Algemene Beschouwingen Begroting 2023

Vandaag debatteerde de gemeenteraad over de begroting voor 2023, getiteld: "Aandacht geven loont". Onze fractievoorzitter Erwin Dehing heeft de Algemene Beschouwingen voorgedragen. Lees de Algemene Beschouwingen van het CDA.

------------------------------------------------

Beste college, gemeenteraad, ambtelijke organisatie én inwoners van Maasgouw,

Volgend op de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart is er op 12 mei van dit jaar een nieuw coalitieakkoord gepresenteerd. Een akkoord deels met aanscherping van eerder geformuleerde beleidsdoelen en deels met formulering van nieuwe doelen voor de komende bestuursperiode. Dit coalitieakkoord, met een looptijd van 2022 tot 2026, kreeg de toepasselijke titel “Samen bouwen aan een sterk, sociaal en duurzaam Maasgouw”. De gemeente Maasgouw werkt namelijk aan veel maatschappelijke opgaven. En voor een succesvolle aanpak van deze opgaven werken we samen met andere overheden, instellingen, bedrijven en burgers. Het strategisch motto blijft daarom: Samen maken we Maasgouw!

De voorliggende begroting 2023 werkt meerjarig door en bestrijkt in principe deze coalitieperiode en is daarmee in grote lijnen een financiële vertaling van het coalitieakkoord.

We bevinden ons in een onzekere tijd met name als het gaat over geopolitieke gevolgen van de oorlog tussen Rusland en de Oekraïne. Het is moeilijk voorspelbaar wat de prijs op de energiemarkt zal gaan doen en evenmin is dat voorspelbaar voor de grondstoffen en materialen.

Daarnaast hebben we te maken met een uiterst krappe arbeidsmarkt waarin het moeilijk is geschikt personeel te krijgen en te houden. Dit alles geldt voor de totale economie en dus ook op lokaal niveau voor wat betreft onze gemeente Maasgouw.

Met deze onzekere tijd in het achterhoofd is het niet verwonderlijk dat de voorliggende begroting ietwat behoudend van aard is en vooral nu inzet op het behoud van de kwaliteit op de diverse beleidsterreinen waarmee Maasgouw aan de slag is of gaat.

Desalniettemin ligt er opnieuw een meerjarig sluitende begroting ter tafel.  Opnieuw blijkt dat Maasgouw haar zaakjes financieel goed op orde heeft. Er wordt wel een greep uit de algemene reserve voorgesteld, maar deze kan gelet op de inhoud van de ‘Septembercirculaire gemeentefonds 2022’ naar onze mening achterwege blijven. Reden voor ons om het amendement ‘Reserves’ mede in te dienen. In het verlengde van het eerder genoemde over onzekere tijden en energieprijzen kan de inflatie niet onopgemerkt blijven. Daarmee hebben onze inwoners onder de streep minder te besteden. Om nu juist in deze tijd de onroerendzaakbelasting te verhogen vinden wij derhalve niet gepast. Reden voor onze fractie om het Amendement ‘Opbrengt Onroerendzaakbelasting (OZB) 2023’ mede in te dienen.

Met de komst van het nieuwe coalitieakkoord kennen we een zestal nieuwe hoofd programma’s. Deze programma’s zijn eveneens uitgangspunt bij de opbouw van de voorliggende programmabegroting. Bij de voor de CDA-fractie meest relevante onderdelen uit deze programma’s zal ik achtereenvolgens kort stilstaan.

Programma: Algemeen bestuur en bedrijfsvoering

Op het gebied van algemeen bestuur en bedrijfsvoering bestaat het financiële accent vooral uit personeelskosten als gevolg van de nieuwe landelijke CAO voor gemeenten. In het coalitieakkoord is afgesproken dat er in 2023 een nieuw meerjarenplan voor de organisatieontwikkeling zal worden vastgesteld. In de voorliggende begroting wordt € 400.000,- incidenteel gevraagd voor de uitwerking van het vitaliteitsbeleid. Met name voor medewerkers vanaf 60 jaar zouden maatwerkafspraken mogelijk moeten zijn om minder te gaan werken of om eerder te stoppen met werken. Dit in het verlengde van hoe we de voorbije jaren ook al gewerkt hebben. Om deze maatwerkafspraken ook voor de toekomst structureel mogelijk te maken brengt de CDA fractie met steun van LB, VVD, NLM en D66 de motie ‘Personeelsbeleid’ in. Het dictum van deze motie luidt dan ook als volgt:

‘Binnen 3 jaar te zorgen voor structureel personeelsbeleid om te komen tot een meer evenwichtig samengestelde werkorganisatie’

