Kadernota 2024-2027
Gisteravond tijdens de behandeling van de Kadernota 2024-2027 hebben wij de onderstaande input geleverd.
"Voorzitter, geachte aanwezigen,
Vandaag bespreken wij de kadernota. Als opmaat naar de begroting eind dit jaar. Een begroting waarin al onzekerheid zat over de periode na 2026. Dit vanwege de onduidelijkheid over de rijksbijdrage na die tijd. Gezien de ontwikkelingen van afgelopen tijd in den haag zal die onduidelijkheid alleen maar groter worden. Gelukkig zien we dat de netwerklijntjes steeds korter worden en speelt Oss haar toon steeds nadrukkelijker mee. Met het coalitieakkoord en begroting van vorig jaar is al veel in gang gezet. Deze Kadernota richt zich dan voornamelijk ook op de uitvoering. Iets wat wij als CDA Oss van harte toejuichen. De plannen en opgaven voor de komende jaren zijn bekend. Of het nu gaat over woningbouw, duurzame energie en klimaatadaptatie, vluchtelingen, Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) of het bouwen van gemeenschappen. De plannen zijn er, het gaat nu om uitvoering.
Hoewel er geen echte bezuinigingsoperatie opgezet wordt, omdat er vooral geschrapt wordt in nieuw beleid is het gezien de ontwikkelingen op de (financiële) markt onontkoombaar dat wij die discussie in deze raad gaan voeren deze termijn. Waar in het verleden fusies van onderop werden aangemoedigd en voorzieningen niet ter discussie stonden, lezen we nu teksten als: “willen we strakker inzetten op samenwerking of fusies van verenigingen om het op de lange termijn vol te houden”. En “kritisch kijken of ons voorzieningen niveau in de breedste zin van het woord nog past bij maatschappelijke ontwikkelingen en onze portemonnee is op zijn plaats”. Bij het CDA Oss staat het bouwen van gemeenschappen en de identiteit van wijken en dorpen hoog op de agenda. Wat ons betreft wordt er terughoudend en verstandig omgegaan met fusies van verenigingen of het sluiten van voorzieningen. Met als aandachtspunt dat daar waar vooral gesproken wordt in termen als; investeringen en kosten, wij als CDA Oss het maatschappelijk rendement missen. Hiervoor zou een methodiek beschikbaar komen om dit uit te kunnen drukken, maar die missen we helaas nog in deze Kadernota. Graag horen wij van de wethouder wanneer we daar meer duidelijkheid over krijgen.
Zoals gezegd vallen in eerdergenoemde passage termen als onsje minder, portemonnee en goedkoopste variant, terwijl er, bij wijze van spreken, met een pennenstreek even incidenteel 15 miljoen en structureel bijna 8 ton bijgeboekt wordt op de grote projecten. Het CDA Oss begrijpt dat marktomstandigheden veranderd zijn, maar wat ons betreft mogen we kritischer zijn richting dergelijke verhogingen. Het CDA Oss wil deze projecten niet ter discussie stellen. Echter, we mogen als bestuur niet blind zijn voor deze kostenstijgingen en voor die nog komen gaan. En zullen wij het gesprek moeten hebben over de ambities die wij als gemeente hebben, zowel groot als klein.
Afgelopen mei hebben we in deze raad met elkaar gesproken over de woningbouw in Ravenstein. We zijn blij dat we gaan bouwen. De daardoor noodzakelijke verhuizing van VV Ravenstein is toen ook uitgebreid aan de orde geweest en heeft zelfs geleid tot een amendement om het voorgestelde kunstgrasveld bij De Plag helaas in de ijskast te zetten. Voor CDA Oss was dit knelpunt de reden om destijds tegen het amendement te stemmen. Intussen is de start gemaakt met het haalbaarheidsonderzoek, maar liggen de velden bij onder De Plag er treurig bij. Vesta’19 heeft twee locaties, waarbij er op de locatie in Demen een serieus probleem is met veld 2. Een KIWA-rapport van november 2022 geeft aan dat het veld zelfs niet voldoet aan de NOC-NSF norm. Daarom vragen wij de wethouder om een spoedige reparatie van de velden bij SDDL, welke zo snel mogelijk uitgevoerd zal worden, zodat daar vanaf het nieuwe seizoen fatsoenlijk gesport kan worden. Het spreekt voor zich dat we er dus vanuit gaan dat het kunstgras er volgend jaar ook echt ligt.
De al eerder ingezette koers in WMO en Jeugdzorg, gericht op het vergroten van bestaanszekerheid, kansengelijkheid en inzetten op een gezond leven, sluiten aan bij onze visie hierop. De transformatieagenda is een traject over meerdere jaren en moet dus goed gevolgd worden, zodat de ingezette koers vastgehouden kan worden. Dat is ook van belang met het oog op betaalbaarheid van zorg en vooral het laten landen van de zorg op de plaatsen waar dat het hardst nodig is.
