28 januari 2021

"Het CDA wil het eerlijke verhaal vertellen."

Tijdens de Raadsvergadering van 28 januari 2021 voerde fractievoorzitter Mari van Kilsdonk het woord namens het CDA Oss inzake het dossier Duurzame Polder, Hieronder kunt u zijn volledige bijdrage teruglezen.

“Waarom zit iemand in de gemeenteraad? Een vraag die ik mijzelf de laatste tijd regelmatig gesteld heb.
De duurzame polder is een van de grootste thema’s van de afgelopen jaren. Qua emoties vergelijkbaar met de opheffing van gemeente Lith destijds: actiegroepen, spandoeken, discussie over cijfers, wel of geen referenda, flyers in de brievenbus, gezondheid, verdeeldheid en ook persoonlijke aanvallen.  Het is een thema dat leeft en waarin belangen in onze gemeenschap lijnrecht tegenover elkaar lijken te staan. Als Raad hebben wij de plicht en verantwoordelijkheid om alle belangen te wegen en daar een beluit over te nemen. Maar om meteen duidelijk te zijn: wij verlenen vandaag geen vergunning en stellen geen bestemmingsplan vast. En we besluiten ook niet over een soort windmolen. Bij een positief besluit wordt er gestart met het onderzoeken van verschillende scenario’s. Waarbij ook een MER wordt gedaan . Hierin zal integraal gekeken worden naar het gebied. Dus niet alleen energie maar ook natuur, vogels landbouw en gezondheid.

Het is simpelweg niet reëel om met  de wetenschap van nu al te bepalen wat we gaan doen in 2050.

Wat het extra complex maakt in deze materie is dat er ook nog externe belangen meespelen. We werken met een RES, een manier van werken waarvan de wethouder, ondanks uitspraken van sommige insprekers, altijd gezegd heeft dat niet op gemeentelijk niveau thuishoort. Maar het feit is dat gemeente en regio van het Rijk een opdracht hebben gekregen. Een opdracht om 5,5Pj aan hernieuwbare energie op te wekken. Ook kregen we als gemeente te maken met een veelvoud aan initiatiefnemers om honderden hectares zonnevelden of windturbines te zetten.

Hoe ga je hier als raadslid mee om? Als CDA vinden wij het belangrijk om de wereld beter achter te laten aan de volgende generatie. Daarom hebben we destijds samen met de Raad unaniem de ambitie om tot de top drie duurzame gemeenten te horen uitgesproken. En nu blijkt wel: ambitieus zijn is goed, maar als we bij het realiseren komen blijkt het toch wat moeilijker. Niet voor niets hebben wij al gezegd dat die top drie voor ons geen doel meer is, maar we hebben wel een opdracht voor 2030. De opgave voor 2050 is nog ambitieuzer, daar kan niemand zich in deze Raad aan onttrekken. Zoals gezegd, het CDA is realistisch-ambitieus. Wij vinden de doorkijk naar 2050 nog te vroeg. Het is simpelweg niet reëel om met  de wetenschap van nu al te bepalen wat we gaan doen in 2050. Wie had 30 jaar terug gezegd dat we niet meer zonder mobiele telefoon zouden kunnen? Daarom schrappen we wat ons betreft de doorkijk naar 2050 uit het besluit.

Zowel de bewoners van de dorpen als ook de initiatiefnemers zijn onze inwoners en beiden verdienen waardering en respect.

In 2019 hebben we unaniem een motie aangenomen om in Oss niet meer op te wekken dan ons eigen deel. Zoals we al in media en de regiobijeenkomsten hebben kunnen vernemen is dit niet onopgemerkt gebleven in onze RES-regio. Zij geven aan teleurgesteld te zijn in de geringe samenwerking om te komen tot 2 of 3 grote windparken voor de hele regio. Ik hoef u niet te vertellen dat er dan nadrukkelijk naar Oss gekeken wordt. Met in het achterhoofd de aanmeldingen bij de rijkscoördinatieregeling van de verschillende grote initiatieven, vinden wij het dus van belang dat de gemeente regie blijft houden. De duizenden handtekeningen en vele inspreekreacties laten zien dat er in Oss veel weerstand is. Voor ons een extra reden om alleen voor onze eigen opdracht te gaan en niet die van andere gemeentes.

Maar hoe gaan we onze eigen opgave dan invullen en regie houden. Zoals wij anderhalf jaar geleden in de opiniecommissie hebben gezegd, is wind en zonne-energie voor de gemeente de enige realistische optie. Er zal nu eenmaal geen kerncentrale in De Lithse polder staan voor 2030. Een nadeel van zonnevelden is dat er veel ruimte voor nodig is, daarom wil het CDA geen zonnevelden in de Lithse polder. Grote velden met panelen zullen ook effect hebben op de natuur en vogelstand. De afgelopen jaren zijn in Oss vele honderden hectares van landbouwgrond naar natuur en wonen gegaan. Tegelijk vragen wij van onze agrarische ondernemers om na te denken over kringlooplandbouw en grondgebondenheid. Een opdracht die al moeilijk is en nog veel moeilijker wordt als we ons primair landbouwgebied vol gaan leggen met zonnepanelen.
Natuurlijk hebben windmolens ook nadelen. Zo is er effect op geluid, landschap en fauna. Het vervolg bij een positief besluit over dit voorstel zal een integraal gebiedsplan met meerdere scenario’s. Hier komen landschap natuur en gezondheid samen in de MER die zal worden gemaakt .

