De (MEER)waarde van het cohesiebeleid
*English version can be found here*
Het cohesiebeleid vindt zijn basis in het Verdrag van de Unie. Er wordt in de huidige periode zo’n 350 miljard euro aan besteed. De fondsen worden soms gezien als een distributie instrument voor financiële steun voor minder ontwikkelde regio’s en de nieuwere lidstaten, maar er is méér.
Territoriale studies tonen aan dat er ook gunstige effecten zijn voor de hoogontwikkelde lidstaten. We spreken dan over “externaliteiten”, voordelen die voortkomen uit publieke investeringen binnen het cohesiebeleid. Er zijn voordelen zowel voor de ontvangers, de nieuwe lidstaten, als voor de ‘nettobetalers’. Tot nu toe was dit nooit goed onderzocht. De (meer)waarde van het cohesiebeleid is onderbelicht, zo vindt Lambert Van Nistelrooij met zijn collega’s uit de REGI commissie in het Europees Parlement. De zichtbaarheid blijft achter.
Inzoomen
In het onderzoek waar het Europees Parlement om heeft verzocht, wordt nagegaan hoe de cohesie-investeringen doorwerken in de gehele Unie. Zo’n studie kan slechts worden gedaan op basis van reële data. Daarom hebben we gekozen voor een analyse van de gegevens voor de periode 2007-2014 (ex-post). De verhoudingen zijn sindsdien niet veel veranderd. Concluderend, zijn ze ook voor de periode 2014-2020 van toepassing.
We zoomen in op de volgende landen: Oostenrijk, Duitsland, Nederland, België, Luxemburg, Zweden, Ierland, Denemarken, Italië, Spanje, Finland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk, Portugal en Griekenland. Dit op basis van cohesie-ontvangende landen:
Polen;
Hongarije;
Tsjechie en
Slowakije.
In de studie die is verricht wordt zowel ingegaan op de groei in ontvangende landen, alsmede de effecten in de “donorlanden” zelf. Het rapport bevat interessante uitkomsten.
Alles bij elkaar (EU-15, versus 4 onderzochte cohesielanden) komt het volgende beeld naar voren:
Van de EUR 120 miljard “cohesie geld” geïnvesteerd door de EU-15 in de vier nieuwe landen, is er EUR 97 miljard terugverdieneffect (externaliteiten) voor deze 15 landen.
Toelichting
De nettobetalers zien in eigen land steeds positieve resultaten. Het grootste deel van de financiering van het cohesiebeleid wordt besteed aan de ontwikkeling van bv. vervoersinfrastructuur, water en afvalbeheer, ontwikkeling van nieuwe producten en innovatie overdracht in de nieuwe lidstaten. De voordelen van dergelijke investeringen voor de EU-15 vloeien niet alleen voort uit directe deelname aan bouwwerkzaamheden, maar ook uit de levering van machines, technologie en kennis, de verbetering van ruimtelijke samenhang en toegang tot vervoer. Dankzij het cohesiebeleid zijn veel knelpunten in de trans-Europese vervoersnetwerken weggenomen. Hierdoor kunnen bedrijven, die afkomstig zijn uit de EU-15 en werkzaam zijn op de Oost-Europese markt, de kosten en tijd van transport van goederen verminderen, wat een positief effect voor de EU-burger heeft in de vorm van lagere prijzen van geïmporteerde goederen. Het comfort en de veiligheid van reizen door Europa vanwege verbeterde infrastructuur kan ook niet vergeten worden, dit is voordelig voor iedereen.
Het gehele rapport vindt u hier: https://www.ewaluacja.gov.pl/media/32979/EU-15_report_final_EN.pdf
We nodigen u tevens uit om deel te nemen aan de ronde tafel in het Europees Parlement te Brussel. We ontvangen graag uw reacties rond de uitkomsten van het rapport via [email protected]. We nodigen hiervoor zowel de opstellers alsmede de vertegenwoordigers van de Europese Commissie, de lidstaten en regio’s uit.
