100 jaar De Stijl
Heel Nederland viert dit jaar dat het 100 jaar geleden is dat de kunstbeweging De Stijl werd opgericht. Deze kunststroming kende zeven oprichters waarvan er één uit Purmerend kwam, de Purmerendse architect Oud. Dat maakt Purmerend uniek en biedt kansen om Purmerend in 2017 meer op de kaart te zetten als cultuur-toeristische bestemming. Alle grote musea besteden aandacht aan 100 jaar De Stijl. Wij doen dat in Purmerend op onze eigen manier met een prachtige tentoonstelling in het Purmerends Museum.
Architect Oud is hier niet alleen geboren maar tekende er ook zijn eerste huis, op zijn 16de. In 1913 vestigde hij zich ook enige tijd als architect in de stad. Bij ons is Oud begonnen, dat kunnen we met recht zeggen. Het feestjaar wordt landelijk neergezet onder de noemer Mondrian to Dutch Design: 100 jaar de Stijl. Als niet-kunsthistorica ben ik iets tegengekomen wat Oud en Mondriaan bindt. Ouds ontwerp van Café De Unie in Rotterdam uit 1925. Het ging bij het bombardement van 1940 verloren, maar de gevel werd verderop opnieuw opgetrokken. Duidelijk zie je daar kenmerken van De Stijl: rechthoekige vlakken in primaire kleuren en wit pleisterwerk. De gevel wordt vaak vergeleken met de asymmetrische composities van Mondriaan uit de jaren ’20. Eigenlijk precies de vormen waaraan de meeste mensen een schilderij van Mondriaan onmiddellijk kennen.
Het Purmerends Museum biedt een prachtige tentoonstelling aan over 100 jaar De Stijl. Daarnaast bieden ze ook ruimte aan voor de expositie van de kunstenaars van Fred’s Atelier. Een prachtige samenwerking waarbij kunstenaars met een beperking schitterende werken hebben gemaakt in de vormen en kleuren van De Stijl. Deze vormen van samenwerken zijn voor mij van grote waarde. Want kunst en cultuur gaat is meer dan alleen goed kunnen tekenen en weten welke kunststijl wanneer plaatsvond.
Voor mij is kunst een onderwerp dat mensen bindt. Je kunt samen iets creëren of bijvoorbeeld samen van een kunstwerk genieten. Culturele instellingen hebben van de viering 100 jaar De Stijl een geweldig programma gemaakt voor iedereen. Naast het bezoeken van de tentoonstelling in het Purmerends museum is er nog veel meer te doen. Bijvoorbeeld de Stijl-wandeling die het Gilde verzorgd of de digitale expositie van het Waterlands Archief. Ook is er een aanbod voor basis- en middelbare scholieren waardoor jonge Purmerenders meer leren over de geschiedenis van de stad. Dit kan het gevoel betrokkenheid bij de stad vergroten. Maar scholieren worden zo ook in staat gesteld om de verhalen van de stad weer door te vertellen aan anderen.
Een prachtig programma voor iedereen om geïnspireerd te raken door De Stijl en architect Oud die zich inzette voor de moderne bouwkunst in Nederland en ver daarbuiten.
Eveline Tijmstra
Wethouder
foto: Piet Jonker