Lef, zonder gratis bier!

-Beschouwing Berkellands CDA-

Terwijl Nederland zich opmaakt voor de 2^e Kamer verkiezingen spreken wij over de begroting van Berkelland voor 2024 en volgende jaren. De gemeentebijdragen vanuit het Rijk lopen fors terug. De Rijksbijdrage voor Berkelland loopt zelfs met meer dan 8 miljoen terug. Tenminste zoals het nu lijkt. Gelukkig werd afgelopen donderdag een CDA-motie in de Kamer aangenomen. Wij gaan ervanuit dat het tij gaat keren en onze scholen, sportaccommodaties, speeltoestellen op het niveau blijven of zelfs verbeteren. De verkiezingen van 22 november gaan ook over onze straat, buurt en wijk. Wethouder Arjen van Gijssel, als je wordt gekozen in de 2^e Kamer weet jij als geen ander wat je te doen staat!

De samenleving verwacht een constructieve Raad en een constructieve samenwerking met college en organisatie. We maken vorderingen. Wederzijds vertrouwen wint terrein. Mijn oproep is om deze begrotingsronde vooral inhoudelijk met elkaar te debatteren. De Raad dat zijn WIJ en het niveau bepalen we zelf.  

Begroting net dicht

Met hangen en wurgen sluit de begroting voor 2024. Als Berkellands CDA riepen we al vaker op voor begroten met lef. De kosten voor onze inwoners beperken en de voorzieningen waar kan uitbreiden. We zien dat we met ingang van januari een evenementenmakelaar krijgen. Het groen- en speelvoorzieningenonderhoud wordt verbeterd en de plankracht voor nieuwbouw wordt vergroot. Samen met de organisatie op weg om de bouwproductie te verhogen en risico’s op planstagnatie te ondervangen.

De politiek wordt vaak verweten dat men omwille van de kiezers onplezierige maatregelen vermijdt. Thuis en op het werk maak je ook keuzes. Deze horen bij het leven. Dit college heeft wel lef en durft ook naar het Berkelland van onze kinderen en kleinkinderen te kijken. Een Berkelland waar het fijn wonen blijft, met de juiste zoet-zuur balans over de kernen, en een Berkelland met voorzieningen die aansluiten bij de vraag van morgen met de bijbehorende beheersbare kosten. Maatschappelijke vraagstukken met een grote impact, zoals de windmolens, behandelen we met respect naar alle inwoners.

Sinds twee weken heb ik een kleindochter Juul en haar wil ik over een paar jaar kunnen uitleggen dat we in deze periode voor de juiste aanpak hebben gekozen. Hiervoor is nu lef nodig van de Raad ten aanzien van sport, onderwijs en andere investeringen. Waar geven we wel geld aan uit en waar niet meer. OOK IN BERKELLAND BESTAAT GEEN GRATIS BIER!

Werk samen met de regio

We moeten niet alleen naar voorzieningen binnen de grenzen van Berkelland kijken, maar ook daarbuiten. Kiezen we voor één toekomstbestendig modern binnenzwembad in Berkelland of vervangen we onderdelen tot de volgende….. en volgende APK. Juul en haar toekomstige vriendjes en vriendinnetjes mogen ook buiten de gemeentegrens kiezen voor zwemles. Kijk ook naar de regio!

Wij vertrouwen erop dat we een samenleving blijven waar we omzien naar elkaar. Een samenleving van rechten en plichten. Heb je bezwaar over de hoogte van de WOZ? Reageer zelf via de gemeente en niet via een no-cure-no-pay bureau. Bureaus die een inwoner zogenaamd helpt, maar bovenal om zichzelf geeft. 200 Duizend euro in verkeerde zakken. Heb je bezwaar doe het vooral rechtstreeks. Dit blijft ieders recht!

Als Raad moeten we wegblijven van haarkloverij. We zijn er voor de grote lijn en de juiste feiten. Regeren blijft vooruitzien. Als ons dat lukt dan gaan inwoners ons meer begrijpen. Communicatie blijft het toverwoord. Los van enkele incidenten, iedereen heugt zich nog de vele verontwaardigde mails na het laatste debat over de sporthal Ruurlo, wordt het beter in de Raad. Hiervoor blijven we gezamenlijk verantwoordelijk. Communicatie is niet alleen iets van de organisatie, maar ook van de Raad!

