Extra nieuwsbrief fractie CDA Hollands Kroon over spoeddebat 1 en 3 december (datacenters)
Door meerdere partijen in de raad is recent een spoeddebat gevraagd over het bouwen van datacenters in/bij Agriport. Dit spoeddebat vond plaats op dinsdag 1 en donderdag 3 december jl. De aanleiding was dat Microsoft voorbereidende werkzaamheden trof voor de bouw van een datacenter (toegestaan op grond van het bestemmingsplan). Volkomen legale werkzaamheden. Na de vele (negatieve) berichtgeving over de komst van datacenters en het beleid van Hollands Kroon kreeg het college op dinsdag 1 december de gelegenheid tekst en uitleg te geven. De vele vragen daarna maakten duidelijk dat een aantal raadsleden niet (willen) weten wat ze in het verleden al hebben besloten. Op 3 december vond vervolgens een debat in de raad plaats.
In de Wieringermeer zijn al in 2006/2010 besluiten genomen over de huidige omvang van Agriport (bedrijventerrein en glastuinbouw). In de Wieringermeer is al in 2010 besloten het datacenter van Microsoft toe te staan. Daarna heeft de gemeenteraad van Hollands Kroon een aantal bestemmingsplannen vastgesteld om datacenters (binnen Agriport) toe te staan. In de Omgevingsvisie van 2016 is ruimte voor uitbreiding van Agriport aangegeven.
In het gebiedsplan Wieringermeer is die ruimte nader geconcretiseerd. In april 2019 heeft de raad besloten dat het zoekgebied voor uitbreiding van Agriport 750 ha zou bedragen (1 fractie hield vast aan 1500 ha). Daarbij is besloten lopende initiatieven in procedure te laten brengen door het college.
In april 2020 is uiteindelijk besloten met deze uitwerking in het gebiedsplan niet verder te gaan.
Hieraan lagen meerdere overwegingen ten grondslag, maar geen enkel raadslid gaf aan dat uitbreiding van Agriport niet meer mogelijk zou zijn. Het college gaf daarbij nadrukkelijk aan door te gaan met de lopende initiatieven. Geen enkel raadslid heeft destijds aangegeven het daar niet mee eens te zijn.
Van de lopende initiatieven vallen er 4 in het bestaande gebied van Agriport (al bestemd voor datacenters of nog bestemd voor glastuinbouw). 1 locatie valt daarbuiten (50 ha), maar past dus ruim in het eerder door de raad vastgestelde zoekgebied van 750 ha. Er zijn nu partijen die aangeven dat het college destijds de raad niet goed heeft geïnformeerd over de lopende initiatieven (aantal ha). Hiernaar is destijds echter ook niet door hen gevraagd, maar desondanks hebben ze wel de eerder genoemde besluiten genomen.
Er zijn ook partijen die klagen over het gebrek aan kwaliteit qua bebouwing en qua landschappelijke inpassing. Dezelfde partijen die (ook) in de raad besloten hebben om aan de kwaliteit van de gebouwen geen eisen te stellen (welstandsvrij) of ingestemd hebben met de tot nu toe vastgestelde bestemmingsplannen. Overigens heeft de raad in april 2020 het college ook gevraagd (als dit planologisch nog kan) meer aandacht te geven aan de landschappelijke inpassing.
Dat de besluitvorming uit het verleden leidt tot een ander aanzien van een deel van de Wieringermeer, staat buiten kijf. Daarbij moet natuurlijk ook het windplan worden genoemd, op basis van de structuurvisie van de gemeente Wieringermeer, waarbij de landelijke overheid overigens de besluitvorming heeft overgenomen. Het is begrijpelijk dat een aantal inwoners en verdere omgeving daarbij vraagtekens zetten, het niet mooi vinden etc., maar de verandering van het landschap (grootschalige bedrijfsmatige ontwikkeling) is voor een ieder een feit op grond van besluitvorming uit het verleden.
Sjaak Vriend
Fractievoorzitter CDA Hollands Kroon
Bijlage: woordvoering in eerste termijn op donderdag 3 december.
Spoeddebat datacenters donderdag 3 december 2020
Wat zijn de feiten?
De omvang van het huidige Agriport (ca. 1000 ha bedrijventerrein en glastuinbouw) is vastgelegd in bestemmingsplannen, die reeds in 2006 en 2010 zijn vastgesteld in de voormalige gemeente Wieringermeer.
Resultaat van deze bestemmingsplannen is dat bij recht direct langs de A7 zowel bedrijven als grootschalige glastuinbouwbedrijven kunnen worden gerealiseerd.
Voor het datacentrum van Microsoft is in 2010 (na een eerder besluit in 2008) door de voormalige gemeente Wieringermeer het bestemmingsplan vastgesteld. Het enige dat destijds daardoor wijzigde was het soort bedrijf. Op die plek waren tenslotte al bedrijfsgebouwen direct langs de A7 toegestaan.
