Initiatiefvoorstel "klein leningfonds Osse ondernemers"

Afgelopen donderdag bood raadslid Sidney van den Bergh het initiatiefvoorstel "klein leningfonds Osse ondernemers" aan tijdens de opiniecommissie sociaal bestuurlijk aan burgemeester Buijs.

Het initiatiefvoorstel moet aansturen op meer facilitering en innovatiemogelijkheden voor de Osse MKB ondernemers. Ook moet het bijdragen aan de mogelijkheden om van de zogenaamde 'schil' van het Osse centrum te bewegen richting de 'pit' en mogelijkheden bieden voor continuïteit op het gebied van investeringen.

Hieronder kunt u het volledige voorstel lezen:

De gemeenteraad Oss wordt gevraagd te besluiten:

Een financieringsinstrument in te stellen voor het MKB in de gemeente Oss van EUR 2,0 mio door de middelen te lenen op de markt en een risicoreserve te vormen van EUR 0,16 mio

Initiatiefvoorstel CDA Oss “Klein Leningenfonds Osse Ondernemers”

Onderwerp

Initiatiefvoorstel van het CDA Oss inzake de financiering van (innovatieve) MKB bedrijven in de gemeente Oss middels een “Klein Leningenfonds Osse Ondernemers”

Hoe in te zetten?

Het “Klein Leningenfonds Osse Ondernemers” een instrument te laten zijn om:

1)      MKB centrumondernemers te enthousiasmeren en faciliteren zich te bewegen van de “schil” naar de “pit”

2)      MKB ondernemers te faciliteren bij hun investeringen voor vernieuwing en innovatie

3)      MKB ondernemers te faciliteren bij hun investeringen voor continuïteit

Inleiding

Een MKB ondernemer die continuïteit nastreeft om daarmee ook op lange termijn in zijn inkomen en dat van zijn medewerkers te kunnen voorzien zal moet blijven vernieuwen en investeren in zijn bedrijf. Een bedrijf verstevigt daarmee zijn concurrentiepositie, blijft werken aan onderscheidend vermogen en is in staat te anticiperen op veranderingen in de markt. De veranderingen in de markt hebben steeds vaker te maken met digitalisering, automatisering en efficiency van processen om aan de behoefte van klanten te kunnen blijven voldoen. We spreken steeds vaker van innovatie als een bedrijf vernieuwt en investeert en daarmee inspeelt op veranderingen in de markt. Feitelijk doen bedrijven dat al decennialang en worden ze daarbij gefaciliteerd door kredietverstrekkers om de investering (deels) te financieren.

Probleemstelling

Op basis van gesprekken met MKB ondernemers in Oss, op basis van de Financieringsmonitor van het CBS per 1 februari 2019 en op basis van de bevindingen van het CPB per 11 juni 2019 blijkt dat het micro- en kleinbedrijf nog steeds lastig toegang heeft tot een financiering, ook in Oss. Dit ondanks een toename van de mogelijkheden van crowdfunding, Qredits en een veelvoud van Business Angels.

Motivatie

Het CDA Oss constateert dat MKB van essentieel belang zijn voor de lokale economie. Zij geven kleur aan het ondernemerslandschap van onze gemeente en brengen de broodnodige diversiteit. Anderzijds brengen deze ondernemers werkgelegenheid en dragen bij aan het lokale verenigingsleven. Wij hebben in Oss ook deze MKB bedrijven keihard nodig, het is de onmisbare motor voor de Osse economie. Als we de economische structuur van Oss willen versterken en onze concurrentiepositie willen verbeteren dan kunnen we niet om het MKB heen. Het CDA Oss vindt, op basis van de beschreven probleemstelling, dat we MKB ondernemers moeten faciliteren omdat een sterk MKB bijdraagt aan onze lokale economie en werkgelegenheid. Daar waar de markt niet kan voorzien in een behoefte en waar er een ‘maatschappelijke noodzaak’ ontstaat kan de overheid een rol pakken om in die behoefte te voorzien.

Bevoegdheid

Onderliggend voorstel betreft autonoom economisch beleid. De gemeenteraad heeft het recht initiatiefvoorstellen in te dienen.

Risico’s

De risico’s die samenhangen met het instellen van het “Klein Leningenfonds Osse Ondernemers” betreffen de uitvoering en als gevolg daarvan een (te) groot debiteurenrisico. Indien te gemakkelijk een lening wordt verstrekt neemt het risico op wanbetaling toe en kan per saldo een negatief rendement ontstaan in het fonds. De risico’s worden op verschillende manieren gemitigeerd:

-     cofinanciering met een bank en/of andere externe financier; gebruikmakend van de uitvoering van deze externe partij

-     expertise inhuren voor het beheer en de uitvoering bij een externe partij die de essentie van het fonds onderschrijft

Toelichting

Een aantal ontwikkelingen op een rij:

I.              In de periode 2008 - 2010 is de vermogenspositie van het MKB fors aangetast. En omdat de binnenlandse economie zich slechts langzaam heeft hersteld, hebben MKB bedrijven daarvan nog lang last gehad bij het verkrijgen van een financiering.

