Waarom is sloop en sanering van voormalig Tomado onvermijdelijk?

De afgelopen weken is veel aandacht geweest voor het behouden van het Fri-Jado-terrein in Etten-Leur. Met name de historische erfgoedverenigingen hebben aangedrongen om een deel van het Fri-Jado-gebouw te behouden, waarbij verwezen werd naar het ontwerp van architect Hugh Maaskant dat ten grondslag lag aan de voormalige Tomado-fabrieken.

In het verleden is overwogen om aan deze gebouwen een monumentale status toe te kennen. Dat is in 2014 aan de orde geweest. Op basis van het voorgenomen besluit tot toekenning van die status is door de directie van Fri-Jado bezwaar aangetekend. In deze bezwaarprocedure heeft het college van B&W de ingediende bezwaren afgewogen en daarop is op 24 februari 2015 besloten de aanwijzing als gemeentelijk monument in te trekken. Dat besluit is destijds gepubliceerd en daarop zijn geen bezwaren van andere belanghebbende partijen gekomen.

In 2017 heeft Fri-Jado te kennen gegeven naar een andere locatie buiten Etten-Leur te willen verhuizen. Het gemeentebestuur en de gemeenteraad hebben zich toen sterk gemaakt om het terrein van Fri-Jado aan te kopen. In 2018 is met instemming van de gemeenteraad afgesproken met de verkoper dat de gebouwen worden gesloopt en de ondergrond -die in ernstige mate vervuild was- wordt gesaneerd. De gemeente wil door hier een grondpositie in te nemen ruimte bieden voor bedrijven in Etten-Leur die uitbreiding zoeken van hun activiteiten. Sommige bedrijven groeien uit hun jas, maar willen op een andere locatie in Etten-Leur opnieuw investeren. Zeker nu er op termijn geen uitbreiding van nieuw industriegebied voor handen is, is het hergebruik van industriegrond op de locatie Vosdonk belangrijk. De suggestie om delen van het huidige Fri-Jado-pand te laten staan stuit op juridische en financiële risico’s voor onze gemeente. In de raadsvergadering van 22 februari is daarvan ook melding gemaakt. Om die reden kan de gemeente niet anders dan uitvoering geven aan de gemaakte afspraken in het contract met de verkoper. Wel heeft de gemeente aangeboden om in overleg met onder meer Heemkundekring Jan Utenhoute te kijken of onderdelen van het gebouw bewaard kunnen worden en mogelijk een plaats kunnen krijgen op het terrein dat herontwikkeld wordt. Sommige markante onderdelen -zoals het beeld van Zadkine boven de entree- zijn helaas al eerder van het gebouw gehaald.

Ger de Weert (email: [email protected])