In de periode daarna (2015/2016) zijn nog enkele bestemmingsplannen vastgesteld waardoor de bouw van datacenters mogelijk is geworden (wijziging bedrijfsbestemming of bestemming glastuinbouw). Geen van deze bestemmingsplannen hebben geleid tot een uitbreiding van het te bebouwen gebied.
Dat de besluitvorming uit het verleden leidt tot een ander aanzien van een deel van de Wieringermeer, staat buiten kijf. Daarbij moet natuurlijk ook het windplan worden genoemd, op basis van de structuurvisie van de gemeente Wieringermeer, waarbij de landelijke overheid overigens de besluitvorming heeft overgenomen. Op zich is te begrijpen dat een aantal inwoners en verdere omgeving daarbij vraagtekens zetten, het niet mooi vinden e.d., maar de verandering van het landschap is voor een ieder een feit op grond van die besluitvorming uit het verleden.
Nog een feit:
In 2016 is de omgevingsvisie door deze gemeenteraad vastgesteld. Daarin is vastgelegd in welke richting Agriport eventueel zou kunnen uitbreiden. Dat dit alleen voor uitbreiding glastuinbouw zou zijn, zoals wel wordt beweerd, is onjuist.
Onder het kopje “Uitwerking” en boven het plaatje met de pijltjes staat: als er voldoende aantoonbare behoefte is aan nieuwe bedrijfsgrond of glastuinbouwgrond, ligt uitbreiding in de richting van onderstaande locaties voor de hand.
Als kader is opgenomen dat de huidige bedrijven actief zijn binnen de volgende sectoren: agrarisch, energie, logistieke en datacenter. Het is mogelijk dat in de toekomst ook andere sectoren worden toegevoegd.
Dus bij behoefte aan nieuwe bedrijfsgrond zijn dit dus in ieder geval de sectoren van waar die behoefte kan komen. Dus ook datacenters.
Ook is als kader opgenomen dat wij de ontwikkeling (de wens van ECW de restwarmte af te nemen) faciliteren en ondersteunen, omdat deze past binnen de circulaire economie. Waar nodig kan uitgebreid worden. Op Agriport A7 is daarom ook plek voor meer datacenters.
Het gebruiken van de restwarmte wordt nog steeds beoogd (het rapport van Berenschot geeft ook aan dat voor de glastuinbouw er kansen liggen voor het hergebruik, maar dat er omstandigheden zijn die dat nu nog niet interessant maakt). Wij faciliteren dus die ontwikkeling; dat gebruik van restwarmte door de kassen voorwaarde is voor vestiging van datacenters, zoals wel wordt beweerd, staat niet in de omgevingsvisie.
Nog een feit:
In de gebiedsvisie voor de Wieringermeer is de ontwikkelrichting van Agriport verder uitgewerkt. Was aanvankelijk het zoekgebied 1500 ha (de provincie ging akkoord met 2500 ha zoekgebied), middels een amendement heeft de Raad (m.u.v. LADA die vasthield aan 1500 ha) dit op 25 juni 2019 teruggebracht naar 750 ha. Daarbij heeft de raad tevens besloten het college toe te staan reeds bestaande initiatieven in procedure te brengen en ter besluitvorming voor te leggen aan de raad nadat de raad een besluit heeft genomen over de vaststelling van de gebiedsvisie. Op 28 april 2020 heeft het college voorgesteld de procedure tot vaststelling van de gebiedsvisie te beëindigen. Hieraan lagen meerdere overwegingen ten grondslag, w.o. de MER plicht, waardoor qua tijd samenloop ontstond met de actualisering van de omgevingsvisie. Het college heeft daarbij nadrukkelijk aangegeven wel ruimte te geven aan een aantal lopende initiatieven.
Zoals ik op 28 april 2020 reeds aangaf, was vooral sprake van een procedurevoorstel. Tenslotte bleef de huidige omgevingsvisie geldend. Ook het college benadrukte dat het college bleef gaan voor economische groei. En voor de duidelijkheid, de gebiedsvisie ging over uitbreiding van Agriport voor verschillende soorten bedrijven, waaronder datacenters. De gebiedsvisie is niet stopgezet omdat de raad geen enkele uitbreiding meer wilde, dat heb ik op 28 april 2020 geen enkel raadslid horen zeggen.
De indruk wordt gewekt dat met het besluit de gebiedsvisie stop te zetten ook besloten zou zijn geen datacenters meer toe te staan. De feiten bewijzen het tegendeel. Voor een deel kan dat zelfs niet eens meer vanwege eerdere bestemmingplanwijzigingen.
De Raad heeft op 25 juni 2019 besloten dat college lopende initiatieven in procedure kon brengen. Dit besluit is op 28 april 2020 niet ingetrokken; het college gaf in het voorstel nadrukkelijk aan hiervoor ruimte te geven. In de vergadering van 28 april 2020 heeft het college op vragen vanuit de raad aangegeven dat het meerdere initiatieven waren op zowel Agriport zelf als op de Westflank. Bevestigd is dat dit dezelfde initiatieven waren die al aan de orde waren op 25 juni 2019 en nu dus nog steeds. Duidelijk is aan de orde gekomen op 28 april 2020 dat het college met deze initiatieven het proces zou vervolgen. Overigens heb ik in juni 2019 al aangegeven dat de lopende initiatieven deels buiten het bestaande Agriport lagen, dus dat kan en mag geen verrassing zijn.
