Ondernemers ervaren wet- en regelgeving als grootste belemmering in de circulaire transitie!

Deze week is het de Week van de Circulaire Economie. Een term die je waarschijnlijk vaak voorbij ziet komen. Maar wat is het precies?

De economie zoals wij die nu kennen, kun je zien als een lineaire economie of een economie met recycling. In de lineaire economie worden producten geproduceerd, geconsumeerd en vervolgens weggegooid, zonder nieuwe bestemming. De economie met recycling voegt hier een tussenstap aan toe, waarin reststromen deels gerecycled worden.

In een circulaire economie bestaat geen afval en worden grondstoffen steeds opnieuw gebruikt. Producenten nemen gebruikte producten bijvoorbeeld terug en gebruiken de reststromen voor het maken van nieuwe producten. Zo worden grondstoffen telkens opnieuw gebruikt en verliezen zo min mogelijk hun waarde. Hierdoor zijn er in een circulaire economie veel minder grondstoffen nodig dan in een lineaire economie. Met andere woorden: de economische kringloop is gesloten in plaats van open.

Door de snelgroeiende wereldbevolking raakt de voorraad grondstoffen op en is het belangrijk om de beschikbare grondstoffen zo efficiënt mogelijk te gebruiken. Daarnaast moet ons denken veranderen, het zogenoemde systeemdenken. We kijken dan niet alleen naar het economische gewin op de korte termijn, maar naar een andere manier van waarderen op de langere termijn zoals bijvoorbeeld sociale- en milieuwaarde.

Het Rijk heeft stevige ambities voor Nederland neergelegd: in 2050 hebben we een volledig circulaire economie! Dit geeft de nodige uitdaging maar ook nieuwe kansen voor onze ondernemers: nieuwe markten, meer samenwerking en minder grondstoffenverbruik.

Motie houtbouw/biobased bouwen

Als CDA fractie hebben we in mei 2021 een motie ingediend om de mogelijkheden van circulair economie in de vorm van houtbouw/biobased bouwen voor onze gemeente te onderzoeken. Onze gemeente heeft  een forse (regionale) bouwopgave. Binnen de Metropoolregio Amsterdam is er zelfs afgesproken dat de woningbouw in 2025 voor 20% uit biobased materialen moet bestaan. Grote innovatieve bouwers uit onze gemeente hebben inmiddels houtbouw/biobased bouwen omarmt en het aantal  leerlingen dat kiest voor een technisch beroep groeit! Die combinatie maakt dat het een enorme kans voor onze gemeente is te bouwen met biotische natuurlijke materialen. De Purmer kan specifiek ruimte bieden om lokale duurzame bedrijvigheid of bedrijven gericht op de circulaire economie te stimuleren en zo als gemeente innovatief te blijven voor onze toekomstige generaties. Ook de mogelijkheden van het telen van gewassen voor de bouwsector (denk aan isolatiemateriaal) kan voor onze agrarische sector een kans zijn. Het verbouwen van deze gewassen - zoals de lisdodde -  wordt als een van de oplossingen gezien om de vernatting van ons veenweidegebied tegen te gaan.  

Maar over het bouwen met hout bestaan veel mythes. Het gebruik van kruislaaghout in de bouw heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt in vergelijking met vroeger. Hout slaat CO2 op, gelamineerd hout is ijzersterk, licht van gewicht, zorgt voor een gezond en prettig woonklimaat (lagere energiekosten), het bouwen en plaatsen gaat vele malen sneller dan de traditionelere bouw om maar een aantal voordelen te noemen. En kan volledig afgewerkt worden naar keuze waardoor het niet anders eruit hoeft te zien als een traditionele woning. Hout groeit, iedere dag weer en is daardoor oneindig. In Europa is er voldoende (gecertificeerd) hout te vinden om aan de vraag te kunnen voldoen. Door een groeiende vraag naar gecertificeerd hout wordt het certificeren en beschermen van bossen wereldwijd gestimuleerd. Zo zijn er nog meer voordelen voor zowel de consument, ondernemer, biodiversiteit en het milieu.

Wat kan de gemeente doen?

Maar alleen met het signaleren van de noodzaak zijn we er niet. Als overheid moeten we hierin actiever worden om ondernemers te ondersteunen, faciliteren, stimuleren om deze transitie mogelijk te maken. Door bijvoorbeeld fysiek ruimte te geven (bijvoorbeeld op bedrijventerrein de Purmer), om biobased bouwen expliciet op te nemen bij nieuwe woningbouwontwikkelingen of een fonds op te richten waar ondernemers gebruik van kunnen maken zoals MRA-Invest. De wet- en regelgeving wordt door ondernemers als de grootste belemmering ervaren in de circulaire transitie. Maar liefst 70% van de respondenten geeft aan dat de huidige wet- en regelgeving ongeschikt is voor hun circulaire activiteiten. Dat blijkt uit de deze week gepubliceerde notitie Rode Draden 2022 van het Versnellingshuis Nederland Circulair.

Daar ligt de grootste uitdaging voor de overheid en gemeenten; hoe zorgen we dat we flexibel genoeg zijn om te voorkomen dat we duurzame initiatieven en ruimte voor ondernemen door onnodige en belemmerende regelgeving onmogelijk maken.

CDA Edam-Volendam blijft samen met onze bouwondernemers en de Triade deze ontwikkeling op de voet volgen. Nieuwe lokale regels zullen we specifiek toetsen op de mogelijkheden voor biobased bouwen. Daarnaast gaan we initiatiefvoorstellen of amendementen gebruiken om dit proces voor onze gemeente te versnellen.

Lees voor meer informatie over houtbouw in de circulaire economie en de mythes van houtbouw in de onderstaande artikelen.

Whitepaper_CentrumHout_Hout-in-de-circulaire-economie_DEF.pdf

AMS-Houtbouwmythes-ontkracht-v14c-interactief.pdf (ams-institute.org)