Algemene beschouwingen begroting 2009
Algemene beschouwingen van de CDA fractie op de begroting 2009 van de gemeente StaphorstInleiding
Voorzitter, college en collega raadsleden,
Er is dit jaar een andere opzet gekozen voor de behandeling van de begroting. In het duale systeem hoort de raad kaders te stellen, wij proberen dat nu te doen. Het dualisme hoort de politiek dichter bij de mensen te brengen. Of dat allemaal ook gaat gebeuren is nog maar de vraag. Het vraagt in ieder geval van ons als raad een heel andere opstelling dan dat we tot nu toe gewend waren.
We hebben de kadernota 2009-2012 ontvangen, een goed leesbare nota waar we aardig mee uit de voeten kunnen. Financiële deskundigen zeggen: te weinig cijfers, anderen zeggen: er staat beleid in en daar gaat het om. Uiteraard een momentopname zoals u het verwoord.
We hopen in goede gezondheid het komende jaar te mogen samenwerken tot welzijn van onze gemeente en willen dan ook de dank uitspreken aan allen die hebben meegewerkt aan de totstandkoming van deze kadernota. In grote lijnen kan de CDA fractie dit meerjarenperspectief steunen. Toch zijn er een aantal onderwerpen waar nader op in willen gaan.
Algemeen bestuur en organisatie
Voorzitter,
Organisatie
Het CDA maakt zich ernstig zorgen over de totale personeelskosten in de gemeente. In de kadernota wordt een bedrag genoemd van ongeveer zeven miljoen euro. Om de personeelslasten beheersbaar en controleerbaar te houden stelt de CDA-fractie voor om deze post te bevriezen. Wel zijn we bereid om een inflatiecorrectie door te voeren. Om de controlerende taak van de raad goed te kunnen uitvoeren zien we graag in programma begroting het totale budget personeelslasten jaarlijkse terug.
Dankdag en biddag
Dankdag en biddag wordt in onze gemeente voor het ambtelijke apparaat als betaald verlof aangemerkt. Al onze ambtenaren krijgen een extra vrije dag, terwijl binnen het bedrijfsleven, ook in onze gemeente, hiervoor een snipperdag wordt opgenomen dan wel een ATV dag ingeroosterd. De CDA fractie is van mening dat deze regel ook in dit huis zou moeten gelden. Met deze actie wordt een bezuiniging doorgevoerd van ongeveer honderd duizend euro per jaar.
DOORSZ
De gemeentesecretaris heeft verschillende malen, recentelijk nog in de commissie inwonerszaken van 10 juni, betoogd dat er “potentieel” voordeel met DOORZ te behalen valt. Maar ook is gezegd dat tot op heden meer kosten zijn gemaakt dan er opbrengsten zijn behaald. In de kadernota staat dat een kennisteam geld kost en dat het zijn geld zeker waard is. Probleem is echter dat er niet valt aan te geven bij welke posten voordeel wordt behaald (pagina 36). Dat is te mager. Het CDA maakt zich zorgen om allerlei samenwerkingsverbanden die veelal een grote ambtelijke inzet vragen en waarvan de resultaten twijfelachtig zijn. De CDA fractie pleit daarom voor deelneming in DOORSZ op basis van individuele projecten. Daarnaast wenst het CDA een onderzoek naar de financiële resultaten van DOORSZ voor onze gemeente tot op heden.
Openbare orde en veiligheid
Nationale Dodenherdenking 4 mei
De dodenherdenking op 4 mei viel dit jaar op een zondag. Om reden van zondagsrust heeft de stichting 4 mei de plechtigheid verzet naar zaterdag 3 mei. Vanwege de emotionele lading hebben we hier vooraf niets over gezegd, maar wij willen het nu toch benoemen. Het is een nationale herdenking, een plechtigheid die geen verstoring is van de zondagsrust. Wat de CDA fractie betreft zal deze in de toekomst gewoon op 4 mei plaats moet vinden.
