CDA Ommen zegt nee tegen verruiming van 12 koopzondagen in Ommen
Bijdrage CDA Ommen | Zondagopenstelling | 28 november 2019
Voorzitter,
Vanavond spreken we over de resultaten van het onderzoek naar de winkeltijden en de gevolgen van de uitkomsten van het onderzoek in relatie tot de winkeltijdenverordening 2020.
In het bestuursakkoord dat we samen met de partners LPO en CU in 2018 hebben opgesteld, hebben we een aantal afspraken gemaakt. Een van die afspraken was om in 2019 een professioneel onderzoek (evaluatie koopzondagen) uit te laten voeren naar de winkeltijden en dus ook de koopzondag te onderzoeken om vervolgens eind 2019 een besluit te kunnen nemen over de winkeltijdenverordening.
Belangrijke vraag voor ons was – zit Ommen te wachten op een uitbreiding van de 12 bestaande koopzondagen, hoe zijn de 12 koopzondagen verlopen en wat zijn de ervaringen? Voorzitter als CDA zijn we een brede volkspartij en wordt er binnen onze achterban in Ommen verschillend gedacht over de zondag openstelling c.q. de verruiming van de zondagopenstelling. Als CDA hebben we in 2016 verdeeld gestemd. We hadden binnen de fractie voor- en tegenstanders van de koopzondagen. Uiteindelijk is er democratisch besloten voor 12 koopzondagen in Ommen ( zoveel als mogelijk gekoppeld aan het recreatieve zomerseizoen en bijzondere feestdagen).
Voor ons als CDA was en is het belangrijk om zoveel mogelijk stemmen te horen over hoe verschillende groepen in Ommen denken over koopzondagen in Ommen. Het ging ons hierbij om zowel ondernemers (groot en klein), verenigingen, inwoners, organisaties, kerken enzovoorts. Samen maken we Ommen wat het CDA betreft ook waar het dit onderwerp betreft.
Voorzitter de complimenten aan het college en de ambtelijke organisatie voor de coördinatie en organisatie rondom dit onderzoek. U heeft ingezet op een breed participatief onderzoek en dat was ook precies wat wij als CDA wilden. We wilden ieders stem horen. Naast een enquete zijn er diverse gesprekken gevoerd en bijeenkomsten gehouden en was er een afzonderlijke klankbordgroep waarin diverse ondernemers en kerken beide vertegenwoordigd waren. U heeft uw best gedaan om zoveel mogelijk de samenleving te betrekken bij dit onderwerp dat velen van ons raakt op verschillende manieren. Een onderwerp ook dat ieders respect verdient.
Voorzitter wel een kritische noot daar waar het gaat om de conclusie van het college. Er zou een meerderheid zijn waardoor verruiming van de 12 huidige koopzondagen aan de orde is. Nu voorzitter als we kijken naar de percentages dan gaat het niet om getallen zoals 80% voor en 20% tegen en hebben we ook nog eens te maken dat wanneer de uitkomsten uit het onderzoek niet helder genoeg waren de uitkomsten dan maar bij elkaar gebundeld werden om zo toch tot een percentage te komen. Kortom de geschetste percentages zijn geen pure percentages. Als je het zo bekijkt hebben we misschien wel gelijkspel of een kleine meerderheid die geen uitbreiding wil. Het CDA vindt het eerlijk gezegd jammer dat er geen duidelijkere uitslag is, liever hadden we de 80-20 gezien en een nog grotere respons op het onderzoek. Maar we zijn ook reëel, met deze uitslagen moeten we het nu doen. En uiteindelijk beslist de meerderheid van de gemeenteraad.
Voorzitter, we leven in een 24 uurs maatschappij waarin er sprake is van individualisme, overconsumptie; waar iedereen schijnbaar naar ademhappend elk moment in de dag wil invullen. Waarin er nauwelijks tijd voor rust en ontmoeting is, waar de kloof in de samenleving op verschillende fronten steeds groter wordt, waar een grote groep mensen (jong en oud) in de samenleving eenzaam zijn. Sociaal-cultureel betalen onder meer families en verenigingen de prijs van de 24-uurseconomie: de koopzondag ondermijnt de gemeenschappelijke vrije dag waarop het maatschappelijk leven tot rust komt en aandacht en tijd kan worden gegeven aan andere wezenlijke belangen van het samenleven.
We lijken ons te bewegen richting een samenleving waarin oog voor elkaar, tijd voor elkaar en samen rusten en reflecteren verder weg zakken. Vroeger kon ik nog lachen om het liedje van Herman van Veen – opzij op zij opzij maak plaats maak plaats maak plaats we hebben ongelooflijke haast; de laatste tijd steeds minder, omdat het in de ogen van het CDA de samenleving vandaag de dag lijkt te typeren. Altijd maar haast en geen kwaliteitstijd meer.
