Programmabegroting 2022 - 2025
Onderstaande tekst heb ik grotendeels uitgesproken bij de recente behandeling van de begroting in de Raad. Voor CDA Enschede zijn hieronder de belangrijkste punten benoemd.
De Programmabegroting omvat belangrijke aspecten die elk van onze inwoners dagelijks ervaren. Een dak boven je hoofd, het hebben van een baan die inkomenszekerheid brengt, zorg nabij indien daar behoefte aan is en een aangenaam sociaal leven bepalen het geluk van veel van onze inwoners. Deze laatste begroting van het huidige College zou moeten aangeven waar wij naartoe willen werken en hoe we vaststellen of we op de goede weg zijn.
Indicatoren
In de voorliggende programmabegroting staan vele indicatoren, die helaas lang niet altijd de goede richtingwijzers voor onze doelen van de stad zijn. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van Raad en College om daaraan te werken. Wanneer realisatiecijfers op dit moment hoger liggen dan streefcijfers, geeft dat een vreemde indruk. Dit kan en moet beter!
Onlangs was ik bij de presentatie van de vele activiteiten die onder de hoede van de Twente Board zijn opgezet in het kader van de Agenda voor Twente en de Regiodeal Twente. Opvallend was het pleidooi van de Young Twente Board om niet alleen te kijken naar het omhoog stuwen van de welvaart met als indicator het bruto regionaal product, maar ook focus te houden op het bruto regionaal geluk en welzijn. De voorzitter van de Twente Board, Wim Boomkamp, kondigde aan vanaf volgend jaar bij de presentatie van een vernieuwde Twente Index hier specifiek aandacht aan te geven. In samenwerking met de Young Twente Board worden de komende tijd de indicatoren hiervoor nader ontwikkeld. Een mooi initiatief waarbij het CDA blij is met de toezegging van wethouder Nods om als Enschede het komende jaar hierbij aan te sluiten.
Wonen
Recent stond er een aardige column in de Volkskrant over de vastgoedbeurs Provada waar iedereen dynamisch wil overkomen, maar de realiteit vaak stilstand is. Op uitnodiging van de provincie Overijssel hield prof. Jan Latten, voormalig hoofddemograaf van het CBS een praatje over “Waar dromen jongeren nu en in de toekomst van?” Hij schetst de bestaansonzekerheid van millennials. Dromen van jongeren staan in de wachtstand; geen vaste baan, geen kinderen, geen koophuis. Dus blijven ze thuis wonen of huren ze tegen te hoge woonlasten. Latten ziet als oplossing het micro-wonen en constateert dat wie nu denkt dat je alleen eengezinswoningen moet bouwen, echter op het verkeerde pad zit!
Het CDA wil het woondebat niet overdoen, maar vindt dit wel een interessante en relevante beschouwing van buiten die veel van onze inwoners dagelijks in de praktijk ervaren. Het in 2022 verwachte aantal te realiseren woningen van 300 geeft te denken. Bij een ambitie van 9300 extra woningen de komende 10 jaar zou dit het drievoudige moeten zijn! Wij zijn als CDA overigens blij met de investeringsagenda, maar de balans tussen dure en betaalbare woningen moet wel op orde komen.
Banen
In de Programmabegroting staat ook een ambitie voor groei met 10.000 banen in 2030. Als bestaande en nieuwe bedrijven willen groeien, moet daar ook fysiek wel de ruimte voor zijn. Er is nog geen vervanging gevonden voor onze geschrapte strategische voorraad bedrijventerrein op de Usseleres. De aankomende evaluatie van de ontwikkeling van Tech Base moet uitwijzen of daar mogelijkheden liggen. Het CDA verzoekt het College in elk geval de raad vroegtijdig te betrekken bij het zoekproces, waarbij ook het opnieuw benutten en verduurzamen van bestaande terreinen een belangrijk thema is.
