Algemene beschouwingen begroting 2021 - Maaike Rödel
“Verbinden door los te laten” heeft voor ons een toch wat andere betekenis gekregen op dit moment We begonnen de coalitieperiode met aantal hele voorspoedige jaren, waar veel ambities bereikt zijn. Maar we moeten nu ook een aantal ambities loslaten. De verbinding blijft juist in deze tijd ontzettend belangrijk. Meer dan ooit moeten we elkaar vasthouden om deze crisis door te komen. Ook in het sociaal domein waar veel voorzieningen al jaren vanzelfsprekend zijn, moeten we een aantal van die vanzelfsprekendheden loslaten. Niet meer doen wat we altijd deden maar kijken naar wat er anders kan en anders moet om financieel gezond te blijven. Dit willen we niet doen door voor de makkelijkste weg te kiezen. Dit zou voor ons zijn de OZB fors verhogen zoals eerder door enkele partijen geopperd werd. 5 % verhoging is wat ons het maximum. Daarbij hebben we wel gevraagd dat de hondenbelasting zoals beloofd wordt afgebouwd naar nul. We zien een forse stijging van de afvalstoffenheffing. Ieder gezin komt dus al voor hogere uitgaven te staan. Dit baart ons zorgen. We volgen de ontwikkelingen tot mogelijke nascheiding van ons afval daarom serieus en willen dit echt gaan overwegen. Het zou voor nu mooi zijn als de gemeente betere afspraken met de huidige afnemer van ons plastic afval zou maken, zodat de verhoging van de afvalstoffenheffing toch enigszins getemperd kan worden. Ziet het college daar mogelijkheden toe?
We willen als gemeente Oldenzaal de hulp en ondersteuning kunnen blijven bieden aan inwoners die dat nodig hebben. Daar zijn we het als CDA van harte mee eens. We moeten wel tot een beweging komen die leidt tot lagere uitgaven om de beheersbaarheid van de kosten in het sociaal domein te vergroten. In 2019 bedroeg de jaarrekening van het sociaal domein 39, 5 miljoen euro. Om hier als raad de juiste besluiten in te kunnen nemen hebben we gevraagd om het masterplan sociaal domein, wat we inmiddels in concept hebben ontvangen. Alvast de complimenten over het proces waarbij u de raad heeft betrokken. Door ons te betrekken zijn we als CDA gekomen tot een aantal keuzes die vooralsnog voornamelijk financieel gedreven zijn, omdat we het masterplan nu nog in concept hebben. Dit zou ertoe kunnen leiden dat we na de vaststelling van het masterplan toch nog andere keuzes moeten maken of dat keuzes teruggedraaid moeten worden. We zullen als CDA niet schromen om dit te doen wanneer de situatie dit toelaat.
We denken daarbij met name aan algemene voorzieningen bij de welzijnsorganisatie, die zich met haar strategisch plan 2020-2024 door ontwikkelt tot een moderne welzijnsorganisatie en daarmee toekomstbestendig genoemd mag worden. Een compliment voor dit strategisch plan is dan ook zeker op zijn plaats. Met deze bezuiniging hebben we op dit moment als CDA de grootste moeite. Laten we oppassen dat we deze organisatie en daarmee een belangrijk deel van de beoogde preventie niet te ver uithollen. Wanneer er extra geld naar Oldenzaal toekomt vanaf het rijk voor het sociaal domein dan zullen we vragen om op de bezuinigingen richting Impuls terug te komen.
We willen blijven inzetten op preventie en voorkomen dat problemen erger worden. Het project actief na school, vakleerkrachten LO in het basisonderwijs, samenwerking onderwijs met maatschappelijk partners en jeugdzorg zijn van die voorbeelden waar wij als CDA ons hard voor blijven maken.
Waar kan wat ons betreft wel op bezuinigd worden? We noemen een aantal door ons genomen beslissingen en opperen daarnaast drie moties:
Het CDA wil graag dat er onderzocht wordt of er een alternatief mogelijk is van de gemeentepolis gezien de landelijke ontwikkelingen. Vanuit de rijksoverheid is besloten per 2023 de collectiviteitskorting stop te zetten. Dit heeft ook gevolgen voor de gemeentepolis. Er zijn al een aantal gemeenten in Nederland die zijn gestopt met de gemeentepolis en andere manieren hebben gevonden om inwoners financieel te ondersteunen op gebied van zorg. In Emmen kent men een zorgverzekering op maat. Wellicht kunnen we leren van andere gemeenten en zou een alternatief gestart kunnen worden in 2022. We dienen hiervoor een motie in.
Verder vinden wij onderzoek naar onderbrengen huishoudelijke hulp in bijzondere bijstand noodzakelijk. Onze gezamenlijke motie heeft landelijk de aandacht getrokken. We doen nogmaals een beroep op landelijke partijen in deze raad om dit bij hun Haagse vrienden te bepleiten. We hebben volgende week een gesprek met een aantal Kamerleden van het CDA.
Wij denken dat we betrouwbare zorgaanbieders zelf laten indiceren. Dit gebeurt al veelvuldig voor zorg op basis van de WLZ en zorgverzekeringswet. Kunnen we een toezegging van de wethouder krijgen om dit mogelijk te maken? We denken ook dat voor wat betreft de hulpmiddelen de keuzevrijheid beperkt mag worden. Ook denken wij door de uitvoering van de door ons ingebrachte motie om het maatschappelijk plein samen te voegen met het maatschappelijke team, kosten bespaard gaan worden.