Het CDA heeft een consistente lijn gevolgd de afgelopen jaren, dit dossier loopt namelijk al een hele tijd.

Zoals gezegd is het CDA ambitieus maar realistisch. Om onze opgave ook realistisch te ijken dienen wij samen met VDG VVD en Beter Oss een amendement in voor duidelijkheid in de opgaven. Hierin vragen wij om een tekstuele wijziging in beslispunt 1 omdat het CDA signalen ontving dat daar onduidelijkheid over is. Ook vragen we om een herijkingsmoment op te nemen zodat alle projecten die dit jaar nog ontwikkeld worden van onze rest-RES opgave af gaat, dan is er op 1 januari duidelijkheid voor alle partijen. Ten aanzien van geluid zijn er veel verschillende rapporten en op dit moment wordt gewerkt aan een geluidsonderzoek door het RIVM. Zoals wij in de commissie van 3 december aan hebben gegeven willen wij ook het onderzoek van de heer de Laat meegeven. Die spreekt over een afstand van 10 keer de ashoogte. om een duidelijker beeld te geven van het zoekgebied en de omvang daarvan dienen wij een amendement mede in om rekening te houden met een afstand van in beginsel 2000 meter tot de grens van de bebouwde kom.

Het CDA heeft een consistente lijn gevolgd de afgelopen jaren, dit dossier loopt namelijk al een hele tijd. We hebben tal van maatregelen opgetuigd om ondernemers en burgers te verleiden om energiebesparing en opwekking te realiseren zoals het benaderen van bedrijven, financiering via Escoss, en niet te vergeten 8 miljoen krediet voor inwoners. Door de meerderheid is 2019 aangegeven om de windmolens te concentreren in de duurzame polder en als raad hebben we een besluit genomen hoe we om gaan met zonnevelden. We hebben gesproken met actiegroepen, initiatiefnemers en hadden infoavonden met experts. Deze input en onze wil om de energieopgave serieus te nemen hebben geleid tot de kaders die wij in onze amendementen gesteld hebben. Het CDA vraagt de wethouder om een evenwichtige klankbordgroep op te stellen. Wij stellen ons voor dat insprekers, die eerder aangegeven hebben hier voor open te staan maar misschien een lid van een actiegroep en ook en initiatiefnemer.
Het CDA hecht er veel waarde aan om het eerlijke verhaal te vertellen. Daarom ga ik nu in op insprekers en de amendementen en moties. De naam Omtzigt is vaker gevallen vandaag. Hij sprak niet alleen over het beleid maar ook over de rol van ambtsleden. Met verbazing zien wij dan ook dat de SP van zonnevelden in de Sahara zo’n twee jaar terug, naar alleen zon op alleen bedrijfsdaken vorig jaar, nu het voorstel doet om zonnevelden aan te leggen op bedrijfsdaken, op de Hoed en de Mun en locaties volgens de zonneladder. Om vervolgens afgelopen november zoals al gezegd tegen het bestemmingsplan van zonnepark de Mun te stemmen. Ook wordt er populistisch geroepen dat er een referendum moet komen in de oude gemeente Lith . Met een klein detail; de oproep is voor een raadgevend referendum. Wij delen de mening van mevrouw van den Berg dat er geen reden is om te twijfelen aan de uitkomst van de petitie die door haar is uitgezet. Er zal dus geen nieuwe informatie komen, maar je haalt wel het nieuws.

Vragen aan een inspreker of we als gemeente beleid kunnen maken om bedrijven te helpen energiezuinig te worden. Zoals gezegd heeft de gemeente daar wel degelijk beleid voor. Dat hebben we al tijden en dat weten de raadsleden van de SP ook. Vragen om een onderzoek naar gevolgen voor het gebied en gezondheid, hè dat is nu net wat we gaan doen in de Milieu Effecten Rapportage. Door rookgordijnen op te werpen worden de inwoners niet geholpen.
Het amendement van GroenLinks om het mogelijk te blijven maken om een eigen rol te spelen spreekt ons aan. Maar wel met de kanttekening dat het CDA geen gemeentelijk energiebedrijf nastreeft maar vooral om opties open te houden mocht dat nodig zijn. Ten aanzien van amendement om de Lithse polder open te houden voor een mix van en zonnevelden en windmolens heb ik in mijn termijn al aangegeven dat dit niet onze voorkeur is.

Ten slotte onze eigen amendementen. Met deze wijzigingen willen wij duidelijkheid geven. Het meenemen van initiatieven die dit jaar nog komen, het hanteren van minimaal de normen van Elzenburg de Geer en scenario’s met een zo groot mogelijke afstand tot de bebouwde kom. Voor onze inwoners.

Er zijn vandaag wederom veel insprekers geweest en er zijn harde en grote woorden geuit. Maar zowel de bewoners van de dorpen als ook de initiatiefnemers zijn onze inwoners en beiden verdienen waardering en respect. Ik wil dan ook de initiatiefnemers en tegenstandsters bedanken voor hun werk en inzet. U moet me geloven dat we alles gelezen hebben en daar als fractie onze eigen afweging in gemaakt hebben.
We zetten een volgende stap, het is een ingrijpende en zeker niet overal een populaire stap. Maar wij willen niet weglopen voor moeilijke besluiten. Ik wil eerlijk zijn naar alle burgers. Dat wil ik als raadslid maar ook als inwoner van Lithoijen en inwoner van de Lithse polder.”

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.