Van de lopende initiatieven is een deel bij recht toegestaan op grond van een bestemmingsplan en komt een deel in de plaats van glastuinbouw, eveneens binnen het bestaande Agriport. Voor de nog niet bestemde locaties geldt: willen we nog glastuinbouw of kiezen we voor een andere bedrijvigheid, zoals een datacenter, met ook de mogelijkheid bij een wijziging van de bestemming te kijken naar een goede landschappelijke inpassing?
Alleen de uitbreiding westelijk (B1) betekent dus een uitbreiding van Agriport. Dit betreft bruto 50 ha. In relatie tot de omvang van het huidige Agriport (ca. 1000 ha) betreft dit een uitbreiding met 5%. Voor wat betreft de beschikbare agrarische grond in de Wieringermeer (27199 ha) betreft dit een onttrekking van ca. 0,002 %. En het moge duidelijk zijn, deze 50 ha past ruimschoots binnen de omvang van het eerder door de raad vastgestelde zoekgebied van 750 ha (LADA: 1500 ha). En hiervoor is met instemming van de LTO in 2018 een LER opgesteld.
Bouwrijp maken ten behoeve van een geldende bestemming, zoals op Het Venster is gewoon toegestaan. Dat is van alle dag. Recent heb ik dat nog gezien bij de bouw van 4 woningen aan de Westerweg in Nieuwe Niedorp. Daar heeft nooit iemand zich druk over gemaakt, waarom hier dan wel?
Dan de bouwplaatsinrichting. Ik citeer vanaf de site van www.omgevingsweb.nl (maar staat op andere sites van de rijksoverheid).
Ook (tijdelijke) gebouwen en bouwwerken voor een bouwplaatsinrichting vallen onder het vergunningregiem van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Dit volgt uit de artikelen 2.1 lid 1 onder a, lid 2.3 en lid 2.8 van de Wabo en bijlage II bij het Besluit omgevingsrecht (Bor). Bouwplaatsinrichting, waar bouwketen onder vallen, is op grond van artikel 2 onderdeel 20 van bijlage II bij het Bor omgevingsvergunningvrij voor de activiteiten bouwen en planologisch strijdig gebruik.
Logischerwijs trek je deze lijn door voor verhardingen (als dat al niet hieronder valt). Tenslotte zal bij een bouwplaatsinrichting ook altijd verharding moeten worden aangebracht. Indien de raad vindt dat hiervoor wel vergunning nodig is, kan dat maar dat moet dan wel gelden voor elke bouwplaatsinrichting. En los van de administratieve rompslomp, moet je je afvragen voor welk probleem dit dan een oplossing zou zijn.
Welke argumenten zijn er dan tegen datacenters?
Als de gebouwen niet mooi worden gevonden, dan moeten we daar iets aan doen (voor zover dat planologisch nog kan). Dat er bedrijfsgebouwen langs de A7 komen, is echter al het gevolg van eerdere bestemmingsplannen. Achteraf heeft een provinciale ambtenaar (PARK) veel kritiek op de bedrijfsgebouwen. Destijds waren zijn voorganger, collega’s en bestuur van de provincie echter betrokken bij die beslissingen. En het is de mening van 1 persoon. De huidige raad heeft ook aangegeven dat meer aandacht besteed moet worden aan de landschappelijke inpassing. Bij nieuwe bestemmingsplannen zal daar ook zeker aandacht aan moeten worden besteed.
Het feit dat ze veel stroom verbruiken dan? Datacenters zijn niet meer weg te denken in de huidige samenleving. Als deze zich elders in Nederland vestigen, gebruiken ze ook (groene) stroom. Het stroomverbruik kan dus ook geen reden zijn om dergelijke bedrijven niet toe te staan. Het bouwen van de datacenters elders in Nederland heeft wel tot gevolg dat onze gemeente de werkgelegenheid, zowel tijdens de bouw als na realisatie zal mislopen.
Datacenters zorgen voor hoogwaardige werkgelegenheid op MBO en HBO niveau waardoor krimp door het wegtrekken van jonge mensen vanwege het ontbreken van voldoende werkgelegenheid op MBO/HBO niveau wordt tegengegaan. En door toenemende vestiging van bedrijven waaronder datacenters, krijgt de gemeente meer eigen inkomsten waardoor allerlei voorzieningen ( zwembaden, sporthallen, scholenbouw, dienstverlening) op peil kunnen worden gehouden en ook tekorten in het sociaal domein kunnen worden aangevuld.
En ze komen in een gebied te staan waar reeds sprake is van een grootschalige bedrijfsmatige ontwikkeling.
Ik ben dan ook benieuwd naar de argumenten.