Algemene beschouwingen bij de begroting 2018

Denken vanuit kansen
U kent het CDA als een partij die midden in de samenleving staat en positief gestemd is over de mogelijkheden van onze samenleving. Met andere woorden: denk niet vanuit problemen maar vanuit kansen. In onze visie laten we ons leiden door onze kernwaarden Gespreide verantwoordelijkheid, Solidariteit, Rentmeesterschap en Publieke gerechtigheid. Een korte terugblik.

Coalitie en college
We zijn in het vierde jaar van deze coalitie van CDA, GB en CU en we kunnen vaststellen dat we het coalitieprogramma IEDEREEN vrijwel in zijn geheel hebben kunnen uitvoeren. In de besluitvorming is gebleken dat ook niet-coalitiepartijen zich geregeld in onze voorstellen konden vinden, soms zelfs IEDEREEN. Een goede zaak vinden wij.
Hierbij past onze dank aan het bekwame en hardwerkende ambtenarenkorps onder leiding van het college. Een college dat in wisselende samenstelling onze gemeente bijna vier jaar heeft bestuurd. In 2017 onder voorzitterschap van waarnemend burgemeester Arnold Gerritsen die wij dank zeggen voor zijn bekwame en plezierige wijze van leidinggeven. Wij verwelkomen onze nieuwe burgemeester Anton Stapelkamp en wij verwachten ook met hem een uitstekende samenwerking.

Kansen
Als we de grafieken in de Begroting 2018 bekijken, dan zien we dat de gemeente Aalten in een aantal gevallen lager scoort dan gemiddeld (minder banen, minder sporters bijvoorbeeld). Maar in de positieve lijstjes scoren we vaak aanzienlijk beter (minder geweld, meer sociale samenhang). De gemeente Aalten heeft een sociale structuur met sterke verenigingen en een cultuur waar men naar elkaar omziet. Dat biedt kansen. Ook de aantrekkende economie schept kansen. Van de gemeente verwachten wij dat zij die kansen ziet en ook pakt. De gemeente treedt daarbij op als verbinder, als coördinator maar ook faciliterend: goede initiatieven ondersteunen met geld.

Bereikbaarheid van de Achterhoek (per spoor, autoweg en digitaal) is een van onze zorgen. Wij rekenen erop dat u uw uiterste best doet voor een snellere, en vooral betrouwbaarder spoorverbinding tot Winterswijk. Qua digitaal zijn wij zeer blij met een deelname aan breedband in het buitengebied van 74%, dank zij onze inwoners en de inzet van het college in samenwerking met belangenverenigingen.
Hetzelfde prachtige resultaat zien wij bij het omgekeerd inzamelen. Inwoners hebben het perfect opgepakt en leveren een bijzondere bijdrage t.a.v. het verminderen van restafval.   Prachtige voorbeelden van gespreide verantwoordelijkheid.

De Regio Achterhoek biedt ook kansen. Wij staan voor doorontwikkeling van de samenwerking van de Achterhoekse gemeenten waarbij de raden aan de voorkant bij worden betrokken. De ligging aan de grens biedt kansen op nog betere samenwerking met Duitsland, onder meer op gebied van economie, vervoer en onderwijs. Kennis van Duitse taal is daarbij een wezenlijk onderdeel.

VAB fonds
Vorig jaar vroegen we in onze Algemene beschouwingen om een fonds voor Vrijkomende Agrarische Bebouwing. We zijn blij dat u nu zo’n fonds gaat instellen en gaat vullen, het eerste jaar met 1 ton, daarna structureel met 2 ton per jaar.  Een fors bedrag waar wij heel blij mee zijn. In keukentafelgesprekken zal het gaan over bedrijfsvoering, asbest, verduurzaming en dergelijke. U hebt toegezegd om in februari 2018 met een voorstel te komen. Wij willen hier heel graag bij betrokken worden.  Het geld moet naar de sanerende boeren en niet naar allerlei bureaus.

Agrarische hulpverlening
De snelle veranderingen in de landbouw leiden soms tot spanningen in agrarische gezinnen. Men houdt het leed graag achter de voordeur maar hulp is nodig. Particuliere organisaties als Boerenkans en Zorg om Boer en Tuinder hebben zich bewezen als uitstekende klankborden en hulpverleners, gewoon aan de keukentafel. Pak als gemeente deze kans in samenwerking met andere gemeenten en de hierboven genoemde organisaties en faciliteer dit belangrijke werk van deze verenigingen bij de keukentafelgesprekken.

Schakel verenigingen in bij uitvoeringstaken
De gemeente Aalten kent een sterk verenigingsleven, maar de verenigingen hebben het soms moeilijk, met name financieel. Tegelijk zijn er taken die blijven liggen. Zo zijn er klachten over het onderhoudsniveau in de centra van Aalten, Dinxperlo en Bredevoort. Wij zien hier een kans, om verenigingen in te schakelen voor een aantal nauw omschreven taken in een exact omschreven gebied tegen een vastgesteld aantal uren per jaar. Bijvoorbeeld borden en lantaarns schoonmaken en licht groenonderhoud. Een mooi voorbeeld van gespreide verantwoordelijkheid. Graag gaan wij hierover met u en met de raad in discussie.

