Aanpak regionale ongelijkheid voor heel Nederland
De Nederlandse politiek heeft te lang teveel aandacht gehad voor regio’s waarmee het al goed ging. Daardoor zijn in de afgelopen decennia grote verschillen ontstaan als het gaat om voorzieningen, welvaart en welzijn. Die verschillen zijn niet alleen zichtbaar tussen de stad en het platteland, maar ook tussen goede en slechte wijken in de grote stad. Deze verschillen vormen een bron van ongelijkheid en daarmee ook van de polarisatie in de samenleving waar de politiek een antwoord op moet geven.
Dat stelt de CDA Tweede Kamerfractie in de nieuwe publicatie ‘Voor heel Nederland, over sterke steden en vitale regio’s’. De fractie heeft een eigen analyse gemaakt van de aard en omvang van de geografische verschillen in ons land. In de analyse wordt onder meer gekeken naar verschillen in economische groei, groei en krimp van de bevolking en belangrijke voorzieningen als openbaar vervoer, zorg en onderwijs. De trek van vooral hoogopgeleide jongeren naar de stad heeft in een deel van het land geleid tot een negatieve spiraal van minder jongeren, minder banen en minder voorzieningen.
‘Nederland is een te klein land voor zulke grote verschillen’, zegt CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma. ‘Er is dus echt wat aan de hand. De verschillen vormen een belangrijke verklaring voor de onvrede in onze samenleving. Niet alleen op het platteland, maar ook in de grote steden’.
De oorzaken voor de toenemende verschillen liggen volgens de publicatie in het individualisme en neoliberale markt- en rendementsdenken als dominante trends sinds de jaren ’80. Als beleidskeuzes en investeringen vooral rendabel moeten zijn, valt de keuze al snel op regio’s waar het al druk is en goed gaat. Ook de overheid werd in die periode steeds meer als een bedrijf gerund. Concentratie en verzelfstandiging van voorzieningen en overheidsdiensten hebben ertoe geleid dat de overheid zich steeds meer terugtrok uit de samenleving.
In het stuk bepleit de CDA-Tweede Kamerfractie een nieuwe koers voor de aanpak van de ongelijkheid. Door meer te investeren in de economische ontwikkeling, goede verbindingen en voorzieningen kunnen krimpregio’s de ruimte bieden om de druk op de leefbaarheid in de grote steden te verlichten. Daarvoor moet afscheid worden genomen van het rendementsdenken, waardoor investeringskeuzes steeds in het voordeel uitvallen van de drukbevolkte delen van ons land. Tegelijk wil het CDA meer aandacht voor het investeren in gemeenschappen, waardoor mensen zich weer thuis kunnen voelen in heel Nederland. Hiervoor wil de fractie onder meer een Gemeenschapsfonds in het leven roepen, waarmee lokale gemeenschappen belangrijke voorzieningen als een buurthuis, buurtsuper of sportaccommodatie in stand kunnen houden.