De pilot POH-jeugd is succesvol gebleken en wordt opgeschaald naar alle huisartspraktijken in Oldenzaal. Het CDA is benieuwd naar welk deel van de kosten van de praktijkondersteuners bij huisartsen in beginsel onder de basisverzekering van de zorgverzekeringswet kunnen vallen. Nu betaald de gemeente alle kosten, d.w.z. voor huur en overige diensten bij de huisarts. In Nederland verschilt het per regio over wie er meebetaald aan de POH jeugd. Soms dragen zorgverzekeraars alle kosten, soms de gemeente, of soms dragen zowel gemeente als zorgverzekeraar bij aan de kosten. Er is hierover al veel informatie bekend bij andere zorgverzekeraars die hier beleid op hebben en bijdragen in de financiering. We verzoeken u hier gebruik van te maken en de samenwerking op te zoeken met andere gemeenten uit de jeugdzorgregio die ook met een POH-jeugd werken. We vragen u opnieuw de gesprekken aan te gaan met Menzis over de bijdrage in kosten. We dienen hiervoor een motie in en vragen uiteraard om uw reactie.
We geven een fors bedrag uit aan incidentele subsidies, dit ligt rond de 2 miljoen en wat ons betreft kan dat bedrag nog meer omlaag omdat het om incidentele subsidies gaat. Er wordt een bezuiniging van 200.000 euro voorgesteld maar dit mag wat ons betreft naar 300.000 euro.
Het bedrag wat hierdoor vrijkomt mag wat ons betreft grotendeels ingezet worden om de stad Oldenzaal te promoten. Corona heeft de toestroom naar Oldenzaal beperkt. De voor ons zo belangrijke evenementen en publiekstrekkers zoals de Boeskool is lös, Carnaval, de Ballooning zijn niet doorgegaan. De inkomsten hebben de ondernemers niet gehad dit afgelopen jaar en hoogstwaarschijnlijk komend jaar ook niet. Dit merken we overal in Oldenzaal terug. We moeten de toestroom van mensen naar Oldenzaal goed op gang krijgen en houden. We hebben ook gezien dat in Twente van de zomer veel toeristen te vinden waren. We denken dat juist door de effecten die de coronacrisis met zich meebrengt, Citymarketing heel belangrijk is. Oldenzaal stadspromotie heeft hier een goed plan voor geschreven en heeft hiervoor 75.000 euro beschikbaar gekregen. Dit is wat ons betreft onvoldoende. Er moet nog eens 75.000 euro structureel bij zoals door hen gevraagd. Dit om de toestroom naar Oldenzaal te bevorderen, toeristen aan te trekken, activiteiten te bevorderen en zo indirect bij te dragen de economie weer op gang te brengen. Goed voor de stad, goed voor de werkgelegenheid en dit draagt indirect weer bij aan doelstellingen uit ons sociaal domein. We wachten uw reactie af en dienen zo nodig een amendement in. Aanvullend doen we de suggestie om de 25.000 die dan “overblijft” van de extra 100.000 te verrekenen met het bedrag aan bezuiniging op Impuls. Graag uw reactie!
We vinden het belangrijk dat projecten die ingezet zijn in Oldenzaal afgemaakt worden. Het project Stakenbeek, het Singelpark en verdere ontwikkelingen van Jufferbeek Noord en natuurlijk de ontwikkelingen in de binnenstad. We hebben deze week gehoord dat de poot van de
Deurningerstraat eindelijk gesloopt wordt en de provincie de aankleding van dit “nieuwe” stukje
Oldenzaal meefinanciert, zodat het mooi gaat aansluiten op het van het oude postkantoor, de Deurningerstraat en het Singelpark. Praten over projecten die veel geld kosten en waarvoor gereserveerd is lijkt voor “het oog van het volk” altijd tegenstrijdig als je op hetzelfde moment praat over bezuinigingen. Juist in tijden van crisis is het belangrijk dat je je als stad blijft ontwikkelen zodat dat mogelijkheden biedt voor de toekomst. Economische ontwikkelingen moeten gestimuleerd worden. Zodat Oldenzaal ook in de toekomst een aantrekkelijke stad blijft om te wonen, werken en als het weer kan je vrije tijd te besteden mede door de vele voorzieningen die onze stad biedt.
Als laatste willen we aandacht te schenken aan de nieuwe bibliotheek in de Vijfhoek die in december 2020 geopend wordt. Het CDA doet een verzoek aan het college om samen met de bibliotheek en de provincie om preventieve taken op te pakken.
De dalende leesvaardigheid onder scholieren is een van de grootste opgaven voor het onderwijs in de komende jaren.
- Uit onderzoeken blijkt dat leesvaardigheid bij inwoners daalt en de bibliotheek niet voor iedereen voldoende bereikbaar is;
- Digitalisering en technologie een toenemende impact op de samenleving hebben en sommige inwoners niet in staat zijn om dit te gebruiken
- In september 2020 een landelijk convenant is afgesloten tussen Rijk, provincies, bibliotheken en gemeenten (VNG), waarbij is afgesproken dat bibliotheken zich zouden moeten focussen op 3 maatschappelijke opgaven om de participatie van inwoners in de samenleving te bevorderen;
- Landelijk en provinciaal middelen beschikbaar zijn om de doelstellingen van dit convenant te bereiken.
We roepen het college op om met de bibliotheek Oldenzaal te onderzoeken op welke wijze op lokaal niveau binnen en buiten de nieuwe bibliotheek vernieuwende invulling kan worden gegeven aan de door ons genoemde maatschappelijke opgaven. Vervolgens met de provincie Overijssel in overleg te treden over een eventueel provinciaal convenant ter ondersteuning van de lokale bibliotheken en ter bevordering van een robuust bibliotheeknetwerk in onze regio. Graag uw reactie hierop wethouder!
Ik wil afsluiten met het bedanken van alle medewerkers van het stadhuis Oldenzaal en het college voor het afgelopen jaar, namens het CDA. We hopen dat iedereen gezond blijft!
Maaike Rödel