Tanja van de Ven over Beleidskader Gezondheid: 'Brede welvaart staat synoniem voor kwaliteit van leven op alle onderdelen'

'Gezondheid is meer dan ‘niet ziek zijn’. Het gaat mensen niet alleen om hun lichamelijke gezondheid. Gezondheid gaat juist over de quality of life, welzijn en het bevorderen van gezondheid. Dat draagt bij aan geluk, veerkracht, vitaliteit en productiviteit van mensen en het functioneren van onze Brabantse samenleving.' Met deze woorden opent Statenlid Tanja van de Ven haar betoog in het debat Beleidskader Gezondheid op 3 december.

'Mensen zijn er in beginsel zelf verantwoordelijk voor dat ze gezond eten, goed voor zichzelf zorgen, voldoende bewegen, sociale contacten onderhouden en naar school en werk gaan. Maar niet iedereen leeft in de omstandigheden om zelf gezonde keuzes te maken en dagelijkse verleidingen te weerstaan.'

Van de Ven zegt verder dat de huidige Coronacrisis laat zien hoe kwetsbaar de gezondheid van mensen kan zijn. 'Ze toont nog nadrukkelijker aan hoe gezondheid samenhangt met, bijvoorbeeld het sociaal leven en leefstijl. Tegelijkertijd hebben we ook gezien dat mensen om elkaar geven, bereid zijn elkaar te helpen waar nodig. Juist die verbinding, in de vorm van wederkerigheid, verantwoordelijkheid en solidariteit vergroten de kwaliteit van leven en daarmee je gezondheid.'

Brede welvaart staat synoniem voor kwaliteit van leven op alle onderdelen

'Wat ons als CDA opviel in het rapport van PON/Thelos waren de grote verschillen in Brabant. Met name dat in West-Brabant de cumulatie van gezondheidsrisico’s hoger zijn dan in der rest van Brabant. Dan de grote Brabantse centrumgemeenten; hier worden slechte sociale fysieke omgevingskwaliteiten geconstateerd zoals; armoede, eenzaamheid, minder sociale cohesie, slechtere luchtkwaliteit, meer geluidshinder, hittestress door verstening en te weinig speelplekken voor de kinderen. Mensen in een kwetsbare situatie hebben daardoor een hoger risico op een slechter gezondheid. Hun problemen bevinden zich op verschillende beleidsdomeinen en vragen dan ook om oplossingen die domein overstijgend zijn. Zowel op rijksniveau, gemeentelijk niveau als bij de provincie. Brede welvaart, als een van de samenbindende thema’s geeft daar vorm aan. Brede welvaart staat synoniem voor kwaliteit van leven op alle onderdelen.'

Voor een aantal aspecten kunnen we als provincie een faciliterende, stimulerende en verbindende rol vervullen, zegt Van de Ven.

Omgaan met de kwaliteit van leven voor de toekomst van onze Brabanders

'Daarom is het goed dat we nu de voorzet in verbetering hiervan, vandaag behandelen in de Staten. Het beleidskader Gezondheid. Dat uitgaat van positieve gezondheid. Waarbij het accent ligt op de mens zelf en NIET op de ziekte en beperking, maar het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren. Het gaat om veerkracht in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen. We behandelen hier hoe we omgaan met de kwaliteit van leven voor de toekomst van onze Brabanders. Met de twee doelstellingen gaan we als CDA akkoord; een verbeterfilosofie op ALLE terreinen en de inzet op preventie.'

Gezondheid moet een vanzelfsprekendheid zijn, zegt Van de Ven. Ze benoemt het als een basisprincipe voor de inrichting van de samenleving. De rol die de Provincie hierin kan pakken, staat duidelijk uiteengezet in het beleidskader.

Wat betreft het uitvoeringsprogramma luchtkwaliteit vinden we het als CDA positief dat er extra meetpunten komen zodat er realistisch naar de gekeken wordt. Er ligt nu namelijk een monitoring Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) door RIVM en Kenniscentrum InfoMil gebaseerd op enkel berekeningen.

Van de Ven: 'Wat betreft het uitvoeringsprogramma gezonde verstedelijking willen we als CDA vooral dat er ingezet wordt op gezonde en groene wijken met voldoende speelplekken. Maar ook willen we uitdrukkelijk aandacht vragen voor wonen, gezondheid en zorg in relatie tot de demografische ontwikkeling die vooral in Brabant veel sneller en langduriger gaat zijn dan het landelijk gemiddelde. De supervergrijzing. In de week van het Wonen 2020 zijn de cijfers over de vergrijzing duidelijk gepresenteerd.'

'Digitale innovaties maken domeinoverstijgende gezondheidsondersteuning mogelijk waarin de mens centraal staat. Dit om de juiste zorg en ondersteuning, op de juiste plek te bieden. Dat vraagt om bindende, breedgedragen afspraken waardoor gegevens uitwisselbaar en koppelbaar zijn. Als CDA doelen we hiermee op E-health. Zo levert ook E-health een bijdrage aan de gezondheid van alle kwetsbare groepen.

'Een vraag hierbij aan het College van Gedeputeerde Staten is of er maximaal wordt gekeken naar Europese middelen en grensoverschrijdende samenwerkingsverbanden op dit vlak? Onder het Health Field Concept wordt dit bij de uitwerking van de vier invloedsfactoren wel in de provinciale rol wel aangeraakt.' Gedeputeerde Elies Lemkes antwoordt dat gezondheid constant de volle aandacht heeft in alle beleidsprogramma's.

In het beleidskader worden ook de meekoppelkansen, oftewel kansen om mee te liften, al wat uitgediept. Echter wordt ook aangegeven in het Beleidskader dat dit nog niet geheel duidelijk is en dat er met de uitwerking van  de uitvoeringsagenda’s verder op ingegaan wordt.

Punten die we als CDA willen aanstippen met betrekking tot de meekoppelkansen

Met de meekoppelkansen wordt bedoeld waar je op het gebied van gezondheid op aanhaakt, per beleidsterrein.

Deze zijn:

• Economie, kennis en ontwikkeling. Hier staan veel aspecten genoemd, echter de verduurzaming van industriele processen missen we in dit geheel. Graag vragen we aandacht hiervoor, aldus Tanja van de Ven.
• Energie. Als CDA vinden we het positief dat er onderzoek gedaan wordt naar gezondheidsaspecten rondom de energietransitie.
• Landbouw en voedsel. We prijzen het College dat ze zich sterk maakt voor meer begrip tussen boeren en burgers om daarmee de stress bij agrariers te verminderen. Van de Ven: 'Laten we het belang van de productie van gezond voedsel met betrekking tot gezondheid koesteren en waarderen. Een grote rol is hier ook weggelegd voor de politiek. Laten we als politiek oog houden voor hoe de uitwerking van het door ons vastgestelde beleid uitwerkt op onze Brabanders.'

De rol van de provincie in het proces kan behoorlijk groot zijn. Belangrijk is dat het in goede samenspraak gaat met onze gemeenten. 'Gebruik de koppelkansen oftewel ‘lift mee” op bestaand beleid of op initiatieven. Zoek naar win-winkansen die ervoor zorgen dat gezondheidsrisico’s worden geminimaliseerd en gezondheidskansen worden verzilverd. Een gezond Brabant voor iedereen!'