In dit opiniestuk geeft fractievoorzitter Marc Smellink namens de CDA-fractie zijn visie op de perspectiefnota 2023-2026.
Op maandagavond, na een dag werken en vaak nog een uurtje gesport, onderuitgezakt op de bank. Zappen langs verschillende programma’s. Max Vakantieman, De Slimste Mens, B&B Vol Liefde en de Familie Gillis: Massa is Kassa. Er is op maandagavond zelfs een programma waarbij stellen de zoektocht en aankoop van een nieuwe woning uit handen geven.
Dat fronst mijn wenkbrauwen. Als je een wekelijkse uitzending wilt maken moet je in deze woningmarkt behoorlijk aan de bak. Misschien is het niet alleen entertainment, maar ook bittere noodzaak. Je bent al blij wanneer je als starter een woning vindt en als dat dan sneller gaat via een televisieprogramma. Het overwegen waard. Maar het fronst ook mijn wenkbrauwen omdat je vooraf ‘ja’ zegt, tegen iets dat je niet hebt gezien. Een kort wensenlijstje, een beperkt budget en daarmee gaan Martijn Krabbé en zijn team van ‘kopen zonder kijken’ aan de slag. Het is altijd maar de vraag of het resultaat bevalt.
Kopen zonder kijken staat niet in de uitgangspunten van het CDA. Sterker nog, dit past niet binnen solide bestuur en de coöperatieve samenleving die wij voor ogen hebben. In die samenleving staan niet de overheid of de markt voorop, maar de samenleving. Overheid en markt zijn dienstbaar aan de inwoner in plaats van andersom. Dat vraagt om een rechtvaardige overheid met een menselijk gezicht en om een lerende overheid die uit zichzelf open en eerlijk is en gedegen beleid voert.
Een wel heel beknopte perspectiefnota
Tijdens de laatste raadsvergadering van dit poltieke seizoen hebben we, zoals gewoonlijk, de perspectiefnota behandeld. In deze nota beschrijft het college waar ze op wil inzetten en geld uitgeven. Deze nota heeft bij de CDA-fractie de nodige hoofdbrekens opgeleverd. Het is wel heel beknopt. De perspectiefnota 2022-2026 bestaat uit bijna 17 bladzijden. 15 bladzijden toelichting over de huidige financiële stand van zaken, 1 bladzijde maatregelen waarvoor het college geld nodig denkt te hebben, en een halve bladzijde waarin wordt aangegeven dat het college op dit moment geen structureel sluitende begroting heeft. Kortom, dit is geen perspectiefnota maar een beknopte begroting waar we budgetten beschikbaar stellen en verschillende besluiten nemen.
Zoals de CDA-fractie bij de behandeling van het collegeakkoord heeft aangegeven moeten er duidelijke keuzes worden gemaakt om oplossingen te bieden voor de uitdagingen die er zijn. De CDA-fractie mist concrete doelstellingen en meer uitgewerkte plannen. Hoe gaat het college de beloftes in het collegeakkoord concreet realiseren? Bijvoorbeeld het ondersteunen van jonge boeren, regels en procedures voor woningbouw versnellen of versoepelen, sportconsulent in relatie tot buurtsportcoaches, waarom 1,3 miljoen euro aan werkbudgetten en het herijken van recente raadsbesluiten, zoals de inbreidingsnota en plan onderwijshuisvesting Denekamp?
Eerst een transparant en uitgewerkt plan, daarna geld
Dan onze financiële opmerkingen bij de perspectiefnota. Ten eerste: het college vraagt 1,3 miljoen euro voor het Openluchtmuseum Ootmarsum. En dat zonder raadsbesluit. CDA Dinkelland vindt het bijzonder om op voorhand 1,3 miljoen euro uit te trekken, terwijl er nog geen degelijk raadsvoorstel ligt en een door een meerderheid gesteund raadsbesluit. Dit geldt ook voor de uitbreiding van de gemeentewerf in Ootmarsum. In twee alinea’s wordt toegelicht waarom uitbreiding noodzakelijk is. Dit zal ongetwijfeld zo zijn, maar op basis daarvan kan de CDA-fractie geen goede afweging maken over ruim 212 duizend euro. Dit moet op een transparante wijze in een debat, niet summier benoemd in een perspectiefnota. Daarom heeft CDA Dinkelland met Burgerbelangen Dinkelland en gesteund door Lokaal Dinkelland en Progressief Dinkelland een amendement aangenomen om de bedragen uit de perspectiefnota te schrappen.
Verder is er geen sprake van een structureel sluitende begroting. 2026 sluit met een tekort. Dat vinden wij als CDA moeilijk te verenigen met deugdelijk financieel beleid. Om er zomaar vanuit te gaan dat deze regering het ravijn gaat dichten vinden wij als CDA Dinkelland geen goed uitgangspunt. Het Rijk plaatst ons wel vaker voor onaangename verrassingen, is onze ervaring. Wij dringen er met klem op aan dat de begroting 2023-2026 over de gehele linie sluitend is en wij zullen niet aarzelen om bij de begrotingsbehandeling de nodige maatregelen voor te stellen als dat niet zo is.
Als klap op de vuurpijl wordt de raad gevraagd om bijna 6,8 miljoen euro beschikbaar te stellen op basis van één tabel dat is opgenomen in de perspectiefnota. Een deel wordt herbestemd, maar het ontbreekt aan een tekstuele onderbouwing, relatie met maatschappelijke doelen en prestatie indicatoren, nadere toelichting, of verwijzing naar eerdere raadsbesluiten of het collegeprogramma. Bovendien zetten wij als CDA Dinkelland de nodige vraagtekens bij sommige voorstellen. Is het wel zo noodzakelijk, is er alternatieve financiering mogelijk, bijvoorbeeld binnen Noaberkracht zelf, kan het eenmalig ten laste van de RIBAM of moet het echt structureel in de begroting worden opgenomen?
Raadsbrede motie met voorstellen
Tot slot dienden alle fracties een motie in met allerlei voorstellen voor de begroting van 2023. Een mooi gezamenlijk initiatief! De CDA-fractie heeft het voor elkaar gekregen om daarin de volgende voorstellen te doen, namelijk het stimuleren van innovatie in de agrarische sector, actieplan voor het bestrijden van invasieve exoten, meer inzetten op vroegsignalering van armoede, eenzaamheid en jeugdhulp, bijvoorbeeld door de inzet van de buurtsportcoaches. En tot slot het inzetten van de sociale hypotheek voor maatschappelijke voorzieningen.
De CDA-fractie doet een appèl op het college en onze collega’s in deze raad: laat het college de beleidsvoornemens en de voornemens van onze raad nader uitwerken in de begroting 2023-2026. Niet kopen zonder kijken, maar weloverwogen besluiten nemen en samen sturen op resultaten ten goede van onze inwoners en ondernemers. Dan geven wij het goede voorbeeld om geld te investeren in ontwikkelingen waar inwoners, ondernemers en wij als raad en college écht gelukkig van worden.