Als onze gemeente voor elke top-3 positie een wisselbeker zou krijgen, dan puilt de bekerkast van onze burgemeester uit. De criminaliteit in de gemeente is het laagst van het hele land, we hebben een poleposition waar het gaat om het minst aantal echtscheidingen en Dinkelland is één van de gemeenten met het hoogste aantal gevaccineerde inwoners.
Wat mij het meest intrigeert is dat Dinkellanders zo ongeveer het gelukkigst zijn van alle Nederlanders. Dinkelland scoort een dikke acht op brede welvaart en staat op de vijfde plek van meeste saamhorigheid. Wat zegt dit ons? Wellicht vinden we het antwoord in onze begroting. Dit huishoudboekje is de laatste van deze raadsperiode. De tijd vliegt. Dat geldt niet voor het opstellen of lezen van deze begroting. We verdienen dan ook een medaille voor de beleidsarme begroting met de meeste pagina’s. 197. Gelukkig heeft de auditcommissie het initiatief genomen om de wijze van rapporteren te wijzigen. Wij danken het college en de ambtelijke organisatie voor het vele werk dat is verzet.
Volkshuisvesting
Allereerst duiken we in de volkshuisvesting. Doorgaans worden jongeren niet gelukkiger wanneer ze tot hun 30ste genoodzaakt bij hun ouders moeten wonen of ouderen die moeten blijven in een veel te groot huis. Als antwoord op dit maatschappelijke probleem is dit jaar de woonvisie vastgesteld, waarbij we richting geven aan het realiseren van voldoende passende en betaalbare woningen. DSVD vierde veld in Deurningen, De Lenne in Saasveld, Arends en Ten Dam in Tilligte, Het Hoikinck en ’t Spikkert 3 in Weerselo, Japink in Lattrop, Zuudplas in Noord Deurningen, Vos en Rossum Noord, Denekamp Oost en Brookhuis Noordwest in Ootmarsum. Voorbeelden van actuele woningbouwplannen, geschikt voor jong en oud. Wat de CDA-fractie betreft worden we koploper in het realiseren van voldoende passende en betaalbare woningen voor onze inwoners, want er is ruimte voor 665 nieuwe woningen. Nu is de nood het hoogst.
Sociaal domein en preventie
Een toppositie waar we geen fles champagne voor verdienen is dat Dinkelland één van de gemeenten met de meest zware drinkers is. Overmatig en herhaald middelengebruik, zoals alcohol en drugs, brengt risico's met zich mee op de korte en lange termijn. Handhaving is niet de oplossing. De CDA-fractie is daarom blij dat het college met het IJslands preventiemodel wil investeren in de samenleving. Samen met inwoners, verenigingen en organisaties wordt dan samengewerkt om te voorkomen dat er overmatig en herhaald middelen worden gebruikt. Sinds de introductie van het IJslandse preventiemodel, twintig jaar geleden, is het middelengebruik onder IJslandse jeugd sterk gedaald en behoren zij nu tot de minst gebruikende jongeren in Europa. IJsland staat trouwens op plek 4, één plek boven Nederland, als gelukkigste land ter wereld. Dus of drinken nu echt gelukkig maakt?
Het CDA is blij met de inspanningen op het sociaal domein, dit domein wordt getransformeerd en de zorg aan de inwoners wordt verbeterd. Toch blijven er in het sociaal domein onzekerheden, zoals het nieuwe woonplaatsbeginsel en de uitvoeringskosten jeugdzorg. De impact van corona op de samenleving blijft ook een punt van zorg. Hoe groot en welke impact heeft dit voor onze inwoners op de lange termijn? Het CDA wil dat we blijven inzetten op het bevorderen van geestelijke gezondheid en bestrijden van eenzaamheid. Onder ouderen én jongeren. Zij mogen niet het kind van de rekening worden.
Maatschappelijk middenveld
Het maatschappelijk middenveld staat voor het CDA op plek nummer 1. Verenigingen, organisaties en bedrijven zorgen voor verbinding. Zij vormen het cement van de gelukkige samenleving en voorkomen dat zij uiteen valt. We zien ook dat verenigingen, ondernemers en organisaties worden geconfronteerd met maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Beheerders, eigenaren, personeel en vrijwilligers spannen zich in om aan deze eisen te kunnen voldoen. We begrijpen dat de gemeente bezig is met een mogelijke compensatie voor sportverenigingen. Het CDA stelt voor om alle verenigingen, ondernemers en instellingen die coronachecks moeten uitvoeren met de handhavingsgelden van het Rijk te ondersteunen. Dit zal een steuntje in de rug en stimulans zijn om de coronachecks uit te voeren. Laten we hen zo snel als mogelijk financieel ondersteunen.
