De tijd van gratis geld is voorbij: maidenspeech raadslid Gertjan Postma

Op woensdag 6 juli sprak CDA-raadslid Gertjan Postma tijdens de gemeenteraadsvergadering zijn maidenspeech uit.
Het was tevens zijn bijdrage aan de bespreking van de Jaarrekening 2022. Nu met de aankomende bespreking van de Programmabegroting 2022 extra actueel!

U kunt zijn bijdrage hier terugkijken vanaf 39:45.

Geachte college, beste collega raadsleden

Sta mij toe even een paar woorden tot u te richten over het belang van de jaarrekening 2022 voor deze raad.

In deze vergadering gaan we als raad de jaarstukken 2021 vaststellen.

Het kan mijns inziens dan niet zo zijn dat een dergelijk belangrijk stuk de raad passeert zonder de aandacht te krijgen die het verdiend.

Immers voor een financieel specialist zoals ik dat ben is een dergelijk document natuurlijk de mooiste literatuur die er bestaat.

Het leest met enige fantasie ook als een roman!

We lezen over behaalde successen en over teleurstellingen. Over uitgesproken verwachtingen en onvervulde wensen. Over impactrijke gebeurtenissen die niemand van te voren had kunnen bedenken. U kunt het vast wel voor uzelf invullen als u er zo over nadenkt.

Het is ook een lijvige roman. Je moet wel even voor gaan zitten. Maar als je er dan helemaal doorheen bent en je klikt het nachtlampje uit dan weet je: gelukkig komt over een jaar een nieuwe versie.

En de auteurs van al dat moois? Kijkt u eens naar boven in de tribune, daar zitten ze en ze verdienen mijns inziens een gouden griffel voor dit prachtige werk.   

Maar alle gekheid op een stokje, er is ook een serieuze ondertoon.

De vele boodschappen die in al deze hoofdstukken verpakt zitten zouden ons als raad echt nog meer tot nadenken moeten stemmen.

Natuurlijk kijk je met een jaarverslag vooral terug in de tijd, het is immers een verantwoordingsdocument over het verleden.

En toch zijn er ook belangrijke leer- en aanknopingspunten te vinden die ons veel zeggen over het noodzakelijke financieel beleid voor de toekomst.

Voorzitter, ik wil er bij deze gelegenheid drie specifiek benoemen.      

Als eerste wil ik benoemen de spaarpot ofwel het eigen vermogen.

Door vele fracties zijn tijdens de commissiebehandeling zorgen geuit dat de spaarpot als enige jaren krimpt - ook in 2021 was dat het geval.

Ook in het advies van de audit & rekeningen cie is dit onderwerp aangehaald.

Voorzitter, ik zou willen pleiten voor een stevig debat later in het jaar tijdens de behandeling van de begroting 2023 om elkaar uit te dagen deze dalende lijn te keren en om te buigen naar een stijgende lijn.

Dat is geen eenvoudige opgave met alle onzekerheden in deze tijd, dat realiseer ik me.

Maar misschien wel noodzakelijk willen we de plannen gaan uitvoeren die we als raad en college met elkaar wensen en daarmee de investeringsruimte te creëren die daar echt voor nodig is.

Als tweede wil ik opmerken dat de tijd van gratis geld voorbij is.

U ziet in deze jaarstukken nog renteniveaus waar we met een snel toenemende leningenportefeuille en stijgende rentes op de kapitaalmarkt nu al jaloers op kunnen zijn.

De zekerheden van gisteren zijn op dat punt snel heel vloeibaar geworden.

Is dat een probleem?

Nee, dat is het op zich niet.

Wel keren we terug naar een situatie van normale marktrenteverhoudingen. En dat doet iets met onze leencapaciteit. Iets om met de herziening van ons MPG later dit jaar gedegen rekening mee te houden.    

Voorzitter, als derde en laatste wil ik een pleidooi doen voor het versterken van ons financieel risicobewustzijn.

In het jaarverslag is een uitgebreide analyse te lezen van het weerstandsvermogen in relatie tot risicobeheersing.

Dat is een technisch hoofdstuk en daarom misschien wel het minst gelezen. Ik kan me althans voorstellen dat niet ieder raadslid de Monte Carlo methode in detail kan doorgronden.

Engelsen noemen je bereidheid om risico’s te lopen je ‘risk appetite’.

Welke risico’s wil en durf je als raad te dragen en over te besluiten?

Dat zal komende tijd in mijn visie voor ons als raad een belangrijk gespreksonderwerp zijn, immers in korte tijd zijn we geconfronteerd met nieuwe risico’s als de gestegen inflatie, kostenstijgingen in de bouw, hogere energielasten, het stikstofdossier, personeelstekorten voor het uitvoeren van al onze plannen en verdere kostenstijgingen in de open einde regelingen in het sociaal domein.

Deze nieuwe risico’s hebben we nog maar zeer beperkt meegewogen in onze eigen risk appetite maar zullen zeker van grote invloed zijn over de besluiten die we als raad komende tijd nog gaan nemen.

Hier is echt werk aan de winkel.

Voorzitter ik sluit af met de opmerking dat ik uitzie naar de komende behandeling van de begroting 2023 en actualisatie van het MPG later in het najaar waarin we opnieuw over deze punten met elkaar in gesprek zullen komen.

Ik dank u voor uw aandacht!

Gertjan Postma