Pieter van der Valk bij CDA-werkbezoek: “De boeren gaan het fiksen met de burgers”
Ferwâlde – Boer en burger moeten samen eigenaar van de weidegrond worden. De boer koopt de helft van het land en de burger neemt deel in een grondfonds dat voor 49 procent eigenaar is.
Met dit plan wil melkveehouder Pieter van der Valk uit Ferwâlde bereiken dat boeren investeren in weidebeheer en dat de samenleving investeert in duurzame landbouw. Hij wil hiermee 30 hectare land winnen voor de weidevogels, zo ontvouwt hij aan CDA-kandidaat Kamerlid Douwe de Vries op werkbezoek aan zijn onderneming.
Van der Valk investeert samen met een coöperatie of grondfonds. De boer blijft in meerderheid eigenaar. “Der binne genôch dy’t it lân hielendal opkeapje litte en dan kin de boer it sels werom pachtsje. Mar dan bist it eigendom kwyt. Dat wolle de measte boeren net. Want mei alle respekt, dan bist boer ôf. We moatte in kompromis fine wer’t de boer fierders mei kin”.
Van der Valk houdt daarom vast aan het meerderheidsbelang. Hij maakt bij aankoop van land afspraken met de investeerders over de inrichting van het land en het waterbeheer en waterpeil. Dat is onderdeel van de koopakte. Volgens Van der Valk is het voordeel van deze constructie dat het een lange termijn overeenkomst is waar je als boer op kunt rekenen. “As it bliken docht dat der net genôch greidefûgels oerbliuwe, dan kin de koöperaasje der ek útstappe en har oandiel wer ferkeapje en ynvestearje yn in oar gebiet mei mear wearde foar harren”.
Van der Valk denkt dat organisaties als Fryske Gea en Natuurmonumenten met deze constructie voor hetzelfde geld twee keer zoveel kunnen realiseren in samenwerking met de boeren dan dat ze nu doen door het opkopen van land. “Dan hast ek noch in mienskiplik doel en berikst mear.” Boeren worden zo door eerder aangezet om te extensiveren. Als het land van de buurman nu te koop komt, dan moet moeten de ondernemers te veel investeren. “Dat rêde wy net. Dan moat der in stal by en moat der mear produsearre wurde. Mar asto it tegearre dochst, dan wurde beide partijen der better fan. De diskusje is dan oer.”
Volgens Van der Valk zal de discussie over vermindering van de veestapel met zijn plan snel afnemen. Er is dan geen noodzaak meer voor schaalvergroting om in grond te investeren. Er zijn al verschillende boeren bij Van der Valk langs geweest zijn die anders bekend staan als ‘vol-gas-boeren’. “Mar dat is net sa. Sy wolle dit ek wol. Hjir krijst se yn mei”.
CDA-kandidaat-Kamerlid Douwe de Vries ziet dat principe helemaal zitten. De boerenzoon uit Hallum en voormalig directeur van Hellema: “Het sluit heel goed aan bij het rentmeesterschap dat wij voorstaan. Het gaat er niet alleen om steeds groter te worden. Nu dien je het weidelandschap én de boer, zonder het land van hem af te pakken of weg te kopen. Je wordt samen verantwoordelijk”.
Douwe de Vries beschouwt Van der Valk als een voorbeeld van een boer van de toekomst. “Hij kan zich verplaatsen in de ander en toch een goed ondernemers zijn.”
Van der Valk wil samen met elf collega-boeren, it Fryske Gea, Staatsbosbeheer en de gemeente Súdwest-Fryslân onderzoeken hoe uit alle groen- en meststoffen kwalitatief goede compost gemaakt kan worden, waarmee de boeren op hun beurt vervolgens opnieuw de bodem kunnen verrijken. “Fergisters fyn ik sa mislik, dat wy yngripe yn in proses, mei subsydzjes yn'e stokken hâlde. Dan sjochst net mear it belang fan dat de grûn dat dwaan kin. Wy dogge it oars. Mei heal Fryslân sette wy no in reststroom-koöperaasje op, mei bermgerzen en hekkelspesy kompostearjen yn bedriuwen en werom bringe nei de lânbougrûn. Dan kinst keunstmest besparje. En dan moatte je net dat yn fergisters te stopjen wêr’t we it opbrâne en CO2 útstjitte. Mar ik sil dy fertelle, oer in pear jier krije de diskusje dat wat wy no nei de WC bringe, hoe bringe wy dat wer nei it lân. Wy gean dat fiksen. Dan helje wy de hormoanen en medisinen der sa út. Ik tink dat we grutte stappen sette sille.”
Foto: Melkveehouder Pieter van der Valk (links) en CDA-kandidaat Kamerlid Douwe de Vries (rechts).