Maandelijkse column Lambert van Nistelrooij - editie augustus 2012
Ouderen in actie?!
Europa heeft 2012 uitgeroepen tot het “Jaar voor Actief ouder worden en Solidariteit tussen de generaties”. Ouder worden doen we allemaal; wie wil dat niet? De tijd van grote gezinnen van voor en na de oorlog ligt al weer lang achter ons. Nu gaan deze mensen met pensioen. We hebben nu nog vier werkenden op één gepensioneerde, straks wordt die verhouding één op twee.
Ik sprak drie weken geleden in Winterberg in het Duitse Sauerland. Wat blijkt: Duitsland gaat in de komende dertig jaar met zo’n tien miljoen in inwonertal achteruit. De opmerking is daar: Zonder de Polen zou onze industrie niet kunnen draaien. Dat is nu al zo en dat wordt alleen maar nijpender. Bij de huidige aanpak in de zorgsector zal één op de drie schoolverlaters voor een baan in de zorg moeten kiezen. Dat zal hier niet gebeuren. Tegelijkertijd vraagt de industrie om geschoolde mensen. ASML in Eindhoven kan in de komende maanden 1200 goed opgeleide technici plaatsen. Maar daar is in Nederland niet aan te komen. In Polen en Spanje zijn die nu wel voor handen. Welnu, zie hier het probleem. Zodra de economie weer wat aantrekt, dat hopen we, ontstaat er een strijd om arbeidskrachten, een “battle for talent”, om het zo maar eens te zeggen. Zeker in Europese regio’s waarvan Europa het moet hebben. Brabant behoort, gelukkig, tot deze regio’s. Zonder voortrekkers in Europa kunnen we de kosten voor de vergrijzende samenleving niet blijven betalen.
Allemaal mooi, maar wat kunnen we daar nu zelf mee? Om daar maar eens mee te beginnen:
* Eerste plaats: gezonder leven en meer bewegen. Het gaat er niet alleen om ouder te worden, maar om gezond ouder te worden. En daar kunnen we zelf veel aan doen. Zo kunnen we niet alleen jaren aan het leven toevoegen, maar leven aan de jaren!
* En dan langer doorwerken, de pensioenleeftijd gaat omhoog. De oudere werknemer verdient meer aandacht dan tot nu toe gebeurt. Het mes snijdt zo aan twee kanten: de kennis van de ouderen wordt langer ingezet en zij leveren een actieve bijdrage aan de samenleving.
* En ten derde; onze voorzieningen anders inrichten. Van senioren in bejaardenhuizen naar actieve ondersteuning thuis. Overal in Europa zien we deze omslag. Kortom: van afhankelijke ouderen naar zelfredzame ouderen, die weten wat ze willen.
En hiermee kom ik op mijn belangrijkste punt. Het onderwerp moet hoger op de maatschappelijke agenda. Ik ben van mening dat ouderen zelf in actie moeten komen. En juist daarvoor nodig ik u uit. In het Europees Ouderenjaar 2012 ben ik erin geslaagd om twee grote activiteiten naar Brabant te halen.
Allereerst op 25 en 26 september wordt in het Evoluon in Eindhoven één grote showcase georganiseerd met de resultaten van EU-programma’s voor Langer Zelfstandig Thuis. Ik was in 2007 woordvoerder, bij de besluiten in het Europees Parlement en inmiddels hebben er 24 landen meegedaan. Meer dan een half miljard Euro is er aan ontwikkelkosten geïnvesteerd.
Het is bijzonder dat we er in zijn geslaagd de afronding van dit Europeesbrede project in Brabant te kunnen houden. Wij staan met compagnies zoals Philips goed aangeschreven als een regio die weet hoe ze nieuwe toepassingen moeten ontwikkelen. U bent van harte welkom!
Daarnaast organiseren we op 11 oktober met de Leerstoel Ouderenbeleid aan de Universiteit van Tilburg een landelijk symposium in het Provinciehuis in Den Bosch. Hierbij betrekken we naast de ouderen ook studenten van het middelbaar en hoger beroepsonderwijs. Op deze dag wordt ook ik gevraagd over mijn Europese ervaringen te vertellen. Ik zie veel kansen op plaatselijk niveau, in dorpen en steden. Zo legt, in de komende jaren, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning veel meer zeggenschap en budgetten bij de gemeenten. Dicht bij huis kunnen passende oplossingen worden gevonden. En het vrijwilligerswerk speelt daarbij, met zorginstellingen een centrale rol. De titel van de dag in Den Bosch is goed gekozen “Ouderen in Actie!?”. Van de ouderen wordt verwacht dat zij in actie komen; afwachten kan niet meer!
Ik heb mij samen met het provinciebestuur van Brabant en de ouderenorganisaties, zoals de KBO ingezet beide bijeenkomsten naar Brabant te halen. Hiermee organiseert Brabant de grootste activiteiten in 2012 in het EU-jaar in Nederland. We zitten niet bij de pakken neer, we pakken onze kansen. De uitdaging van vergrijzing maken we tot zo'n kans. U zult er zeker nog meer over gaan horen.
Maar daar houdt het niet bij op. Ik heb in de afgelopen maanden de Europese Commissie gevraagd om ook in de toekomst daar middelen voor vrij te spelen. En het gaat dan om de woon- en leefsituatie van ouderen. En dat is wezenlijk omdat door de toepassing, bijvoorbeeld van ICT, het leven van ouderen vergemakkelijkt en de zorgkosten voor verleners, de verzekeraars worden beperkt. Mevrouw Kroes heeft mij onlangs laten weten dat er ook na 2012 budget zal zijn voor deze excellente aanpak. Die we nu onder andere in Eindhoven kunnen laten zien. Binnenkort komen die voorstellen in Brussel aan de orde.
Afsluitend vergrijzing is niet alleen iets van het Franse platteland of van de regio’s in Oost-Europa, waar bijna alle jongeren wegtrekken. Het raakt nu ook ons. Nu al en in de nabije toekomst. Heeft u hierover een mening, laat die mij dan weten. Wilt u meedoen aan de bijeenkomsten die nu dit jaar worden georganiseerd ga dan naar mijn website www.lambertvannistelrooij.nl of naar de site van uw plaatselijke lokale radio of tv-station. Dank u wel. Lambert van Nistelrooij.
======================
Lambert van Nistelrooij, CDA
Europarlementariër EVP-Fractie