Handhaving
In het coalitieakkoord hebben we gezegd: “Het welslagen van het veiligheidsbeleid is onlosmakelijk verbonden met een gedegen, consequente handhaving”. Wat betreft de veiligheid kunnen we stellen dat de burgers in Staphorst zich aardig veilig voelen. Wat betreft de handhaving hebben wij de indruk dat de gemeente niet overkomt als slagvaardig. Wij pleiten al jaren om een krachtige handhaving van regels. Iets mag of mag niet, duidelijkheid boven alles. Wij willen meetbare doelen opgenomen hebben in de begroting.
Economische zaken en landbouw
Revitalisering De Baarge
In 2009 zal een masterplan uitgewerkt worden voor een eventuele revitalisering van industrieterrein De Baarge. Mits dit nodig is om subsidies binnen te halen, vindt het CDA dat dit geen duur rapport moet worden. Wij zijn er voor dat de uitstraling van het terrein verbeterd, maar we moeten in acht nemen dat dit een gebied is waar gewerkt wordt. Met andere woorden: geen uitgebreide rapporten maken maar in overleg met ondernemers, in het bijzonder van het noordelijk deel van de Baarge, samen proberen te werken aan een betere uitstraling. Door regels af te spreken en na te leven over het niet plaatsen van goederen en voertuigen langs de wegen zal de uitstraling al een stuk beter worden. In de begroting wordt een bedrag genoemd van 820 duizend euro voor revitalisering. In 2009 moet eerst een plan gemaakt worden, daarom willen wij dit bedrag vooralsnog doorschuiven naar 2010.
Landbouw
De landbouw neemt nog steeds een belangrijke plaats in in onze gemeenschap en we zijn dan ook trots op de agrarische- en agrarisch gerelateerde bedrijven in onze gemeente. De Landinrichting Rouveen is een feit en de ondernemers plukken daar de vruchten van. Wij maken ons wat zorgen over de voortgang van de LI in Staphorst en het Reestdal. Op dit moment bespeuren we weinig activiteiten maar mogelijk gebeurt er van alles achter de schermen. We willen het college vragen zonodig actie te ondernemen en ervoor te zorgen dat nog in 2008 een commissie benoemd wordt.
Verkeer, Openbare ruimte en Water
Verkeersmaatregelen
We moeten er voor waken dat we als gemeente op doorgaande wegen teveel verkeersmaatregelen treffen. Uiteraard is moet de veiligheid voorop staan, maar vrachtverkeer en openbaar vervoer moeten wel op een acceptabele wijze hun routes kunnen rijden. Regelmatig is er onvrede over verkeersmaatregelen die een grotere veiligheid beogen maar later moeten worden aangepast. Het CDA stelt voor de samenstelling van de Verkeers Advies Commissie tegen het licht te houden. Wellicht is het goed enkele ervaren weggebruikers toe te voegen, bijvoorbeeld een vertegenwoordiger van een transportonderneming en een verkeersouder.
Fietspaden plan en uitvoering
In het coalitieakkoord wordt aandacht gevraagd voor het fietspadenplan. Er worden zelfs diverse voorstellen gedaan. Ook in de begroting van 2008 wordt dit genoemd. Herhaaldelijk komen vragen over de aanleg van nieuwe fietspaden in de raad of commissie ter sprake. In de kadernota op de lijst van investeringen wordt 25 duizend euro beschikbaar gesteld voor voorbereiding in 2013 en 250 duizend in 2014 voor uitvoering. Het CDA wil daar deze raadsperiode mee starten.
Wegmarkering
In de provincie maar ook landelijk wordt de belijning op wegen gestandaardiseerd. In de gemeente Staphorst zie je die belijning inmiddels ook veelvuldig toegepast. De CDA fractie is een voorstander van het gebruik van deze belijning. De weggebruiker weet door deze belijning te allen tijde op welk soort weg hij zich bevindt. Door het gebruik van deze belijning worden veel verkeersborden overbodig en dienen te worden verwijderd. Wel is daar een goede voorlichtingscampagne voor nodig. Ook moeten we waken voor uitsluitend 60 kilometer wegen daar waar nu 80 km is toegestaan.
