiting van de milieustraten in Koudum en in Heeg. Dit vanwege groot onderhoud. Onze partij heeft als CDA aan de bel getrokken en gezegd dat het niet kan. Mensen moeten dan veel verder reizen met hun afval; b.v. vanuit Staveren of Molkwerum naar Bolsward moeten reizen. Dat kost veel energie, brandstof en dus meer vervuiling. Bovendien is het een slechte service tegenover je bevolking. Wij wilden graag het scheiden en inleveren van afval stimuleren. Wij als CDA en velen met ons, wilden dat de sluiting niet doorging. De aanleiding van de mogelijke sluiting was dat er aanpassingen gedaan moesten worden aan de milieustraat. De milieustraat is geïnspecteerd op veiligheid en er is gezegd dat de gemeente daarin moest investeren. We hebben gekozen om te investeren in Koudum en Heeg, zodat die milieustraten toch konden blijven bestaan.”
“Het voorstel was om ze dicht te doen, maar daar hebben we een stokje voor gestoken. Met vrij algemene stemmen is besloten dat het niet door kon gaan en dat het een slecht voorbeeld was. Mensen gaan dan minder snel scheiden omdat ze ver moeten rijden, dus dan wordt het maar ergens gedumpt of het komt in 1 container, zonder te scheiden. Er moet een evenwicht zijn tussen hoe ver wil je nog reizen met je afval, wat kun je thuis doen en wat kan de gemeete aanbieden. Wat brengen we naar de milieustraat? Asbest zal altijd naar een milieustraat moeten. Maar papier kun je nog gemakkelijk hergebruiken. Verenigingen mogen een gedeelte van de opbrengst houden als ze het papier ophalen. Als je zulke dingen niet aanbiedt en mensen gewoon een reeks containers geeft dan wordt het lastig. Uiteindelijk kan het gebeuren dat mensen zeggen bekijk het maar met het papier, ik gooi het in de grijze container. Dat moet je niet willen, want iets wat geld opbrengt, kost dan juist geld. Het is lasteriger om b.v.papier achteraf eruit te halen.”
Op welke manier heeft het CDA Súdwest-Fryslân bijgedragen om dit te realiseren?
“Voorstellen komen binnen via de reguliere commissies van raadsleden. De commissie Bestuur en Financiën gaat over het geld, Burger en Mienskip is een commissie die gaat over zaekn m.b.t. o.a.scholen, sport, en zorg, en DSO is een commissie die gaat over Ruimtelijke Ordening. Zelf zit ik in de laatste commissie en we kregen een voorstel dat de gemeente de milieustraat in Koudum en Heeg wilden sluiten vanwege achterstallig onderhoud. Sneek of Bolsward zou dan een goed alternatief zijn. Dat vonden wij geen goed idee, met name omdat je dan de keuze krijgt als consument maar niet meer te scheiden en om alle afval ongescheiden in de containers te gooien, te dumpen of helemaal af tte reizen naar een verre milieustraat. Koudum is een redelijk centrale plek, waar inwonders het wegbrengen van afval combineren met b.v. boodschappen doen of even naar de Welkoop.. Dat is goed om te zien en dat is ook efficiënt. Als je met die spullen naar Bolsward moet, dan is dat slecht voor de middenstand. Want dan gaan de mensen in Bolsward hun aankopen doen als ze hun auto daar eerst leeg moeten maken. Het heeft meer impact dan enkel de mogelijkheid om in de buurt afval weg te brengen. B&W hadden zich dat niet voldoende gerealiseerd tot de gemeenteraad in grote meerderheid tegen stemde."
“De milieustraat in Koudum moet wel blijven, want het hoort bij de basistaken van de gemeentevinden wij. En dan het liefst zo dichtbij mogelijk. In de gemeenteraad was dan ook gelijk een boel actie. De plaatselijke belangen gaan zich erin mengen en andere kernen gaan zich achter de oren krabben. Voor sommigen is het geen bezwaar, maar anderen kunnen niet zo makkelijk ver reizen met afval of hebben geen auto. Dan moet je iemand regelen die het afval weg wil brengen.”
Waarom was het volgens jou van belang dat dit gerealiseerd zou worden?
“Naast het milieu en gemak voor de bewoners is dit project ook van belang voor het laaghouden van de reinigingsrechten. Het verwerken van het duurste afval komt uit de grijze container. Als je daar bv papier in gooit, dan kost verwerken veel geld terwijl apart ingezameld papier geld oplevert. Papier kun je gemakkelijk scheiden door het apart in tezamelen in. En het groen(t)e afval ook. Het kost veel energie en geld om het ongescheiden te verwerken. De grijze container is de duurste voor onze gemeente, dus daar wil je het liefst zo weinig mogelijk in hebben. Het voortzetten van de milieustraat is dan uiteindelijk rendabel voor de consument en de gemeente. De consument maakt waarschijnlijk de keuze om alleen de grote dingen te sorteren, de rest komt in de grijze container. Stimuleer het scheiden door een lage drempel, dus moet je het heel gemakkelijk ergens in kunt leveren. De wetgeving is ook wat strenger geworden, want winkels waar je batterijen kunt kopen die moet ze ook weer innemen. Zo heb je steeds meer dingen die daardoor niet in die grijze container terecht komen. Anderzijds heb je jezelf te pakken, want ongescheiden inleveren, laat de tarieven stijgen dus de reinigingsheffing wordt hoger. Dat betaal je zelf.”
