We hebben het recht op gebruik van deze aarde. Tegelijkertijd hebben we de plicht de aarde schoon en met voldoende natuurlijke bronnen voor onze kinderen achter te laten én rekening te houden met de gezondheid nu. Dit doen wij vanuit de kernwaarde rentmeesterschap.
Energietransitie in volle gang
Het vraagt om een grote saamhorigheid, nu en in de toekomst, om met elkaar verantwoordelijk te zijn voor deze aarde en de samenleving. Ook is Nederland voor bijna 70 procent van de totale energie afhankelijk van landen buiten Europa. Dat moet en kan anders, door zelf verantwoordelijkheid te nemen voor onze eigen energievoorziening. Juist nu het in de wereld zo onrustig is. In Nederland en in de gemeente Dinkelland zijn grote stappen gezet om over te stappen van fossiele brandstoffen naar alternatieve bronnen. Denk aan het scheiden van afval, besparen van energie door geïsoleerde huizen, minder lang douchen of de verwarming wat lager, opwekken van alternatieve energie door zonnepanelen op daken en het ontwikkelen van biogas, het opvangen van regenwater, hergebruiken van kleding of milieubewuster reizen. Kortom, de energietransitie is in volle gang en we zetten samen grote stappen.
Het gebruiken van alternatieve bronnen voor grootschalige opwek op land is de volgende stap. Vóór ons ligt niet de vraag of we wel of geen windturbines in onze gemeente willen, want daar gaat de gemeente niet over. Vóór ons ligt de vraag of we beleid, voor duurzame opwek met windenergie willen bepalen.
Een moeilijke stap, vindt de CDA-fractie. Het is eerlijk gezegd voor ons moeilijk om over deze alternatieve vormen van opwekking te oordelen. Dat we op een andere wijze energie moeten opwekken is duidelijk, maar hoe dan? Wat is de beste manier? Welke eisen stellen we? Hoe zijn de inwoners het meest beschermd? Wat is daarvoor nodig? Hoe wekken we voldoende energie op? Gaat de provincie akkoord of schuiven ze de gemeente, zonder enige moeite, aan de kant? Op basis waarvan beoordelen we of we de juiste besluiten nemen? Wat zijn daarvan de gevolgen op de lange termijn? Vragen die oneindig zijn, waardoor het voor de CDA-fractie moeilijk is om zomaar te oordelen over grootschalige opwek.
Onzeker
Het blijven hangen in vragen, waar ook onze medeoverheden, de traditionele instanties of markt niet het antwoord op hebben of geven, is niet de manier waarop wij de gemeente kunnen én willen besturen. De CDA-fractie heeft daarom drie uitgangspunten bepaald, namelijk verantwoordelijkheid nemen, inwoners beschermen en realitisch beleid.
Veel is nog steeds onzeker, maar een aantal zaken zijn duidelijk. We weten zeker dat het Rijk, de provincie en de gemeenten in de RES-regio een opgave hebben om grootschalig energie op te wekken. Daar aan ten grondslag liggen wetten en afspraken. We weten ook dat er provinciaal een motie is aangenomen welke alleen clusters van 4 windturbines mogelijk maakt. We weten dat er concept landelijke richtlijnen bestaan. We weten ook dat een grote partij grond in onze gemeente in eigendom heeft om windturbines te plaatsen en we weten ook zeker dat we vanavond een besluit moeten nemen.
Verantwoordeiljkheid nemen
Ons eerste uitgangspunt is verantwoordelijkheid nemen. CDA Dinkelland wil verantwoordelijkheid nemen. Voor onze inwoners, door hen maximaal te beschermen en voor onze medeoverheden door onze afspraken na te komen. Met medeoverheden bedoel ik de gemeenten in Noordoost-Twente, in het RES-verband Twente, de provincie en de landelijke overheid. Wij verwachten ook van hen dat zij hun verantwoordelijkheid nemen. Ook zij moeten hun en daarmee onze inwoners maximaal beschermen. De CDA-fractie zal hen daar altijd op aanspreken. Niet alleen als gemeente dragen we verantwoordelijkheid, maar er is ook sprake van een gespreide verantwoordelijkheid. Iedereen in de gemeente zal water bij de wijn moeten doen om verder te verduurzamen en de doelen te halen. Zoals de buurman die zijn woning isoleert, de bakker op de hoek die zonnepanelen plaatst en de boer verderop die zijn bedrijfsvoering aanpast. De zogezegde ‘pijn’ moeten we verdelen. Als je lasten voor collectieve maatregelen ervaart, mag je ook van datzelfde collectief baten verwachten. Dat geldt ook voor omwonenden van windprojecten.
