Stikstofaanpak minister biedt geen perspectief voor boeren en platteland

CDA Overijssel wijst de afgelopen vrijdag door minister Van der Wal van Natuur en Stikstof gepresenteerde stikstofaanpak van de hand. Er wordt te veel de nadruk gelegd op de bijdrage die de boeren moeten leveren om de problemen op het gebied van stikstof, natuurherstel, klimaat en water op te lossen.

De minister heeft het over opkopen en zelfs onteigenen van agrarische gezinsbedrijven zonder daarbij oog te hebben voor wat dit niet alleen betekent voor de boeren, maar ook voor de leefbaarheid en de economie van het platteland.

‘Het CDA vindt dat er veel meer aandacht moet komen voor perspectief voor (jonge) agrariërs. Wij willen en kunnen niet zonder onze boeren. Natuur, platteland en boer zijn in Overijssel onlosmakelijk met elkaar verbonden en onze boeren zijn onmisbaar voor de voedselvoorziening’, aldus Jeroen Piksen, woordvoerder Landbouw en Natuur van de CDA-fractie.

Als vrijwillige maatregelen zoals innovaties, verplaatsing en het opkopen van agrarische bedrijven onvoldoende resultaat geeft, dan wil de minister ingrijpen en de regie van de provincie overnemen. Onteigening zal leiden tot jarenlange procedures die het behalen van de beoogde stikstofvermindering ernstig frustreren. De minister wil ‘vrijwilligheid’  bevorderen door snelle beslissers fiscaal te belonen.

Het CDA kan zich hier niet in vinden en wil dat de minister agrarische (blijvende) gezinsbedrijven duidelijkheid, perspectief en een duurzaam verdienmodel moet bieden. In de stikstofaanpak van de minister is niet of nauwelijks aandacht voor investeren in innovatie. Er moet tevens naar andere sectoren worden gekeken om de stikstofuitstoot terug te brengen. Ook wil het CDA niet dat de provincie door de minister slechts als uitvoerder van steeds weer nieuwe maatregelen wordt gezien, terwijl juist op provinciaal niveau wordt gewerkt aan gebiedsprocessen N2000 en de gebiedsgericht stikstofaanpak.

In veel natuurgebieden slaat meer stikstof neer dan de natuur aan kan. De minister hanteert hierbij de Kritische Depositie Waarde (KDW) als indicator. De stikstofreductiedoelen zijn verzwaard: de nieuwe norm is dat in 2030 74 procent van het stikstofgevoelige Natura 2000-areaal onder de KDW is gebracht.

Voor een aantal Overijsselse N2000-gebieden is deze doelstelling nooit haalbaar, zelfs niet als alle boerenbedrijven in of nabij N2000-gebieden weg gaan. Het CDA wil dat in plaats van de omstreden KDW-systematiek de daadwerkelijke toestand van kwetsbare natuur en de stikstofemissies wordt gemeten om de toelaatbare stikstofbelasting te bepalen. Met de gebezigde term ‘overgangsgebieden’ wordt door de minister feitelijk het oprekken van de begrenzing van natuurgebieden bedoeld, wat de onzekerheid en het wantrouwen bij boeren weer vergroot.

Dan is er ook nog de problematiek rond de PAS-melders. De minister heeft legalisatie toegezegd en daarvoor op 28 februari een regeling opgesteld. Het CDA betwijfelt of deze regeling tot juridisch houdbare vergunningen leidt, omdat de regeling niet veel meer is dan een bundeling van reeds bestaande instrumenten.

Er is geen enkele garantie dat deze regeling binnen drie jaar tot legalisatie leidt, meent Piksen. ‘Intussen gaan de gerechtelijke procedures tegen provincies die niet actief handhaven gewoon door en veel boerengezinnen zijn de wanhoop nabij. Ook staat de mogelijkheid om extern te salderen onder grote druk. De minister gaat hieraan voorbij en schuift het probleem gewoon terug naar de provincie.’