Achterhoekse mentaliteit terug

Terug naar de begroting. De stijgende zorgvraag en de stijgende kosten verontrusten het CDA. De kosten zijn in grofweg twee groepen uit te splitsen. De wettelijke taken met de onvoorspelbare open-eind regelingen en de door ons ingezette preventieve taken. Het CDA wil meer inzetten op het normalisatiedebat. Een samenspel tussen samenleving en lokale overheid. “Moet je alles claimen waar je recht op hebt?” Of doen we op z’n Achterhoeks een beroep op eigen verantwoordelijkheid? Dit kan een begin zijn om grip te krijgen op de zorgkosten. Zorg moeten we blijven bieden voor wie dat nodig heeft, wettelijk zijn we veel verplicht en Arjen als je straks in de kamer zit, kijk dan ook eens of alle jeugdhulpvragen wel bij de gemeente thuishoren. Waar we begonnen met totale kosten van het sociaal domein van 32 miljoen, zijn we nu 3 miljoen verder.

Hoewel we niet het onmogelijke verwachten van het college, is een herbezinning op de plaats. We nodigen het college hiervoor uit.

Bouw stagneert, knop om

De bouw staat onder druk. De vraag is enorm. Rente-ontwikkelingen en loonkostenexplosies maken het voor de starters bijzonder lastig. Het is daarom goed dat naast de geplande 875 woningen tot 2030 nu al plancapaciteit voor 1150 woningen beschikbaar wordt gesteld. Niet alle plannen halen op tijd de eindstreep. We gaan ons betoog van juli niet overdoen. Toch zijn we verheugd dat in alle kernen bouwplannen worden ontwikkeld. Het is nu de kunst van de ontwikkelaars om in deze tijd de juiste betaalbare woningen te plannen met ruimte voor de corporaties. Nu vorige week de NHG norm is verhoogd is het ook goed dat het college opnieuw kijkt naar de hoogte van de startersleningen. Zeker in deze tijd is dit duwtje in de rug van harte welkom.

Beleid rond Rood voor Rood en woningsplitsingen is vooruitstrevend gemaakt. Binnenkort gaan we evalueren. Wat hebben we geleerd en waar moeten we bijstellen. De samenleving helpt ons als volksvertegenwoordigers. Onze organisatie maakt de slag tot meer klantvriendelijkheid. Wij horen dat met vergunningaanvragen de flexibiliteit van de organisatie niet altijd voldoende wordt herkend. Wij roepen op tot meer begrip over en weer.

Aandacht buitengebied

Gelukkig zien we dat de wegen in ons buitengebied verbeteren. Wat het CDA betreft nodig met alle fietsers in combinatie met het robuuste landbouwverkeer. Voor het ecologische bermbeheer is een motie aangenomen. Wij zijn benieuwd naar de status. Binnen de bebouwde kom is er in de samenleving onbegrip over de aangepaste wijze van groenbeheer. Mochten we nog geld vinden dan wil het CDA hiervoor meer geld beschikbaar stellen, zoals in voorlichting naar onze inwoners of een versnelling maken met de verschraling, zodat de biodiversiteit met vele bloemetjes de grassen, brandnetels en bramenstruiken gaan verdringen. Als Raad moeten we uitleggen dat we in een overgangsfase zitten. Dit vraagt om geduld. Juul weet straks niet beter.

Aanpassen aan de tijd

Zoals ik al eerder namens de CDA-fractie aandacht vroeg aan het college om een herbezinning de kosten van het sociaal domein, doe ik dat ook voor de kosten van bedrijfsvoering. Wat kunnen we doen aan de uitgaven van rond de 20 miljoen. We zien bevlogen medewerkers, maar zoals ik begon nodigen wij het college uit om te onderzoeken hoe we onze schaarse mensen het effectiefst kunnen inzetten en welke activiteiten kunnen we verminderen of zelfs schrappen, zonder dat dit de samenleving veel pijn doet.

Wat het CDA betreft willen we de slogan ‘Wederzijds Vertrouwen’ kracht bijzetten. Van ons geen moties of amendementen. ”Alles willen, is niets willen” en laten we doorgaan met het ingezette beleid. Consistent beleid is waar onze inwoners behoefte aan hebben. Dezelfde inwoners die Berkelland een 8,2 geven voor Fijn Wonen.

Gezinnen willen leuke dingen blijven doen

Tot slot voorzitter. Financieel heeft Berkelland het goed voor elkaar. Onze reserves zijn op orde en de ratio’s kloppen. We moeten weer gezamenlijk trots zijn op onze gemeente. Gezien de ontwikkelingen van de afgelopen jaren roept het CDA op tot het gezamenlijk via de VNG en straks via Arjen te zorgen dat de Rijksbijdrages op niveau blijven. Al onze 44 duizend inwoners willen blijven genieten van alle voorzieningen die de gemeente samen met onze inwoners regelt. Juul en haar vriendjes en vriendinnetjes willen straks naar een mooie school, willen lekker en veilig spelen en sporten in een accommodatie dicht bij huis. En de ouders willen geld overhouden voor andere leuke dingen. Dit gunnen we ieder gezin!

Samen aan de slag voor de inwoners van nu en morgen!

Namens de fractie Berkellands CDA,

Theo Helmers, fractievoorzitter

31 oktober 2023.