Algemene Beschouwingen CDA Zaanstad
Voorzitter,
Voor ons ligt de begroting voor van 2025-2028, waarin we als gemeenteraad de toekomst van Zaanstad vormgeven in een tijd van grote uitdagingen. Allereerst een compliment voor dit college en de ambtelijke organisatie dat zij de begroting voor 2025 rond hebben gekregen. Maar daar houdt het positieve op, want per 2026 en verder dreigt een miljoenen tekort doordat het Rijk de financiële steun aan gemeenten aanzienlijk terugdraait. En dat terwijl het Rijk steeds meer taken neerlegt bij gemeenten. Dit dreigende tekort vraagt om doordachte en verantwoorde keuzes van het gemeentebestuur. Het kan toch niet zo zijn dat we straks onze zwembaden of buurthuizen moeten sluiten? Ondanks deze verwachte beperkte financiële middelen, zal mijn fractie zich hard blijven maken op de volgende onderwerpen.
Zorgen voor elkaar. Een blijvend belangrijke kernwaarden van het CDA, zeker in deze tijd waarin mensen steeds meer tegenover elkaar komen te staan en het aantal eenzame mensen stijgt. We pleiten voor het versterken van gemeenschapszin door te investeren in buurtgerichte initiatieven, ontmoetingsplekken en sportverenigingen. Juist nu de druk op de zorg hoog is, is een sterk en sociaal vangnet van belang. Zo ook onze mantelzorgers die goud waard zijn. Een sterke gemeenschapszin heeft een positief effect op de gezondheid en het welzijn van onze inwoners, dus des te belangrijker om dit te blijven stimuleren.We zijn blij met de ambitie om de administratieve lasten voor de sociale wijkteams te verminderen, maar zouden deze ambitie bijvoorbeeld ook willen uitbreiden naar een versimpeling van het aanvragen van vergunningen voor evenementen om zo initiatieven in de wijk te blijven stimuleren en faciliteren. Want het kan toch niet zo zijn dat we juist in deze tijden van onzekerheid en hoge druk op onze sociale voorzieningen, evenementen en buurtinitiatieven niet meer doorgaan door de obstakels die de gemeente zelf creëert?
De woningnood is een van de meest urgente problemen in Zaanstad. Zaanse starters hebben grote moeite om een betaalbare woning te vinden in hun eigen gemeente en ouderen kunnen vaak niet oud worden in hun vertrouwde omgeving. Als CDA maken we ons sterk voor het versnellen van woningbouwprojecten met zoveel mogelijk betaalbare woningen voor Zaanse starters en senioren. We zijn dan ook blij met de resultaten die het college boekt.
In Zaanstad leven mensen met lagere inkomens vaak in wijken waar de gezondheid achterblijft. Het CDA wil dat de gemeente zich blijft inzetten voor toegankelijke zorg en welzijnsdiensten, vooral voor kwetsbare groepen. Wij pleiten voor investeringen in preventieve zorg, zoals buurtgerichte gezondheidsprogramma’s, waarmee we de gezondheid van onze inwoners verbeteren en toekomstige zorgkosten kunnen beperken. Dit vraagt om een gezamenlijke inspanning van zorgverleners, maatschappelijke organisaties en de gemeente. In Zaandam-Oost zien we dat deze samenwerking dankzij extra investeringen al vorm krijgt. Soms moet je ongelijk investeren om gelijke kansen te creëren. Maar laten we die kernen, die prachtige dorpen, die het gemiddeld gezien misschien wel goed doen, niet vergeten.
Mobiliteit is een van de grootste zorgen voor onze inwoners en het CDA Zaanstad maakt zich sterk voor het verbeteren van de bereikbaarheid en verkeersveiligheid in onze regio. Een belangrijk onderdeel hiervan is de A8-A9 verbinding, een project waar wij ons als CDA al jarenlang voor inzetten. De verbinding tussen deze snelwegen is essentieel om de doorstroming in Zaanstad en de regio te verbeteren en onze gemeente beter bereikbaar te maken voor bewoners en bedrijven. Niet alleen betere bereikbaarheid, maar ook de gezondheid van omwonenden en schoolgaande kinderen staat op het spel. Duurzaamheid blijft belangrijk, maar het CDA Zaanstad kiest voor een realistische benadering waarbij de lasten eerlijk worden verdeeld en de haalbaarheid centraal staat. Wij hebben nog steeds onze twijfels bij bijvoorbeeld de invoering van Zero Emissie Zones (ZES), gezien de impact op lokale ondernemers. De discussie rond ZES, en recent aangenomen motie van Tweede Kamer die uitstel vraagt tot 2029, brengt onzekerheden met zich mee die we niet mogen negeren. Duurzaamheid moet haalbaar en betaalbaar blijven voor iedereen, dus ook voor onze ondernemers.
Het CDA Zaanstad blijft zich ook sterk maken voor de veiligheid en leefbaarheid van onze wijken. Wij willen dat onze inwoners zich veilig voelen in hun eigen buurt. Het CDA wil meer preventie en handhaving, goede verlichting en maatregelen tegen overlast, evenals de aanpak van ondermijnende criminaliteit. Het versterken van sociale veiligheid is daarbij cruciaal: door de gemeenschapszin te bevorderen, versterken we ook de veiligheid in de wijken.
Voorzitter, de begroting biedt nog steeds kansen om Zaanstad sterker, veiliger en leefbaarder te maken. Maar de komende jaren vragen om verantwoorde keuzes te maken. Het CDA Zaanstad kiest voor een koers waarin zorg voor elkaar, verbeterde mobiliteit en een realistische benadering van duurzaamheid centraal staan. En dan wil ik afsluiten met de zin; Onze raad trekt samen op om het Ravijnjaar te voorkomen. Kabinet, duw ons niet het ravijn in!
Dank u wel.
Julie van ‘t Veer