Programma: Dienstverlening

De gemeente verleent op veel manieren diensten aan inwoners en ondernemers. Daarbij kan worden gedacht aan fysieke, telefonische, digitale of schriftelijke dienstverlening. Voor een adequate dienstverlening is goede bereikbaarheid cruciaal. Om te zorgen dat de gemeente Maasgouw goed bereikbaar is voor inwoners en ondernemers, wordt er structureel geïnvesteerd in het callcenter personeel. Daarnaast wordt er geïnvesteerd in het optimaliseren en digitaliseren van dienstverleningsprocessen. Een trend die zich landelijk aftekent en waarbij de verwachting is dat overheden de komende jaren in een nog rapper tempo dan voorheen processen en diensten zullen digitaliseren. Gemeenten beseffen dat digitale dienstverlening veel mogelijkheden biedt om het serviceniveau richting inwoners en ondernemers te bevorderen. Daarnaast benadrukte de coronapandemie ook binnen onze gemeente hoe belangrijk een moderne digitale werkplek en oplossingen voor het communiceren en samenwerken op afstand zijn. De digitale overheid krijgt dus steeds sterker vorm. Reden voor de gemeente Maasgouw in 2021 reeds te starten met een programma gericht op het verbeteren van de digitale dienstverlening.

Eén onderdeel waar wij zeer benieuwd naar zijn is de implementatie van een Persoonlijke Internet Pagina voor onze inwoners. Graag worden wij van de vorderingen door de portefeuillehouder op de hoogte gehouden en horen graag hoe daaraan invulling te geven.

Programma: Sociaal domein

Binnen het sociale domein gaat het vooral om de lokale sociale basis verder uit te bouwen met daaraan gekoppeld positieve gezondheid en inclusie, gericht op datgene wat iemand nog wel kan. Met als doel dat mensen zo lang en zoveel mogelijk met elkaar in hun eigen leefomgeving kunnen blijven wonen. Bij voortduring blijven werken aan een Toekomstbestendige Zorg vinden wij hierbij van belang. Laagdrempelig toegankelijk voor degene die het nodig hebben met een belangrijke rol hierin voor het Sociaal wijkteam alsook de inzet van sociaal raadslieden. Voor betrokkenen kan goede hulp fysiek en mentaal namelijk een wereld van verschil maken.

Het bereiken van de specifieke doelgroepen, met name kwetsbare moeilijk te bereiken doelgroepen, verdient naar onze mening extra aandacht en inspanningen. Een structurele ondersteuning en advisering met betrekking tot communicatie en marketing speelt hierbij wat ons betreft een grote rol.

Mede indienen volgende moties en amendement:

• Motie ‘Het opstellen van verplicht Lokale Inclusie Agenda en de daarbij behorende uitvoering
• Amendement ‘Cruyffcourt op beweegplein (voormalig voetbalveld Brachterbeek)’
• Motie ‘Heldere kaders voor betrekken omgeving bij initiatieven’

Programma: Beheer openbare ruimte, infra en vastgoed

Ten aanzien van deze beleidsterrein zal de raad een wegenbeheersplan en groenbeheersplan worden voorgelegd. De financiële vertaling hiervan is opgenomen in deze begroting.

Wij roepen het college op om bij het beheer en onderhoud van gemeentelijk vastgoed ook duurzaamheidsaspecten mee te nemen. Zowel vanuit het oogpunt van energiebesparing alsook vanuit het oogpunt van de mogelijke impact hiervan op het klimaat. Als gemeente hebben we hierin namelijk een voorbeeldfunctie te vervullen.

De gemeente Maasgouw heeft enkele jaren geleden de keuze gemaakt om het beheer van de openbare ruimte in eigen beheer uit te voeren, met eigen medewerkers, de inzet van WSW’ers en de doelgroep uit de participatiewet. Als gemeente mogen wij trots zijn op de organisatie zoals die nu staat. Deze trots werd tijdens een recent werkbezoek ook duidelijk uitgestraald door de medewerkers zelf. Wat ons betreft houden we dit zo vast richting de toekomst.

Met betrekking tot de infrastructuur bevindt onze gemeente zich op een kruispunt van belangrijke autowegen en waterwegen. Dit heeft onze gemeente veel gebracht. Soms ondervinden we daar echter ook nadeel van, bijvoorbeeld bij het vrachtverkeer dat door de kern van Maasbracht rijdt. In de begroting wordt slechts heel beperkt ingegaan op de oplossingsrichting, met de aankondiging van een onderzoek. Wij roepen het college op om serieus werk hiervan te maken en de raad tijdig te informeren en in positie te brengen.

Mede indienen motie:

• ‘Witte Anjerperkje als waardering voor Veteranen Maasgouw’

Programma: Leefomgeving, wonen en economie

Op het gebied van leefomgeving, wonen en economie zijn veel ontwikkelingen te benoemen die echter voor een gedeelte onzeker zijn vanwege landelijke of zelfs mondiale ontwikkelingen. Als voorbeeld de invoering van de Omgevingswet die voor de zoveelste maal wordt uitgesteld, nu met een inwerkingtreding per 1 juli komend jaar. Denk ook aan het milieu maar ook (prijs)ontwikkelingen van grondstoffen en de problematiek rondom het krijgen en houden van passende arbeidskrachten. Grote onzekerheden spelen ons parten. Ten aanzien van de Global Goals gaan we door met de ingezette koers door het verder invulling geven aan duurzaamheidsdoelen voor natuur, biodiversiteit en energietransitie.