Verkeerscirculatieplan
De beslissing over wel of geen nieuwe aansluiting op de A28 zal binnenkort genomen worden. Los daarvan zal met spoed een verkeerscirculatieplan opgesteld moeten worden. Belangrijk daarbij is aandacht voor de ontsluiting van bedrijventerreinen en woonwijken. Als een goed verkeerscirculatieplan voorhanden is, dus als we weten waar we in de toekomst heen willen kan tijdens onderhoudswerkzaamheden al rekening met het plan gehouden worden. Daarvoor is veel geld nodig, op de lijst van investeringen staat in 2013 een bedrag van 1 miljoen euro. Dat is te weinig en te laat, wij wensen dat in deze raadsperiode met name de opwaardering van de Gorterlaan ten behoeve van de ontsluiting van industrieterreinen met voorrang wordt aangepakt.
Onderwijs en Welzijn
Centrum voor Jeugd en Gezin
Het CDA heeft zich in het verleden sceptisch opgesteld over een centrum voor Jeugd en Gezin. Dat zo’n centrum er moet komen staat niet ter discussie, dat wordt immers door de Rijksoverheid aan ons opgedragen. Wij krijgen daar ook geld voor en moeten daarmee datgene doen wat van ons gevraagd wordt. Daarbij moeten we proberen een zo praktisch mogelijke oplossing te vinden en dat is wat onze fractie betreft: integreren in het groene kruisgebouw aan de Hogeweg.
Ketenbeleid
Vorig jaar heeft de raad ingestemd met beleid ten aanzien van de keten. Het CDA had moeite met de opgestelde regels en was en is van mening dat overlast en overtreding van de landelijke wetten moet worden aangepakt. De jongeren zelf hebben ook gevraagd om duidelijkheid. Die duidelijkheid is gegeven en moet nu worden gehandhaafd. Die handhaving laat nu op zit wachten omdat één en ander complexer blijkt dan verwacht. Wij hadden dat al voorspelt en maken ons zorgen over het beschikbare budget voor handhaving. Wanneer nu een deel van dat budget wordt opgesoupeerd door een bureau die een inventarisatie moet doen, komen we wellicht tekort bij de uitvoering. Het CDA is niet bereid hiervoor meer middelen beschikbaar te stellen. De keten zijn al in beeld bij de jongerenwerkers. Uiteraard hebben zij een vertrouwenspositie, maar de jongeren wilden zelf ook duidelijke regels. Volgens het CDA is er niets mis mee de benodigde gegevens van de jongerenwerkers hiervoor te gebruiken. Uiteraard mogen we geen rol van ze verwachten bij de uitvoering van inspecties en handhaving.
Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken
Dienstencentrum
Het CDA is altijd tegen het onderbrengen van het dienstencentrum in de Berghorst geweest. Vorig jaar is een onderzoek toegezegd naar een geschikte locatie waarbij een ook een situering nabij de sporthal zal worden betrokken. Verschillende malen is ook de gymzaal aan de Van de Walstraat als eventuele locatie genoemd. Dat zou dan met elkaar gecombineerd kunnen worden. Vanwege een besparing op realisatie- en beheerskosten pleit het CDA voor een concentratie bij de sporthal. De sporthal zelf kan ook verder uitgebreid worden met een zaal, al dan niet ter vervanging van de gymzaal aan de Van der Walstraat.
Leefbaarheid
Veel burgers hebben kleine ergernissen. Wanneer kleine ergernissen vaak voorkomen, wordt het een grote ergernis en moet de politiek er iets van vinden. Eén van de grootste ‘kleine’ ergernissen is hondenpoep. Het CDA bepleit daarom een actieve campagne, waarmee gewezen wordt op de leefbaarheid van de wijken, ook voor niet hondenbezitters. Verder zullen in de APV hiervoor regels opgenomen moeten worden en worden gehandhaafd.
Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme
Breedtesport
De breedtesport heeft de afgelopen jaren verschillende doelgroepen in beweging gezet. Bos en Galm projecten bewezen in een behoefte te voorzien. De subsidie die hiervoor door de Rijksoverheid beschikbaar werd gesteld stopt per 2009. Het stimuleren van sport moet blijvende aandacht krijgen met acties en projecten zoals die nu zijn ingezet.
AMBC
In de kadernota is niets opgenomen over de AMBC. Dat er geen bedrag vermeld is kunnen wij ons voorstellen, het is immers nog maar vraag of en hoeveel de raad hier voor over heeft. Wij willen hierover nog dit jaar een discussie in de commissie.