Als gemeente hebben wij een systeem van wijk- en dorpsraden. Dit systeem is er om aandachtspunten van kernen, dorpen en wijken via een officiële weg bij de gemeente neer te leggen. Het CDA Oss hoort steeds vaker geluiden van wijk- en dorpsraadsleden dat zij zoekend zijn naar hun rol en samenwerking met de gemeente. Volgens ons geldt dit ook voor andere adviesorganen, zoals de Jongerenraad. Graag horen wij van de wethouder welke rol hij ziet voor deze adviesorganen met name gericht op de samenwerking en invulling van hun taken en wat er voor nodig is om deze te verbeteren.
Ten aanzien van bureau Halt kan het CDA Oss zich vinden in het besluit om de bijdrage structureel te verhogen om zo meer in te zetten op preventie. Wat enigszins vreemd is, is dat het niet in deze Kadernota staat en wel deze week besloten is door het college. Laten we het maar houden op een pro-actief college.
Oss als lerende stad heeft weliswaar geen echte stenen HBO of Universiteit, maar steeds meer studenten weten Oss te vinden. Of het nu archeologie, pharma, landbouw of techniek is, de weg naar Oss is gevonden. De Talentencampus pakt een grote rol om ook met de MBO-studenten de verbinding met werk en ondernemers te maken. Samen gaan we aan de slag met de nieuwe visie Talentencampus wat het CDA Oss betreft grijpen we dit aan om in de visie concreter en actiever in te spelen om onderwijs en de ondernemers in life sciences, maar ook logistieke maakindustrie en low-tech bij elkaar te brengen. Met als belangrijke bijvangst het behouden van afgestudeerden op de arbeidsmarkt in onze gemeente.
Een van de kerntaken van de gemeente is het schoon en veilig houden van de leefomgeving. Door het vernieuwde afvalbeleid zijn we met zijn allen weliswaar minder restaval gaan produceren, maar is de leefomgeving er een stuk minder schoon op geworden. Het college heeft deze week besloten om te stoppen met PMD-containers op openbare plekken, en te starten met het wekelijks ophalen van het afval. Iets dat eerst als onhaalbaar werd geschetst. Na in maart een raadsinformatiebrief (RIB) gehad te hebben die diende als evaluatie, gaan we eind dit jaar een verkenning starten naar nieuwe inzichten. Het lijkt ons zinvol hier als raad samen naar te kijken. Het liefst voor de begroting. Wat het CDA Oss betreft goed dat er extra controle komt op afvaldumpingen, let daarbij ook op het buitengebied. Ook is het naar ons inziens verstandig om de tarieven opnieuw te bekijken, niet alleen voor het ophalen en verwerken van huishoudelijk afval, maar ook voor grofvuil op de milieustraat. Hierbij moeten we een open en transparant beleid voeren, zonder jojo-effect in de jaarlijkse afvalstoffenheffing. Wel moeten we ons afvragen of extra handhaving, maar ook bijvoorbeeld kwijtschelding wel vanuit de afvalstoffenheffing zelf betaald moet worden. Wat het CDA Oss betreft wordt dit geboekt op de eigen beleidsterreinen. Zo blijft de afvalstoffenheffing zuiver.
De leefomgeving hoort niet alleen schoon te zijn, maar ook veilig. Veiligheid is een verantwoordelijkheid van ons allemaal. In de veiligheidsaanpak is CDA Oss dan ook voorstander van een preventieve- en repressieve aanpak die hand-in-hand gaan. Dit vergt in de uitvoering nog enige aandacht. Als gemeente moeten we oog houden voor het vertrouwen van onze inwoners in het lokale bestuur. We moeten de stille meerderheid motiveren en overtuigen, maar belangrijker nog: gaan begrijpen. Want alleen dan kunnen we doen wat we zeggen en zeggen wat we doen.
Zoals in mijn betoog wel duidelijk wordt, zijn vrijwilligers goud waard. Want of je het nu hebt over dorps- en wijkraden, sportclubs, zorg, of het opruimen van afval door Mikmakkers. Het zijn allemaal vrijwilligers. In het verleden werden deze vrijwilligers gewaardeerd door een bedankavond en sommige kregen zelfs een gouden oogappel. Hier kon elke vrijwilliger voor aangedragen worden. Onder andere door Corona is dit op een laag pitje komen te staan. Wat het CDA Oss betreft komt daar verandering in. Laten we de vrijwilligers weer in het zonnetje zetten. Daarom dienen we de volgende motie in: Waardering van vrijwilligers.
Samengevat voorzitter:
Voor ons ligt een stuk dat uitvoering geeft aan de wensen en ambities die we met elkaar in het Coalitieakkoord hebben afgesproken. De uitdagingen zijn alleen maar groter geworden en zullen verder toenemen, maar als gemeente Oss hebben we een stevig fundament. Nu mouwen opstropen en aan de gang!
Dank u wel"