Inbreng CDA bij de begrotingsbehandeling 2019
Fractievoorzitter Andries Houtakkers heeft namens het CDA onderstaande bijdrage geleverd in de raadsvergadering met betrekking tot de begroting 2019:
Voorzitter,
Na twee coalitieperiodes is het CDA weer veroordeeld tot de oppositiebanken. De CDA-fractie vindt balans door op haar eigen wijze mee te denken en te investeren in de toekomst van Sittard-Geleen - hetgeen misschien al bij deze begrotingsbehandeling uit gezamenlijke ondertekening van moties en amendementen blijkt – in het perspectief van de gedachte dat oppositie voeren ook campagne voeren is.
De scheve verhouding tussen een tientje voor een dagkaart parkeren in het centrum waarvoor een onderhoudsniveau C in datzelfde centrum wordt verkregen, maakt duidelijk dat de gemeente financieel volledig uit balans is. Maar ook wij kunnen de perfecte bezuinigingen niet realiseren. We staan met de rug tegen de muur, zegt de wethouder. Maar volgens het CDA stond de wethouder dat al. De wijze van begroten tot het moment van het preventieve toezicht van de provincie en de wijze waarop de eerdere bezuinigingen werden opgevangen lieten te veel ruimte. Toen de provincie onze gemeente eind vorig jaar onverwacht preventief toezicht oplegde en we genoodzaakt werden tot een herstelbegroting bleek pas aan de fracties dat de provincie daar al langer haar zorg en ongenoegen over had uitgesproken.
Het CDA heeft voor het aandringen op doorpakken in het accommodatiebeleid en voor het doorpakken op binnenstedelijke ontwikkeling in de vorige raadsperiode een hoge prijs betaald - geen coalitie.
Nu enige maanden later – na de verkiezingen – staat het accommodatiebeleid opnieuw op de agenda van de huidige coalitie. Gelukkig, want dan worden er eindelijk keuzes gemaakt. Maar toch gaan we er pas bij de Kadernota over praten. Dan is het alweer juli 2019. Dus: ja, positief, maar: nee, te laat. In een amendement duurzaam accommodatiebeleid willen wij uiterlijk april 2019 over de door het college gemaakte keuzes worden geïnformeerd. Voorzitter, snelheid in duidelijkheid wat er gaat gebeuren – en dat bijvoorbeeld VV Born weet waar de club aan toe is (ook dat is opgenomen in het amendement) – is beter dan talmen met uitvoering. Hoewel …. het zwembad in Born - of misschien beter Buchten - zal nog wel voor discussie gaan zorgen. In de inleidende beschietingen bij de begroting wordt dat zwembad nergens genoemd. Wel de Nieuwe Hateboer, maar dat past wel in het beeld dat het college oproept voor het stadsdeel Sittard met het rijtje van schouwburg, Artamuse en bestuurscentrum.
Voorzitter,
We ontdoen de stad van franje met deze bezuinigingen. Het beeld is opgehouden door de wethouder Financiën dat we zijn gestruikeld over een tekort op de jeugdzorg. Er blijkt echter te lang incidenteel bezuinigd te zijn en het ontbrak aan structurele dekking voor de tekorten met als gevolg het huidig financieel debacle en als rode draad dezelfde wethouder van financiën gedurende 14 jaar van de 17 jaar na de herindeling. De nood is nu echt aan de man, maar als na een 14-jarig financieel regime de machine is vastgelopen, moet je daarin misschien wel je meerdere erkennen. In het kader van omdenken en de blik op de toekomst is het in de ogen van het CDA verstandig als een ander lid van het college de portefeuille voor zijn rekening neemt, bijvoorbeeld de SP die in februari jl bij de behandeling van de herstelbegroting nadrukkelijk uitsprak dat die partij uitkeek naar een andere wethouder van financiën.
Voorzitter,
Het college heeft haar hoop gevestigd op 2022. Dan moet de zon weer boven Sittard-Geleen schijnen. Dan komen de verkiezingen er weer aan en kunnen we met inachtneming van de motie van het GOB alles weer terugdraaien. Daar zit in de kern het probleem wat het CDA met het GOB-gedachtegoed heeft: “we besluiten wel, maar gaan dan weer terug naar af. Dan doen we niemand pijn”. Zo worden we nooit blijvend financieel gezond en komen we ook niet vooruit.
Voorzitter,
De wethouder van financiën zegt dat er meer mensen in onze stad moeten komen wonen. Dat is nu eufemistisch gesproken wat lastig. Het Rotterdam van het zuiden kan u even niet zoveel bieden, terwijl Sittard-Geleen het hart is van de florerende economie rondom ons heen. In dat beeld past dan ook dat in de Ronde van de vorige week een meerderheid van de fracties terecht het sociaal domein niet wil beroeren, maar wel wil dat de portefeuille economie inlevert.