De noodzaak om snelheid alsook een inhaalslag te maken in de beschermde stads- en dorpsgezichten  met duurzaamheidsmaatregelen noopt tot het op korte termijn uitwerken van de nadere regels. Voor deze inhaalslag is tijdens de laatste commissie- en raadsvergadering gebleken dat zowel extra capaciteit en alsook kennis en kunde noodzakelijk is. Om hieraan invulling te kunnen geven zullen wij het Amendement ‘Artikel 19 Nadere regels erfgoedverordening Maasgouw’ mede indienen.

Mede indienen van de volgende moties:

• Motie ‘Onboarden nieuwe inwoners Maasgouw’
• Motie ‘Haalbaarheidsstudie overdekte parkeerplaatsen met PV panelen’
• Motie ‘Pinautomaat terug in het straatbeeld’
• Motie ‘Beleidsontwikkeling cultureel historisch erfgoed’
• Motie ‘Groen in relatie tot andere inrichtingselementen’
• Motie ‘Gratis recreatie aan de Maas’

Programma: Gebiedsontwikkelingen

Voorzitter, ik kom bij het laatste programma uit het coalitieakkoord en deze begroting. Vorig jaar melde ik nog dat de bouw van Maasresidence Thorn gestaag vorderde en dat het bezoek met een gedeelte van de toenmalige raad als erg positief werd ervaren. Inmiddels hebben de deuren van het park zich geopend en vinden vele toeristen en bezoekers aan Maasgouw de weg naar dit park. Tot dusverre bereiken ons positieve reacties. Punt van aandacht blijven de maatregelen om het verkeer en parkeren in Thorn in goede banen te leiden. De eerste stappen daartoe zijn inmiddels ondernomen door een uitgevoerd extern onderzoek en presentatie van de resultaten hiervan op 20 oktober. Dat de aanpak van de overige drie vakantieparken in Maasgouw wordt weggezet als gebiedsontwikkeling stemt ons positief. De grote impact van deze parken op ruimtelijk, economisch, maatschappelijk en financieel gebied wordt naar onze mening daarmee nogmaals onderstreept. Zoeken naar mogelijkheden om deze parken te vitaliseren heeft onze goedkeuring, maar daar waar blijkt dat dit niet haalbaar blijkt is transformatie naar een andere functie wat ons betreft de enige juiste oplossing.

Verder lopen er in Maasgouw nog enkele andere gebiedsontwikkelingen die ondersteuning behoeven vanwege de impact en het strategische belang daarvan voor onze gemeente. Voor de gecoördineerde aanpak van de verschillende maar samenhangende projecten wordt budget vrijgemaakt voor een volwaardige bezetting van de projectteams. Tijdelijke inhuur van personeel is hiervoor namelijk noodzakelijk. Maasgouw als waterrijke gemeente heeft de nodige plannen voor het aanpassen van waterwegen en het versterken van dijken. Het revitaliseren van het havengebied in Maasbracht en het initiatief tot het verduurzamen van de binnenvaart krijgen de komende jaren aandacht. Een grote opgave en uniek in de regio. De forse impuls voor de revitalisering en duurzame ontwikkeling van het havengebied zal onze fractie met belangstelling volgen.

Mede indienen van de volgende moties en amendementen:

• Amendement ‘Vervangen conventionele straatverlichting door LED armaturen’
• Motie ‘Kritische blik op eigen vastgoed, met name ten opzichte van de MJOP (meerjaren onderhoudsplan)’
• Motie ‘Integrale plan van aanpak van verkeers-, parkeer en waterproblematiek’
• Motie ‘Na restaureren van historische graven zorg dragen voor aanplanting, eventuele bestrating en voldoende rustplekken’
• Amendement ‘Tarieven parkeergelden Thorn 2023’
• Amendement ‘Reserves’

Voorzitter, ik kom hiermee bijna aan het einde van de Algemene Beschouwingen van onze fractie. Ook in 2023 gaan we door met investeren in mensen, binnen en buiten de organisatie om samen met de inwoners en ondernemers verder te bouwen aan een sterk, sociaal en duurzaam Maasgouw.  Hierbij kunt u op de steun van onze fractie rekenen, immers ‘Samen maken we Maasgouw’.

Tot slot bedank ik de griffie, het college van B&W, de ambtenaren en de gemeenteraadsleden voor de prettige samenwerking op weg naar deze nieuwe programmabegroting 2023.

Tot zover voorzitter.

Namens de CDA-fractie van de gemeente Maasgouw

Erwin Dehing

Fractievoorzitter