De zondag als rustmoment is voor het CDA van groot belang (Jesaja 58). Niet alleen vanuit religieus-, maar ook vanuit maatschappelijk oogpunt. Als de dag waarop we tijd kunnen doorbrengen met onze familie, vrienden of andere mensen die ons dierbaar zijn. In de huidige maatschappij waarin we leven, ligt er veel druk op mensen om te presteren. Veel mensen hebben nu al moeite om een goede balans tussen werk en vrije tijd te vinden. Een zondag als vrije dag om ‘op adem’ te komen, is voor het CDA dan ook erg belangrijk.
En natuurlijk kunnen anderen zeggen “wij leggen onze mening niet op aan de winkeliers maar leggen de keuze neer bij de winkeliers. Zij moeten het gezamenlijk maar bepalen en er een sterk en vitaal centrum van maken.” Voorzitter een sterk en vitaal centrum is meer dan een zondagopenstelling van winkels. Een vitaal centrum bestaat uit een sterk samenwerkend netwerk van winkeliers en organisaties klein en groot die er samen iets van willen maken. Die zorgen voor een bruisend centrum waar volop publiek is en weinig tot geen leegstand.
Voorzitter, Ommen is een mooie stad en verdient een sterk centrum. Een centrum dat zowel inwoners alsook toeristen aantrekt en aan blijft trekken. Een centrum waar wat te beleven valt en ondernemers de ruimte krijgen. En die ruimte is er ook alle dagen in de week en ook voor maar liefst 12 koopzondagen in Ommen. Voldoende wat ons betreft. Meer dan voldoende.
Voorzitter, voor ons als CDA zien we de zondagsrust als een geschenk van God. De zondag is voor ons een natuurlijk rustpunt en ontmoetingsdag van essentiële waarde en dat mogen we niet verkwanselen. De zondag is er om meer tijd te hebben voor God, en ook om meer tijd te hebben voor andere zaken en met elkaar tot rust te komen.
De uitbreiding van de koopzondag ondermijnt wat ons betreft een gemeenschappelijke vrije dag voor familie en verenigingen, wat leidt tot een verdere individualisering van de samenleving. Bij de beslissing over nog meer koopzondagen dan de bestaande 12 moeten het economische belang en het omgevingsbelang meewegen: zoals belangen van kleine ondernemers en winkelpersoneel, de zondagsrust, de leefbaarheid, de veiligheid en de openbare orde. Wij zien niet in hoe de verdere verruiming van koopzondagen (of het loslaten van de 12 koopzondagen waar nu ruimte voor is) bijdraagt aan een vitaal Ommen. Wanneer kleine winkeliers failliet gaan, er steeds meer gekocht wordt via internet, er meer leegstand komt, weinig publiek is door het weinig aantrekkelijke aanbod op de zondag en de leegstand, wat is er dan vitaal aan?? We zijn als CDA erg benieuwd naar de uitkomsten van het andere onderzoek dat u als gemeente samen met de provincie uitvoert naar winkelgedrag vandaag de dag.
Wij vinden één gemeenschappelijke dag rust per week belangrijk. Een vaste dag waarop werkgevers geen beroep kunnen doen op hun personeelsleden. Eén dag in de week voor aanwonenden van winkelgebieden zonder (vracht)auto's die van de vroege ochtend tot laat op de avond af en aanrijden.
Maar ook de positie van het midden- en kleinbedrijf is voor ons een belangrijk argument. Verruiming van de openingstijden pakt zoals we allemaal weten nadelig uit voor kleinere winkeliers. Als zij hun deuren gedurende meer uren openen, stijgen voor hen namelijk de kosten als percentage van de omzet, terwijl de eigenaren van grote winkels door openstelling de kosten als percentage van de omzet juist kunnen verlagen.
Sterker nog, aangetoond is meervoudig door wetenschappelijk en kwalitatief onderzoek dat het instellen van een koopzondag slechts zorgt voor een verschuiving van aankopen en daarmee verschuiving van inkomsten, van oneigenlijke concurrentie en tevens voor verslechterde arbeidsomstandigheden. En laten we eerlijk zijn met z’n allen, zitten we te wachten op een verslechterde situatie van dit alles in Ommen?
Voorzitter na dit relaas zal het voor u helder zijn. Het CDA is geen voorstander van verruiming van de koopzondagen. Het onderzoek heeft ons niet overtuigd dat er een overgrote meerderheid is voor verruiming. We blijven dan ook steevast en duidelijk in ons standpunt dat ook in ons verkiezingsprogramma Samen maken we Ommen terug te lezen is. Geen verruiming van de koopzondagen in Ommen. 12 koopzondagen zijn voor ons meer dan voldoende.