Toekomstvisie, hoe verder?

Tijdens de commissie BO van 10 juni hebben we bij de behandeling van de ingekorte Toekomstvisie van Berenschot aangegeven te worstelen hoe we hiermee verder kunnen. Het stuk is knip- en plakwerk vanuit het stuk zoals aangeleverd door Berenschot en is, in tegenstelling tot wat toegezegd was, niet herschreven of beter leesbaar gemaakt. Het stuk staat nog vol met spelling- en stijlfouten en is zeker niet in taalniveau B1 geschreven. Dit zorgde in de commissie duidelijk tot frustratie van partijen (Stadspartij, D66, VVD) die 'gewoon' dit stuk willen vaststellen en daarna "zien we wel, dan krijgen we nog volop kansen om ons geluid er aan toe te voegen". Zo zitten wij er niet in. Deze verschillen zouden kunnen resulteren in een niet raadsbreed gesteunde toekomstvisie. Dat zou toch zeer te betreuren zijn. Toch is er best consensus over belangrijke zaken als de hoofdkeuzes in het stuk. Dus, hoe verder?

1. het stuk zelf moet leesbaar herschreven worden. Het moet een Doesburgs verhaal worden waar je enthousiast van wordt en wat een leesbare eenheid is. In goed Nederlands.
2. tijdens het proces is input vanuit de politieke partijen gevraagd. Deze is niet zichtbaar verwerkt, benoemd of besproken. Dit zou wel moeten.
3. er moet een terugkoppeling naar de mensen komen die enthousiast input hebben gegeven zoals verwerkt in de Nota van Bevindingen
4. de zin dat bij het maken van keuzes de zelfstandigheid van Doesburg gewaarborgd blijft, moet er uit. Dit is niet de wens van de Raad en komt ook niet uit het stuk van Berenschot
5. gebruik de zomer om in september een gedragen voorstel door de Raad te krijgen 

Toelichting (tevens gedeeltelijk inbreng tijdens commissievergadering):

“We gaan het niet over Scherpenzeel hebben”, begon gedeputeerde Markink zijn betoog tegenover de Doesburgse partijen. In Scherpenzeel was een traject over de toekomst van het dorp uitgelopen op een heftig conflict met de provincie. Een goed voorbeeld hoe het wel kan zou best wel helpen. Markink kwam ons op het hart drukken vooral te onderzoeken welke regionale oriëntatie en samenwerking ons zou helpen. “Focus”, zo zei hij. De opdracht aan Berenschot was: schuivende panelen / regionale oriëntatie. En verder stond er in de opdracht wat het effect was van een heldere gedragen toekomstvisie (vermindert bestuurlijk zwabberen, maakt contact met derden helderder en richt de ontwikkeling van de ambtelijke organisatie). Hoofddoel lijkt daarmee regionale oriëntatie. Berenschot is een Toekomstvisie gaan ontwikkelen, voor de gemeente, inclusief concrete interventies. Dit is de basis.

Nu ligt er een stukje van die uitwerking voor en wordt gevraagd deze als Toekomstvisie af te stempelen. In het voortraject hier naartoe leek het voor diverse partijen steeds meer onmogelijk om verder te gaan met het stuk van Berenschot. Om twee redenen, zo lijkt. Allereerst: er zat teveel een ‘jump to conclusion’ in. Daarin konden wij ons wel vinden. Ten tweede ging het over de zelfstandigheid en alles wat dit leek te bedreigen. Juist dit laatste deel heeft wat ons betreft het geheel een soort van gegijzeld.

Het begon al typisch: er kwam een amendement in 2019 vóór het opstellen van de toekomstvisie waarin de opdracht aangevuld werd met de zin dat de zelfstandigheid van de gemeente Doesburg nadrukkelijk moet worden meegenomen. Dat klonk aller redelijkst. Immers Doesburg is zelfstandig en dat is dus een prima vertrekpunt. Als CDA zijn we niet tegen zelfstandigheid, maar wel tegen het vooraf bepalen wat uit een advies en visie moet komen en hebben als enige tegen gestemd. We vertrouwden het niet helemaal. De volgende dag twitterde de Stadspartij: "Ons amendement om de zelfstandigheid van Doesburg te borgen is aangenomen". Borgen. Tijdens de vergadering werd nog door de Stadspartij gezegd: het is niet in beton gegoten.

In de verkorte variant van de Toekomstvisie die nu voorligt staat ineens als een soort conclusie: We moeten keuzes blijven maken waarbij de zelfstandigheid van Doesburg gewaarborgd blijft. Wat is hier gebeurd? We gaan ambities ontwikkelen maar als we moeten kiezen tussen een belangrijke voorziening en zelfstandigheid kiezen we voor het laatste? Voorop zou moeten staan het welzijn van onze stad en haar burgers. Fijn als dat zelfstandig kan, maar er zit meer tussen herindelen en een centrumgemeente of federatiegemeente en de huidige situatie. Als CDA geloven wij dat we als klein stadje waar mogelijk zelfstandig kunnen blijven. Bestuurlijk bijvoorbeeld. Maar ambtelijk kunnen we misschien veel beter samenwerken in bepaalde constructies met gemeenten om ons heen. De reactie van de heer van Sommeren van de Stadspartij was de vraag wat ons raadslid Wim Robberten eigenlijk in de Raad doet. Waarop de heer van Immerzeel (PvdA/GroenLinks) fijntjes reageerde dat een raadslid gekozen is door burgers uit Doesburg. 