Wij zouden daarnaast graag in beeld hebben wat de extra kosten voor de gemeente zijn als wij het onderhoudsniveau van  nauw omschreven gebieden binnen de drie kernen  Aalten, Dinxperlo en Bredevoort een niveau zouden verhogen. Dat geldt voor zowel het onderhoudsniveau van het groen als voor onderhoud straatwerk.   Verzorgd uitziende centra vormen positieve reclame, voor eigen inwoners en voor toeristen. In dat kader denken we dat onkruid vooral bestreden moet worden plekken waar het zichtbaar is voor veel mensen.

Muziek in de samenlevingMuziekverenigingen spelen een belangrijke rol in onze dorpen en buurtschappen. Muziek is ook karaktervormend, met name voor kinderen: uiten van emotie, discipline, samenwerken, goed luisteren, concentratie, sfeerbevordering. Muziek is echter ook duur vanwege de instrumenten en de dirigenten. De contributie is naar verhoudingsgewijs hoog. De muziekverenigingen hebben moeite om het hoofd boven water te houden en dat gaat ten koste van de aanschaf van muziekinstrumenten. Het CDA ziet goede argumenten om met name aanvullend te subsidiëren bij de aanschaf van nieuwe instrumenten tot een bepaalde grens. Hoe denken het college en de raad hierover?

Samen bouwen aan het gemeenschapshuis
Verenigingen moeten onderdak hebben. Wat betreft de sportverenigingen kunnen we stellen dat wij die grotendeels op orde hebben; Sportpark Zuid is hiervan een prachtig voorbeeld. Verenigingen met de focus op cultuur en gezelligheid vinden hun plaats vooral in de negen gemeenschapshuizen in onze gemeente. Vorig jaar in de Algemene Beschouwingen spraken wij onze zorg uit over de exploitatie van die huizen en wilden wij het rekenkamerrapport afwachten. Dit rapport is onlangs verschenen. Graag gaan wij binnenkort met u in discussie over de belangrijke rol van verenigingen in deze gemeenschapshuizen maar ook over de verbindende, coördinerende en faciliterende taken van de gemeente. Eén voorzet van onze kant: bij de bevordering zelfredzaamheid van burgers en uitbouw Buurt aan Zet (p. 33 begroting) behoort het gemeenschapshuis de accommodatie te zijn.

Woningbouw: pak kansen
De vraag naar voldoende betaalbare huurwoningen en koopwoningen voor zowel jongeren als ouderen maar ook voor gezinnen zien wij als CDA bij uitstek als een kans waar wij positief op willen insteken. Inderdaad, wij leven in een krimpgebied. Maar voorlopig zien wij een aantrekkende vraag, mede door de aantrekkende economie en de lage rente. In bijeenkomsten als het AWLO horen wij zorgen over het aanjagen van de krimp door het stoplichtmodel. Het CDA streeft naar creatieve oplossingen die draagvlak hebben bij onze burgers en geïnitieerd worden door diezelfde burgers.  
a. Hoe kijkt het college aan tegen de huidige ontwikkelingen, nu de woningmarkt zo sterk in beweging is, mede met het doel om jongeren te behouden voor onze gemeente?
b. Wilt u de woningcorporatie uitdagen het vizier meer op Aalten te richten , met hen duidelijke afspraken maken over voldoende huurwoningen voor jongeren en levensloopbestendig maken van woningen?
c. Wilt u kansen benutten als: -flexibele huisvesting (kleine goedkope woningen in leegstaande gebouwen, tijdelijke woonbestemming op gebouwen), -garantstelling van hypotheken, eventueel grondprijzen creatief inzetten?

Duurzaamheid en milieu
Het doet ons goed dat onze gemeente op gebied van hernieuwbare elektriciteit ver boven het gemiddelde scoort. Maar op gebied van duurzaamheid is nog een wereld te winnen. Wij verwachten dat u ook hier de kansen benut. De omvang van het restafval is flink geslonken. Maar het klemt soms bij de oranje container. Het CDA opteert voor het vaker ophalen van de oranje container. We gaan hierover graag met u in discussie.

Tot slot …
Voor ons ligt een begroting met gezonde ambities die voor het komende jaar en in de meerjarenraming sluitend is. Hiervoor onze complimenten. Wij rekenen ook weer voor 2018 op een goede samenwerking met de gehele Gemeenteraad, met uw College en met de ambtenaren.
Wij wensen u in uw werk veel wijsheid en Gods zegen toe.

De fractie van het CDA, 26 oktober 2017.