Waren er ook obstakels die eerst overwonnen moesten worden?
“Als je de milieustraat ergens wilt aanleggen of wilt uitbreiden, dan moeten er ook vergunningen aangevraagd worden. Ook een gemeente moet dat.En dat is best ingewikkeld. Als je zoveel verschillende stoffen op je erf wilt hebben, waar ook riskante stoffen bij zitten als asbest, moet het uitgeven van de vergunningen kritisch bekeken worden. Er zit dus een heel strenge vergunning op die milieustraat, dat is niet zo snel geregeld. De gemeente moet het goede voorbeeld geven, dus misschien moet het dan nog wel beter voor elkaar zijn dan bij een particulier.”
“Je bent niet de hele dag open als milieustraat. Er zijn wel mensen die de boel in de gaten houden, maar er zijn ook mensen die op en af rijden. Dus je moet nadenken over de verkeersstromen. Op bepaalde momenten is het altijd erg druk omdat de straat dan open is. Levert dat geen gevaarlijke situaties op? Daar zijn vele specialisten voor, maar je moet er als gemeenteraad wel goed over nadenken. Als je het goed regelt is het aantrekkelijk voor mensen om afval in te leveren. En het is veilig voor de mensen die er werken.”
Hoe reageerden de bewoners van de gemeente op dit project?
“Ik heb heel veel telefoontjes- en mensen aan de deur gehad in die periode. Jongens dat gaan jullie toch niet doen? Dat geeft een indicatie van hoe belangrijk dit project gevonden wordt onder de bevolking. Via de milieustraat komen mensen in aanraking met de gemeente. Dan krijg je ook wel eens pittige reacties. Voor ons als gemeenteraadsleden is het dan de taak om die reacties op een weegschaal te leggen. Met aan de ene kant het financiële belang van de gemeente. Aan de andere kant wil je de service vanuit de gemeente hoog houden zodat mensen niet in de verleiding komen om te gaan dumpen. Dat zijn twee belangen die in de weegschaal komen. Het college stelde het financiële belang toen boven de service en uiteindelijk hebben wij voor de service gekozen. Dat kost wel centen, dus mogelijk moeten andere dingen worden uitgesteld. Gelukkig viel dat mee!”
Wat is voor jou het allerbelangrijkste waar dit project voor heeft gezorgd?
“Het project zorgt ervoor dat je een mooie planeet achterlaat voor de generatie die na mij gebruik gaat maken van deze aarde. Misschien is dat wat zweverig, maar daar gaat het wel om. We kunnen niet gewoon asbest verbranden of batterijen bij het restafval gooien. Gelukkig krijgen we steeds meer kennis van afvalverwerking. Wat doet een stof met een mens of met het milieu? Wat doet de stof in het drinkwater of in de grond? Doordat je meer weet wordt het makkelijker om rekening mee te houden. Zo’n milieustraat, gaat over het milieu, daardoor meer biodiversiteit, meer insecten. Je kunt in heel veel dingen het goede voorbeeld geven als gemeente. Uiteindelijk gaan we VAN AFVAL NAAR GRONDSTOF!”
Hoe zie jij namens het CDA Súdwest-Fryslân de toekomst voor dit project?
“Ik denk dat we langzamerhand naar minder afval moeten toegaan. En zoveel mogelijk hergebruiken.Dat wil Europa graag, maar ook onze gemeente. Ik denk dat de supermarkt een belangrijke rol gaat spelen. Want in de supermarkt heb je de keuze welke boodschappen je koopt. Daarme heb je een bepaalde macht. Bijvoorbeeld voorverpakte waren. Wat is de verpakking: kan het hergebruikt worden of niet? We moeten af van die overdreven verpakkingen, bijvoorbeeld sandwiches bij het tankstation. Wat je ziet aan lege colablikjes en broodverpakkingen, daar houd je enorm veel afval aan over. De supermarkt moet uiteindelijk bij de fabrikant aangeven dat het wat minder kan. Inzetten op meer hergebruik, zodat we minder afval te verbranden hebben en waarschijnlijk het uitbreiden van de milieustraat om daar meer materialen te kunnen onderscheiden.”
“Het is een blijvend agendapunt. Over tien jaar zul je de discussie waarschijnlijk nog steeds hebben. In Bolsward willen we nieuwe milieustraat maken op een centraal punt voor het afval in onze gemeente. Nu blijkt de postzegel te klein te zijn en alle wensen passen niet op dit kleine stukje grond. Dus moet er gekeken worden waar we voor de Bolsward en omstreken een centraal punt kunnen maken voor een nieuwe milieustraat.”
“Als blijkt dat je gemiddeld één keer per vijf jaar asbest weg moet brengen, zijn vier plekken om asbest af te leveren best veel. Je blijft ook investeren in nieuwe technieken, dus de vraag blijft om te kijken of het nog steeds nodig is om het in de regio te doen of centraal. De toekomst is dat we, denk ik, gemiddeld iedere tien jaar daarover in beraad moeten. Maar zaak blijft dat voor iedereen het wegbrengen van afval laagdrempelig moet zijn.”
Als laatste vraag, is er nog iets niet genoemd wat je wel graag wilt benadrukken in het interview?
“Het gaat erom dat de service op peil blijft. Anderzijds moet je ook naar de kosten blijven kijken. Je krijgt uiteindelijk toch de rekening gepresenteerd. De gemeente is van en voor ons allemaal, dus daar ligt een gezamenlijke verantwoordelijkheid.”