We zijn vastgelopen. Te weinig durf om eerder harde beslissingen te nemen en nu ligt het huis plat tot en met december 2018. Dan is er pas een definitief coalitieakkoord. Onderwijl sparen we door voor een school annex sportcomplex in het middengebied tussen Obbicht en Grevenbicht. En we praten, en we praten met de burgers, met de stakeholders.Het is goed om burgers te laten deelnemen, maar we hadden in Sittard-Geleen al zoveel informatie; we wisten waar het aan schortte, maar ja nieuwe bestuursstijl verplicht. Eens, maar niet in een vertragingsmodus. De tijd dringt. Het ongenoegen blijft. Lees de krant, lees de opinieartikelen, lees de ingezonden brieven. Hoor Artamuse, hoor VV Born, met hen is niet gepraat; zij worden gewoon met de bezuinigingsvoorstellen geconfronteerd. Als het ware voor het blok gezet. Parkeertarieven omhoog, middenstanders nijdig, risico van minder opbrengsten. Volgend jaar ongetwijfeld weer een dekkingsprobleem. Het geeft aan dat er een hoge druk is of misschien zelfs dat de politieke grip weg is en dat er geen tijd meer was om met betrokken partijen te praten. Tegelijkertijd is er wel genoeg tijd om met stakeholders over het concept-coalitieprogramma te praten.
Voorzitter,
Een paar zaken concreet bij de kop nemend.
We moeten nu echt voor zekerheid gaan. Vandaar dat het CDA een amendement voorlegt conform het door de wethouder genegeerde advies van de taskforce om het weerstandsvermogen voor de jaarschijven 2020 – 2022 minimaal op 100% te stellen en vanaf 2019 vrijgevallen beschikbare middelen terug te storten in de algemene reserve. Geen spaarpotjes meer (amendement weerstandsvermogen en amendement vrijval bedragen ideaalcomplex).
Voorts moeten we ook op de kleintjes letten en het goede voorbeeld geven. Vandaar het voorstel aan de raad om te stoppen met kerstpakketten voor raadsleden en de borrel na de raadsvergadering (amendement voorbeeldfunctie raad).
Het CDA heeft aan een door D66 in te dienen amendement rondom het mantelzorgcompliment verzocht toe te voegen, dat in het kader van MVO aan maatschappelijke organisaties en verenigingen kan worden verzocht om bijvoorbeeld toegangsbewijzen aan mantelzorgers ter beschikking te stellen voor voorstellingen en wedstrijden. Daarmede is nog een extra positief element toegevoegd aan het mantelzorgcompliment.
Voorzitter,
De stad moet uitstralen dat cultuureducatie en cultuurbeleid niet worden onderschat. Kunst en cultuur spelen een belangrijke rol om jeugd, werkenden, niet-werkenden en ouderen te verbinden met de gemeenschap. Noch muziekonderwijs kan in een centrumgemeente die we pretenderen te zijn worden gemist, noch een theater, temeer nu we met Het Laagland een rijks én provinciaal gesubsidieerd jeugdtheatergezelschap in huis hebben. Daar mogen we met recht trots op zijn.
Het kan niet blijven zoals het is, want dan wordt Artamuse en daarmee het muziekonderwijs bij het besluit zoals dat nu voorligt met opheffing bedreigd. Maar Artamuse kan niet zelfstandig voortbestaan want dan halen we het Domijnen concept niet. Tegelijkertijd kan het in de schouwburg niet blijven zoals het is want daar is het probleem met het contract met de horecaexploitant onoplosbaar.
Maar het kan niet zo zijn dat de problemen die er rond samenwerking zijn en de problemen met een exploitant het cultuurbeleid zodanig onder druk zetten, dat we kaalslag creëren en het muziekonderwijs verdwijnt en er geen schouwburg of theater meer zal zijn. Daar zal het verzet ook te groot voor zijn.
Het CDA brengt hierbij een motie in waarbij college aan Domijnen en Artamuse opdragen in mediation te gaan. Voorts wordt in de motie verzocht in kaart te brengen welke vormen van eigentijds en betaalbaar muziekonderwijs elders succesvol worden aangeboden, zodat met inachtneming van een acceptabele overgangstermijn gekomen kan worden tot een verantwoorde en rechtvaardige bezuiniging "zonder dat het kind met het badwater wordt weggegooid" (motie mediation Domijnen/Artamuse).
Als de economie floreert zou de verbinding met cultuur ook moeten floreren. Bij cultuur kan het bedrijfsleven misschien wel nog nadrukkelijker betrokken worden. Toch weer terug naar de oude DSM-zaal in schouwburg of theater. Kunst en cultuur kan ook worden verbonden met het sociaal domein. Zo kunnen dan bijvoorbeeld ouderenals deelnemer of toeschouwer wordenbetrokken bij actieve kunstbeoefening. Misschien moeten welzijn en cultuur wel onder dezelfde wethouder vallen. Dat is "omdenken": kijk naar cultuur vanuit de sociale en economische agenda.
Gelukkig gaan we met elkaar in het voorjaar van 2019 het debat over het cultuuraanbod aan. Gelet op de geringe aandacht in het concept coalitieprogramma voor cultuur permitteert het CDA zich de gedachte dat het een vrij onderwerp is voor alle partijen. Dat zou mooi zijn, want Groen Links heeft naar het CDA aanneemt ook binnen deze coalitie cultuur nog hoog in het vaandel staan. Tegelijkertijd de opmerking dat het cultuurdebat bij uitstek een debat is waarbij de inwoners, verenigingen en ondernemers kunnen worden betrokken. En daar is het ook het CDA om te doen.