Goed bestuur
De Omgevingswet zal als het goed is per 1 juli 2022 definitief worden ingevoerd en vraagt om meer samenwerking van plannenmakers en inbreng van betrokken eigen inwoners. Participatie en vergroten van het draagvlak is ook nu al aan de orde, willen we invulling geven aan Goed bestuur. Het proces voor het bestemmingsplan vliegbasis gebied midden is hiervan geen goed voorbeeld gebleken. Het CDA kijkt met belangstelling uit naar het Collegevoorstel voor het nieuwe samenlevingsgericht werken door participatie, wat we binnenkort in de Raad zullen bespreken.
Een professionaliseringsslag voor ons bestuur is ook nodig. Het CDA zal hiervoor binnenkort met voorstellen komen. We hebben immers te maken met veel veranderingen, een nieuwe burgemeester, een nieuwe raad en College. Dit zal veel van ons vragen om invulling aan goed bestuur te geven.
Lasten voor onze inwoners
Enschede behoort qua lasten voor haar inwoners tot de top 10 van Nederland. Tegelijkertijd behoren we tot 10 laagste gemeenten qua gemiddeld inkomen. Rijtjes waar we niet trots op mogen zijn. Dit vraagt om verandering van beleid in de nieuwe Collegeperiode.
Een aantrekkelijke binnenstad is voor Enschede essentieel. We zien in de indicatoren een terugloop naar minder dan 200.000 bezoekers per week, terwijl 300.000 de ambitie is. Dit alles op basis van wifi tellingen die volgens rechtelijke uitspraken niet meer mogen. Een verhoging van de parkeerbelasting zal aan het herstel niet bijdragen.
De hoeveelheid restafval per inwoner in 2020 is weer opgelopen naar circa 147 kg per inwoner. Corona zal met het vele thuiswerken hier ongetwijfeld een rol in hebben gespeeld, maar we moeten ook kritisch blijven kijken naar ons diftar-beleid. Waarop is eigenlijk de verwachting gebaseerd dat de hoeveelheid restafval per inwoner in 2021 weer zal dalen naar 125 kg per inwoner? Wij wachten met spanning het onderzoek af naar de meerwaarde van afvalscheiding achteraf. Het CDA heeft hierover al eerder een motie ingediend.
Het CDA ziet graag dat naast de aangekondigde lastenverhogingen voor onze inwoners, ook een onderzoek gaat plaatsvinden naar scenario’s lastenverlichting voor alle inwoners. De door het CDA ingediende motie hierover kreeg brede steun in de Raad.
Sterk Enschede
Het CDA streeft naar een economisch sterk Enschede, waar velen een betaalde baan hebben of in elk geval meedoen in de samenleving. Met een sterk Enschede kunnen we onze sociale opgaven ook beter aan. Wanneer we naar het budget voor economische structuurversterking kijken, zien we dat hiervoor slechts 7 miljoen is uitgetrokken en slechts 1 miljoen voor support aan ondernemers met een onderbezet Ondernemersloket. Op een begroting van ruim 750 miljoen euro, iets meer dan 1%! Laat ons allen dit tot nadenken stemmen. Immers onze uitgangssituatie is prima met veel groeiende bedrijven en onderwijsinstellingen die studenten van elders weten aan te trekken. We moeten dan wel onze ondernemers de ruimte kunnen bieden en onze inwoners een betaalbaar dak boven hun hoofd kunnen geven. Laten we samen als Raad met College onze verantwoordelijkheid nemen en deze uitdagingen oppakken!
Samenleving aan zet
Tenslotte is het CDA een warm voorstander om zoveel mogelijk initiatieven vanuit de samenleving zelf voort te laten komen. Het Fonds Wederopbloei na corona is daarvan een prachtig voorbeeld gebleken. Tal van initiatieven hebben zich al aangemeld en het is mooi om te zien dat een onafhankelijke jury met enthousiaste vertegenwoordigers uit onze samenleving zich hiervoor inzetten.
Het samen verantwoordelijk voelen is voor het CDA Enschede noaberschap op zijn best!
Ton ten Vergert, raadslid CDA Enschede