Windbeleid is te belangrijk om alleen aan de provincie over te laten
Inwoners maximaal beschermen
Ons tweede uitgangspunt is inwoners maximaal beschermen. De provincie is het bevoegd gezag voor windturbineprojecten van 5 tot 100 megawatt, waarbij één hedendaagse commerciële turbine vaak rond de 5 megawatt is. De provincie geeft de gemeente de kans om zelf windbeleid op te stellen en committeert zich hier aan. Met het windbeleid worden randvoorwaarden en uitgangspunten bepaald waar een eventueel project aan moet voldoen om in aanmerking te komen voor plaatsing van windturbines. Dat ze er komen, daar zijn we dus vrijwel zeker van. Maar hoe ze er komen, daar hebben wij invloed op. Invloed die we als CDA-fractie willen houden. Als gemeente worden we achter het stuur gezet, en wat ons betreft houden we het stuur stevig in handen. We lopen niet weg van onze verantwoordelijkheid, en willen juist met het vaststellen van windbeleid onze inwoners maximaal beschermen. Meer dan dat de provincie dat zal doen.
Realistisch beleid
Dan ons derde en laatste uitgangspunt: realistisch beleid. Het nemen van verantwoordelijkheid en inwoners maximaal beschermen gaat hand in hand met realistisch beleid. Zonder realistisch beleid maken we onze positie onmogelijk en is het voor de provincie makkelijk om het windbeleid van de gemeente aan de kant te schuiven. Resultaat: omwonenden staan met lege handen, krijgen te maken met een overheid op afstand en de gemeenteraad is boos. Dit laten we niet gebeuren. CDA Dinkelland vindt beleid over windturbines te belangrijk om aan de provincie over te laten. Wat ons betreft houden we het stuur stevig vast en blijven we in gesprek met inwoners en de provincie, om gehoor te geven aan de zorgen die omwonenden hebben en tegelijkertijd met de provincie te werken aan de doelen die zijn afgesproken.
Besluit
CDA Dinkelland heeft tot op het laatste moment de verschillende belangen afgewogen. We vinden het windbeleid te belangrijk om er geen besluit over te nemen, ook vinden we dat de gemeente verantwoordelijkheid moet nemen en ook 'een deel van de pijn' op zich moet nemen. Aan de andere kant heeft de wethouder de CDA-fractie niet kunnen overtuigen wat realistisch windbeleid is. Ook de fracties van Lokaal Dinkelland en VVD Dinkelland niet. Toch stemt de CDA-fractie in met het amendement om scherpere eisen en normen te stellen. Op deze wijze beschermen we inwoners, maar sluiten we windturbines niet volledig uit. Uiteindelijk wil de CDA-fractie een mix van energieopwekking.
Participatie
Ten slotte is er bij het uiteindelijk realiseren van windturbines participatie nodig. Als de omgeving lasten ervaart, mogen daar ook baten tegenover staan. Deze participatie kan verschillende zaken opleveren, zoals financieel rendement dat terugvloeit naar de inwoners, lokale bedrijven of een lokaal fonds. Het CDA wil dan ook meer ruimte geven aan creatievere organisatievormen, zoals de gemeentelijke energiecoöperaties in samenwerking met de lokale energiecoöperaties. Met alleen een financiële compensatie en lokaal eigendom zijn we er niet. De omwonenden zijn betrokken, goed op de hoogte en wat ons betreft moeten het college en de provincie met hen in gesprek blijven.