II.             Het potentieel onderpand voor een krediet is sterk in waarde afgenomen en veel kredietverstrekkers hebben de bevoorschottingspercentages verlaagd. Bovendien wordt steeds vaker een sectorbeleid toegepast waardoor sommige sectoren op basis van dat beleid nagenoeg niet gefinancierd worden. Wat dan ook geldt voor de goed presterende uitzonderingen.

III.            Het MKB moet ook investeren om als bedrijf “bij te blijven” en mee te kunnen doen in een veranderende markt en moeten veelal het wiel zelf uitvinden.

IV.           Het is voor kredietverstrekkers kostbaar om de maatwerkbeoordeling van kleine kredietvolumes in te schatten. Bovendien kan dat ook niet altijd worden door vertaald in de tarieven. Daarom maken kredietverstrekkers steeds vaker gebruik van een geautomatiseerd proces waarbij de acceptatienormen strakker worden gesteld en waardoor meer ondernemers,  bij aanvang, niet in aanmerking komen.

V.            Specifiek voor middelgrote steden en dus ook voor Oss geldt een uitdaging voor veel detaillisten. Naast investeringen zoals beschreven is leegstand een bekend issue. Het zou een impuls kunnen geven wanneer meer detaillisten uit de ‘schil’ naar de ‘pit’ van Oss verhuizen en zich daarbij gesteund voelen middels een financiering.

Klein Leningenfonds Osse Ondernemers

De leningen zijn bedoeld voor het verrichten van investeringen in materiële vaste activa maar kunnen ook gebruikt worden voor het uitbreiden van werkkapitaal. De omvang van het merendeel van het Osse MKB bedrijf volgend, behoren tot de doelgroep bedrijven met 2 of meer medewerkers tot een maximum van 10 medewerkers.

Mogelijke kenmerken

Omvang                                                EUR 2,0 mio, middelen eenmalig niet perse revolverend

Omvangen leningen                                          EUR 25/M minimumbedrag tot EUR 250/M maximum

Looptijd lening                                                    afhankelijk van type investering of doel aanwending kapitaal                                                                                 gemiddeld 3 jaar, maximaal 12 jaar

Gemiddelde hoofdsom                                      EUR 70/M

Rentepercentage                                                 12 maands Euribor met zero-floor en een risico opslag conform richtlijnen van de EU (marktconform). Minimumpercentage 2,5% met een gemiddelde van 4%

Hefboomfinanciering                                         minimaal 50% van de investering / kapitaalbehoefte

                                                                               gefinancierd door kapitaal derden

Beoordelingscriteria                                          risicoprofiel, verdiencapaciteit en zekerheden van de

                                                                               onderneming

Kosten opbrengsten en saldo

Bij een initiële fondsomvang van EUR 2,0 mio is het begrote saldo van het fonds met kosten en opbrengsten mogelijk als volgt. Voor het fonds zal een risicoreserve worden gevormd van 8%. Op het einde van de looptijd van het fonds valt de voorziening uit het fonds weer vrij.

MKB Leningenfonds                                          +             EUR 2.000.000

Renteopbrensten                                               +             EUR    240.000

Afsluitprovisie                                                     +             EUR      20.000

Kosten fondsbeheer                                          -              EUR      60.000

Risicoreserve                                                      -              EUR    160.000

Eindsaldo                                                                             EUR 2.040.000

Uitvoering en beheer

De volgende uitgangspunten zullen worden gehanteerd voor de uitvoering en beheer van het fonds.

-     Uitvoering en beheer wordt belegd bij een uitvoeringsorganisatie die de grondgedachte van het fonds kan doorleven. Expliciet zal in overleg, bij de beoordeling meer geleund moeten worden op het perspectief in plaats van uitsluitend op het verleden.

-     Voor het leningenfonds zal de bemiddeling zoveel als mogelijk worden gedecentraliseerd in de vorm van een aanspreekpunt op een plek in de gemeente Oss. MKB ondernemers kunnen zich hier richten met (aan)vragen over het fonds. De Osse banken en accountants kunnen hier een bemiddelende en informerende rol in spelen.

-     Beoordeling voor de aanvragen voor het leningenfonds worden voorgelegd aan een kredietcommissie. In deze commissie wordt expertise geborgd.

Oss, 12 december 2019

CDA Oss

Mari van Kilsdonk

Sidney van den Bergh