De bestuursovereenkomst AZC: Hoe zit het nou met de aantallen?

In de gemeenteraadsvergadering van 7 januari 2021 kwam de verlenging van de bestuursovereenkomst inzake opvang asielzoekers aan de orde. Het gaat om een tweede periode van vijf jaar voor het AZC, van 2021 -2026. In de commissie Beleid Algemeen van november en december 2020 is indringend met het COA gesproken over een basisaantal van 500 en een ‘buffer’ van 300 bewoners. Het COA gaf aan de buffercapaciteit te willen inzetten als het nodig is. Maar wanneer is dat nodig? Op deze vraag formuleerden wij samen met de VVD en HA een antwoord, in de vorm van een amendement. Daarnaast dienden wij een motie in om de woningopgave voor Harderwijk voor statushouders te halveren. 

Samenvatting
In verschillende commissievergaderingen is de bestuursovereenkomst met het oog op de nieuwe periode van vijf jaar besproken. De verlenging op zich was en is geen issue, we nemen onze verantwoordelijkheid. Dat staat buiten kijf.
Ook zijn we het eens over de basiscapaciteit van 500 bewoners. Het gesprek spitste zich toe op de criteria om de ‘buffer’ van 300 in te zetten. Het COA bleef daarover heel vaag, terwijl het CDA en ook de VVD daar duidelijkheid over wilden hebben. Daarom hebben we ervoor gekozen om samen met de VVD en HA een amendement in te dienen. Omdat dit amendement werd aangenomen, zal het College in overleg moeten gaan met het COA om de ruimte in de bestuursovereenkomst te zoeken.
Bovendien dienden wij een motie in om Harderwijk vanwege onze inzet voor de vluchtelingen voor de periode van tien jaar te ontzien als het gaat om de woningopgave voor statushouders. Deze motie haalde het niet.

Amendement
Het amendement beoogde duidelijkheid te creëren omtrent de criteria van de buffercapaciteit van 300 bewoners. Onze pogingen om in de commissievergaderingen tot afspraken daarover te komen met het COA waren op niets uitgelopen. Het COA wilde geen van onze voorstellen overnemen. Dan is een amendement het geëigende middel van de raad om een wijziging aan te brengen in het raadsbesluit. Het bevatte drie criteria voor het inzetten van de buffer, nl. de landelijke instroom moet boven 35.000 vluchtelingen komen, 65% gezinnen in de buffer en geen overlastgevende asielzoekers (lees: Veilige Landers). 

Onderhandeling
Omdat dit amendement een meerderheid kreeg, kan het College dit amendement niet naast zich neer leggen. Het COA heeft eerder aangegeven niet akkoord te kunnen gaan met bijvoorbeeld een percentage gezinnen en het is de vraag of zij het aantal van 35.000 landelijke instroom als criterium wil accepteren. Daarover zal dus het gesprek door de portefeuillehouder, de burgemeester, met het COA gevoerd moeten worden. Over de uitkomst van het gesprek zal de portefeuillehouder de Raad moeten informeren. 

Verantwoordelijkheid
Zoals gezegd willen wij als CDA onze verantwoordelijkheid nemen voor de vluchtelingen die in ons land een veilig heenkomen zoeken. Dit hebben we vijf jaar gedaan en we zijn bereid dat nog eens vijf jaar te doen. Deze mensen hebben onze steun en onze solidariteit hard nodig. In het amendement roepen we andere gemeenten ook op hun verantwoordelijkheid te nemen. Sommige gemeenten stoppen na vijf jaar namelijk met de opvang en andere gemeenten beginnen er niet eens aan. 
Vanuit deze verantwoordelijkheid van andere gemeenten hebben wij als CDA ook een motie ingediend.

Motie
Omdat Harderwijk ervoor kiest voor een periode van tien jaar vluchtelingen op te vangen, wat heel wat vergt van onze inwoners en ondernemers, vinden wij het als CDA dan ook te billijken dat vanuit het ministerie aan Harderwijk een handreiking wordt gedaan m.b.t. de woningopgave die wij als stad hebben voor de statushouders. M.a.w. vanwege onze inzet en bijdrage bij de opvang van vluchtelingen vinden we dat andere gemeenten, die geen opvang bieden, wat meer zouden kunnen doen m.b.t. de huisvesting van statushouders en zou Harderwijk daarin enigszins ontzien kunnen worden door de woningopgave van statushouders voor Harderwijk te halveren voor de duur van de bestuursovereenkomst (2021 – 2026). Deze motie werd door het College omarmd. Ook het College, dat zich bewust is van de grote en verantwoordelijke taak die de stad bij de opvang in het AZC op zich neemt, vindt het te verantwoorden dat de huisvestingsopdracht voor statushouders tijdelijk kleiner wordt. 

Geen meerderheid
Echter, onze motie werd niet gesteund door de andere partijen van de Raad, behalve door de PvdA.
Dit terwijl woningnood een steeds groter probleem is en het einde daarvan nog niet in zicht is. Met alle berichten in de media daarover zal het laatste woord daar niet over gesproken zijn en zou deze motie zomaar in de toekomst nog van waarde kunnen zijn.

Door: Peter Sels, Fractielid