Het CDA is voorstander van Magnitsky-wetgeving

Het CDA is voorstander van Magnitsky-wetgeving

 Het verdedigen van een standpunt met meer dan een tweet of een soundbite verdient navolging. Vandaar dat ik de handschoen maar graag oppak, ook omdat ik me van het allereerste moment met deze zaak bemoeid heb. 

Thierry Baudet en John Laughland betogen dat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens de zaak Magnitsky onderuit haalt, dat Magnitsky-sancties geen zin hebben en dat deze Magnitsky sancties getuigen van ‘Europese machtswellust’. Ik betoog dat al deze drie punten totaal niet deugen.

De zaak-Magnitsky 

Sergey  Magnitsky was een Russische jurist en accountancy expert, die werkte voor Bill Browder, een Amerikaanse investeerder.
De commissie justitie van de de parlementaire assemblee van de Raad van Raad van Europa deed onderzoek[1] naar zijn dood in een Russische cel. Magnitsky deed onderzoek naar een grote fraudezaak tegen de Russische belastingautoriteiten. Niemand is verantwoordelijk gehouden voor zijn dood. Magnitsky werd vastgehouden op beschuldiging van belastingontduiking in een onderzoek tegen hem, dat werd uitgevoerd door precies de mensen die hij beschuldigd had van medeplichtigheid aan die fraude. In de gevangenis stierf hij na te zijn geslagen met rubberen knuppels.

Al in 2009 had dezelfde justitie-commissie in de Raad van Europa (waar ik toen al lid van was) om de vrijlating uit zijn voorlopige hechtenis gevraagd. Zijn gezondheid was slecht en hij was zeer frequent overgeplaatst maar hij was nog in leven.

Hij stierf na een jaar voorarrest in zijn cel met zichtbare verwondingen. Het Europees Hof van de Rechten van de Mensen heeft dit jaar uitspraak gedaan[2]. Het is een van de meest vernietigende uitspraken van het Hof van de afgelopen jaren. Rusland werd veroordeeld:
- Rusland werd veroordeeld voor de lengte van de voorlopige hechtenis: hij had niet vast mogen zitten.
- Rusland werd veroordeeld vanwege het verbod op foltering
- Het Hof oordeelde dat Rusland noodzakelijke medische zorg onthouden had en daarmee zijn leven in gevaar gebracht had. En het hof oordeelde dat er geen onderzoek gedaan was na medische nalatigheid
- De rechtszaak was oneerlijk volgens het hof. Dit was het meest bizarre deel, want het onderzoek en de rechtszaak tegen Magnitsky vonden plaats toen hij al gestorven was.

Magnitsky wegzetten als een oligarch mist werkelijk elke grondslag. De bewering van Baudet en Laughland dat het hof niet vaststelde dat hij doelbewust was vermoord is een logische constatering. Het Europees Hof kan geen getuigen onder ede horen, kan geen forensisch onderzoek doen en  geen autopsie uitvoeren – en er is niemand die er voor pleit dat het Hof dit soort onderzoeken zelf zou moeten doen. Het kan alleen vaststellen dat het Russische onderzoek totaal niet adequaat was en deed dat ook wel heel erg duidelijk.

Sancties zijn wel/niet effectief

Veel handelssancties zijn bot en redelijk arbitrair. Ze leiden inderdaad tot het straffen van de bevolking voor de daden van een selecte groep machthebbers, die niet altijd op even democratische wijze een land besturen. Die redenering klopt als een bus.
Juist daarom is het wenselijk om precies de mensen, die zware mensenrechtenschendingen begaan of zeer corrupt zijn sancties op te leggen, namelijk een reisverbod naar EU-landen het bevriezen van hun tegoeden in die landen. Deze sancties doen wel degelijk pijn voor de mensen die het betreft. Het eerste deel wel meer dan het tweede deel omdat het waarschijnlijk is dat de EU een behoorlijke discussie zal houden om met 27 landen tot overeenstemming te komen wie uiteindelijk op de sanctielijst komt. Er is dan vast enige tijd om banktegoeden te verplaatsen. Mijn angst is eerder dat de lijst best kort zal worden.

Machtswellust van de EU

Niemand heeft een recht op een EU of een Schengen Visum. Het is een gunst van de EU landen om iemand toe te laten tot het grondgebied. Het is dus ook heel goed mogelijk om iemand geen visum te verlenen. En de EU wordt er niet slechter of minder veilig van als een selecte groep mensenrechtenschenders hier niet mag komen. En aangezien je in het Schengen gebied, dat is het grootste deel van de unie, vrij kunt reizen, is het volstrekt logisch om dit gezamenlijk te doen.

Als je het weigeren van een paar visa en het invoeren van een Magnitsky wet machtswellust noemt, ben ik zeer benieuwd welke woorden Baudet en Laughland gereserveerd hebben voor het beperken van permanente migratie naar de Europese Unie en Nederland.

Het is daarom juist goed dat de EU in de toekomst niet alleen plechtige verklaringen laat uitgaan over ernstige mensenrechtenschendingen maar in een aantal gevallen ook overgaat tot zeer gerichte sancties.

[1] http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-en.asp?fileid=20084&lang=en

[2] https://hudoc.echr.coe.int/eng#{%22fulltext%22:[%22Magnitsky%22],%22documentcollectionid2%22:[%22GRANDCHAMBER%22,%22CHAMBER%22],%22itemid%22:[%22001-195527%22]}