Brief van Diederik aan informateur Asscher
Amsterdam, 21 maart 2022
Geachte heer Asscher,
Hartelijk dank voor uw bereidheid om op te treden als verkenner, en van harte gefeliciteerd met de overwinning van de Partij van de Arbeid. Hieronder de antwoorden op uw vragen.
Ik feliciteer de partijen die hebben gewonnen, en met name nieuwkomers Volt en JA21. De uitslag wordt echter overschaduwd door de laagste opkomst ooit in onze stad. Dit ondanks alle voornemens vier jaar geleden om die juist te bevorderen. Dat minder dan de helft van de kiesgerechtigden heeft gestemd, is buitengewoon zorgelijk. Een grondig onderzoek gevolgd door campagnes voor de verkiezingen zijn noodzakelijk, maar niet voldoende. We zullen de komende vier jaar alles op alles moeten zetten om bewoners stap voor stap te overtuigen van het belang, en de plicht, om te stemmen.
Tot welk college zou dat moeten leiden? Wat ons betreft heeft het de voorkeur om te kiezen voor een college dat kan bogen op breed draagvlak in de raad en in de stad. Volgens mij is het onverstandig om een voortzetting van het huidige college (eventueel minus SP) als vanzelfsprekend te beschouwen, en verdient het aanbeveling om ook andere mogelijkheden te onderzoeken. Het lijkt ons waardevol om ook de mogelijkheid van een raadsakkoord of raadswerkprogramma te onderzoeken, waarbij op een aantal belangrijke onderwerpen overeenstemming wordt gezocht met alle fracties. Dit juist ook met oog op de lage opkomst en de daaruit voortvloeiende noodzaak tot het zoeken van draagvlak in de stad.
Een raadsakkoord of raadswerkprogramma zou een goed en constructief begin kunnen zijn van de nieuwe bestuursperiode. Dat zou eveneens een bijdrage kunnen leveren aan het verbeteren van de bestuurscultuur. Dat verdient prioriteit, ongeacht welk college er komt. Het vertrouwen in de overheid staat onder druk. Om dat vertrouwen te herstellen is een belangrijke opdracht voor de komende periode. Dat betekent ook: het verbeteren van de participatie en de juridische functie van de gemeente.
De afgelopen jaren heeft een dichtgetimmerd coalitieakkoord ertoe geleid dat broodnodige misstanden niet tijdig werden aangepakt. Prangend voorbeeld betreft het erfpachtstelsel. Hoewel steeds duidelijker werd dat het nieuwe stelsel tot ontoelaatbare problemen leidt en de wooncrisis in onze stad verergert, werd vastgehouden aan een afspraak in het coalitieakkoord om geen wijzigingen door te voeren. Dat is niet goed voor de stad. Een ‘dun’ akkoord verdient onzes inziens de voorkeur.
Op welke punten zouden wij concrete resultaten willen boeken? Voor de volledigheid verwijs ik naar ons verkiezingsprogramma en naar de brief die ik op 25 maart 2018 richtte aan uw voorganger, Maarten van Poelgeest. De daargenoemde thema’s blijven onverminderd van eminent belang. Ik benadruk: de bouw van betaalbare woningen, maar met oog voor stedenbouwkundige kwaliteit, het beter isoleren van woningen en het aanpakken van achterstallig onderhoud, en het beter beschermen van historische panden en monumenten. Buitengewoon belangrijk is ook: het vinden van een eerlijke oplossing voor het erfpachtstelsel. Het huidige stelsel zadelt nog steeds een groot aantal Amsterdammers op met ontoelaatbare problemen, en is op termijn simpelweg niet houdbaar. Er is al veel gesleuteld aan het stelsel, maar nu is het zaak om de Gordiaanse knoop door te hakken; goede consumentenbescherming is ook niet links of rechts, maar een kwestie van goed bestuur.
Verder wil ik wijzen op het beter schoonhouden van de stad, en het beter onderhouden van de stedelijke infrastructuur (alle wijken naar het niveau ‘verzorgd’), het ontmoedigen van blow- en braltoerisme en terugdringen van de drugscriminaliteit, mensenhandel, en wapengeweld.
Last but not least: de hoge inflatie en hoge energiekosten de komende tijd de bestaanszekerheid van mensen met een laag inkomen sterk onder druk zetten: dat verdient absoluut prioriteit. We moeten de dakloosheid en armoede in deze stad terugdringen. Vanzelfsprekend zullen wij op al deze punten, en anderen, graag samenwerken met alle andere partijen, in welke hoedanigheid dan ook. Grote uitdaging wordt inderdaad ook om de financiën van de stad onder controle te krijgen. Niet langer ‘klotst het geld in de stad tegen de plinten’, zoals vier jaar geleden werd beweerd. Wat ons betreft is het niet verstandig om de lasten te verhogen, mede gezien de hoge inflatie, en zeker niet, de toch al extreme woonlasten in de stad. Een oplossing dient eerder te worden gevonden in een verdere afslanking van de gemeentelijke organisatie.
Wat betreft het tempo van de formatie, adviseren wij de informateur om zoveel tijd te nemen als nodig voor een kansrijk en gedragen resultaat, maar niet meer dan dat.
Hartelijke groet,
Diederik Boomsma
Fractievoorzitter CDA Amsterdam