Volkshuisvesting, Ruimtelijke ordening en Milieu
Wonen/woningenHet wonen in de gemeente Staphorst wordt als prettig ervaren. Velen die de ouderlijke woning verlaten willen hier ook blijven wonen. Door de hoge vraagprijzen van onlangs gebouwde of binnenkort te bouwen woningen en door afspraken met de projectontwikkelaar betreffende de sociale woningbouw, komen starters vrijwel niet in aanmerking voor een voor hen geschikte woning. We zijn dan ook content met de starterleningen hoewel bouw van goedkopere woningen prioriteit heeft. Wij stellen daarom voor om dit spoedig ter hand te nemen. In de samenwerkingsovereenkomst met de projectontwikkelaars staat op pagina 4 en ik citeer: “De gemeente verplicht zich om gedurende de looptijd van het bestemmingsplangebied “Staphorst Zuid”, zoals aangegeven in productie 6, geen nieuwe uitbreidingsplannen voor woningbouw in de kern “Staphorst” in ontwikkeling te nemen”, einde citaat. Er staat dus dat binnen de kern van Staphorst niet gebouwd mag worden. Buiten de kern dus wel. Daarom wil de CDA fractie een plangebied buiten de kern aanwijzen en daar de wet voorkeursrecht op van toepassing verklaren. Daar kan dan sociale woningbouw en cascobouw mogelijk gemaakt worden.
Bestemmingsplannen
Op 1 juli 2008 treed de nieuwe wet ruimtelijke ordening in werking. In 2013 moeten alle bestemmingsplannen zijn vastgesteld door de raad en mogen niet ouder zijn dan 10 jaar. Verlengen of hetzelfde plan (als er geen wijzigingen zijn) mag ook maar ze moeten wel door de raad worden vastgesteld. Volgens de nWRO wordt in 2013 verplicht bestemmingsplannen digitaal te kunnen aanleveren. Vanuit de provincie is er op aangedrongen de vorderingen vooral goed vast te leggen en te controleren. Om dit te controleren is een planning nodig vanaf nu tot 2013 waarin wordt aangegeven wanneer welke bestemmingsplannen gereed zijn en wanneer die digitaal beschikbaar zijn. De CDA fractie wil graag in de begroting over dit onderwerp een kwantitatieve doelstelling wordt opgenomen. Dus meetbaar en controleerbaar.
Stedenbouwkundige kosten
Onlangs, bij de behandeling van het wijzigen van de leges verordening, bleek dat de kosten van de stedenbouwkundige moeilijk zijn te bepalen. Die kosten worden vervolgens aan de aanvrager doorberekend. Bij de argumenten verklaarde de portefeuillehouder dat er geen alternatieven voor een andere werkwijze aanwezig zijn. Die zijn er volgens ons wel. In september 2007 heeft het CDA aangegeven dat de aanvrager zelf opdracht kan geven aan een stedenbouwkundig bureau. De aanvrager beslist dan over zijn eigen portemonnee en kan met het bureau onderhandelen over de prijs. De stedenbouwkundige heeft de verantwoordelijkheid om een advies te maken die in overeenstemming is met de geldende wet- en regelgeving cq bestemmingsplannen. De aanvrager heeft zelf zeggenschap over kosten die hij maakt. De gemeente legt de verantwoording voor een goede aanvraag op de plaats waar die hoort en dat is bij de aanvrager en de stedenbouwkundige. De CDA fractie stelt voor deze werkwijze in te voeren.
Financiën
De begroting
In de begroting moeten goede kwantitatieve doelstellingen worden geformuleerd. Dus meetbaar en controleerbaar, noem aantallen en streefgetallen waar mogelijk. Bij de dekkingsvoorstellen stelt het college voor onder andere de OZB met 10% te verhogen. Voor 2009 kunnen wij daarmee instemmen, met name omdat grote infrastructurele aanpassingen noodzakelijk zijn.
TenslotteMeneer de voorzitter,
Er moeten keuzes worden gemaakt, er staat veel werk te wachten. Het CDA wil het college, de raad en het ambtelijke apparaat daarbij Gods onmisbare zegen toewensen.
Dank u
Staphorst, 18 juni 2008
De CDA fractie,
Klaas Kuiper
Niek Gosker
Jacob Spiker