Doesburg staat voor grote uitdagingen. In eerdere vragen hebben we al aangegeven aandacht te missen voor de grote maatschappelijke opgaven in het sociale domein. We kijken in de toekomst juist ook om daarop voor te bereiden. Dat vraagt nog wel wat. Kunnen wij dat aan? Moeten er dingen veranderen? Hoe kunnen we samen met onze bewoners zaken oppakken?

Hoe zou het stuk wat voorligt vallen bij de Doesburgers? Begrijpen zij wat het is, waarom het er staat etc? Als we met die bril proberen te kijken vallen ons een paar belangrijke zaken op.

• Het voorliggende stuk zit vol met allerlei fouten. De verbindingsstreepjes en enters die zijn blijven staan na het kopiëren / plakken staan er nog in. Reactie burgemeester: ik zie inderdaad wat verbindingsstreepjes staan, kunnen we nog eens naar kijken
• Hoofdstukindeling en logische opbouw zijn niet best. We springen bijvoorbeeld zo naar Rode Draden zonder kop en staart toe te voegen.
• Voor wie is dit stuk? Als het ook leesbaar en inspirerend moet zijn voor onze burgers dan zijn taalniveau en helderheid essentieel. 
• Wat is de bedoeling van het stuk? Is het een collage uit een advies van Berenschot? Of is het iets om bestuurlijk Doesburg richting mee te geven?

Als CDA zijn we in de war en zouden graag een reactie van het college horen over wat hier voor ons ligt. Is dit een advies of voorbereidende notitie van Berenschot? Veel ‘we’ en ‘wij’ lijkt te slaan op Berenschot. Niet op Doesburgers. Het komt niet uit een Doesburgse pen, maar uit dat van het ingehuurde adviesbureau. Als we de voorzet van Berenschot als advies zien had ons dat in het gehele traject ook veel tijd bespaard. Onze eigen beleidsmedewerkers hadden met het stuk van Berenschot in de hand en in gesprek met belanghebbenden en onze kijk op de toekomst hier toch een echt Doesburgs verhaal van kunnen maken? Behandelen we het stuk wel goed? Nemen we de input van de burgers nog wel serieus genoeg?

Als CDA juichen we het toe dat er visie wordt ontwikkeld. Uiterst belangrijk voor politieke beslissingen en proces- en kwantiteitsvraagstukken. En normaliter erg leuk. Wat dat betreft was de Nota van Bevindingen een enorme opsteker. Maar visie is ook ambitie. Waar gaan we naartoe? En ambitie zonder geld op de plank, hoe ga je daarmee om?

Als CDA kunnen we de hoofdkeuzes onderschrijven. Daarnaast zijn we ook blij met genoemde ondersteunende mechanismen als de kracht van de gemeenschap en een wijkgerichte aanpak. Ons uit het hart gegrepen.

Nog een enkele vraag:

1. Zou een kort vervolgonderzoek naar optimalisatie van de regionale oriëntatie en samenwerking er ook komen zonder het vaststellen van een Toekomstvisie? Reactie burgemeester: ja, maar we hebben wel onderliggende stukken nodig
2. Wat als we dat onderzoek niet doen? Wat vindt de Provincie daarvan? Reactie burgemeester: waarom hebt u die vraag niet aan gedeputeerde Markink gesteld?
3. Het voorstel is om het college de opdracht te geven om de consequenties van de Toekomstvisie in financiële termen zichtbaar te maken in de kadernota en later in de begroting. Maar waar staat het dan in de Kadernota? Wat uit de toekomstvisie is te lezen in de kadernota? Reactie burgemeester: dit moet de Kadernota 2023 zijn
4. Zou u ons een lijst willen verstrekken met alle maatschappelijke partijen en ondernemers die meegedaan hebben in het traject richting de Nota van Bevindingen? Reactie burgemeester: daar wil ik wel naar kijken

Deze commissie was een beraadslaging. Onze inzet die avond was om een richting te bepalen hoe we hiermee verder moeten of kunnen. Kunnen we hiermee terug naar de burgers? Is deze toekomstvisie datgene wat we zoeken?

Na de laatste raadsconferentie hierover werd door het college aangegeven dat dit nog niet het definitieve stuk was. Wij hadden onze hoop dan ook gevestigd op een herschreven of aangepast stuk. Maar er is niets veranderd. Tot aan de spelling- en stijlfouten toe. Nu ligt er een welhaast afgeraffeld stuk. Het lijkt niet meer belangrijk. Als dat onderzoek er maar komt, denken we dan cynisch. (NB: tijdens deze vergadering werd herhaaldelijk gezegd: "Dit is toch een stuk van de Raad, dit is toch wat u wilde?" Allereerst is dit een stuk voor de Raad door Berenschot geschreven en ten tweede hadden wij verwacht dat er een herschreven stuk zou komen te liggen, dit was immers toegezegd)

Wij weten niet of we hiermee in kunnen stemmen. Wellicht wel als het stuk fatsoenlijk herschreven wordt naar een versie waarin recht gedaan wordt aan de Nota van Bevindingen, grote maatschappelijke sociale thema’s opgenomen worden en waar een echt Doesburgs geluid in te lezen valt. In begrijpelijk Nederlands.