Menselijke maat agrariërs
Hoe gelukkig zijn de verschillende beroepsgroepen in Dinkelland, neem als voorbeeld de boer? Werken in een prachtige omgeving, vaak samen met een gezin en mensen uit de buurt of dorp om een maatschappelijke bijdrage aan voedselzekerheid en voedselveiligheid te leveren. Maar ook werken met veel onzekerheid over toenemende wet- en regelgeving en opvolging van het bedrijf, met soms desastreuze gevolgen voor het welzijn en geluk van deze gezinnen. De CDA-fractie blijft zich zorgen maken over de Natura2000-processen met ingrijpende gevolgen voor de ondernemers en leefbaarheid van het buitengebied en kleine kernen. Het CDA pleit daarom voor goede afspraken met omwonenden en het voeren van gesprekken over de gevolgen van de natuurmaatregelen op de leefbaarheid. Wij zijn blij dat de provincie er voor kiest om eerst mét de betrokkenen te praten, vóórdat de plannen werkelijkheid worden.
Financiële beschouwing
Dan de vraag of we ook middelen hebben om te werken aan ons geluk. De financiële positie van de gemeente is gezond. Het uitgangspunt van de coalitie is dat we de woonlasten voor onze inwoners zo laag en zo stabiel mogelijk houden. Dat gebeurd met de compensatie van €25, ook wel in onze fractie het geeltje van Blokhuis genoemd. Ik moet bekennen dat ik moest vragen wat een geeltje is. Mogelijk een generatieding in onze fractie. Dat neemt niet weg dat we tevreden zijn met deze eenmalige compensatie van de stijgende woonlasten. We komen onze belofte na.
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de financiële situatie naar de toekomst onzeker is. We beschikken over veel eenmalig geld. Terwijl de uitdagingen waar we als gemeente voor staan structureel van aard zijn. En dus om extra structurele middelen vragen.
We zullen onze vraagstukken en ambities samen moeten aanpakken. Samen in Twente en Noordoost-Twente de klimaatdoelstellingen behalen. Samen met de provincie en regio zorgen dat Dinkelland leefbaar en bereikbaar blijft. Samen met de schoolbesturen zorgen dat onze kinderen goed onderwijs kunnen volgen. Samen met de woningbouwcorporaties zorgen dat er voor starters betaalbare woningen komen en ouderen kunnen doorstromen naar passende huizen. Samen met de zorg- en welzijnsorganisaties zorgen dat mensen een beroep kunnen blijven doen op zorg. Samen met de politie en boa’s zorgen voor een veilige omgeving. Kortom, samen werken aan ons Bruto Regionaal Geluk.
Bruto Dinkellands Geluk
Tijdens het Twente Board Event in Almelo werd door het Young Twente Board het Bruto Regionaal Geluk geïntroduceerd. Twente moet de eerste regio in Nederland worden die een economisch gedreven agenda aan de kant schuift voor een eigen geluksgedreven agenda. Wat ik mij dan afvraag: begint het schrijven van deze agenda niet in één van de gelukkigste gemeenten van Twente?
De afgelopen jaren is er in Dinkelland veel werk verzet. En dat verdient complimenten van de CDA-fractie. Met deze begroting blijven we werken aan onze ambities, maar dragen we het stokje volgend jaar over aan de nieuwe gemeenteraad. Het CDA geeft de nieuwe raad mee: kijk niet alleen economisch, maar stel de vraag: wat maakt ons nou écht rijk? Van welvaart naar welzijn, dat begint en eindigt met de menselijke maat.
Nodig de Young Twente Board uit om eens in Dinkelland rond te neuzen. Ervaar waarom onze inwoners nagenoeg het gelukkigst van ons land zijn. Voor het CDA geldt dan ook het motto: we doen alleen dingen die bijdragen aan het Bruto Dinkellands Geluk.
Namens CDA Dinkelland,
Marc Smellink
fractievoorzitter