Algemene Beschouwingen begroting 2018
Vandaag 24 oktober hebben we de algemene beschouwingen uitgesproken naar aanleiding van de gemeentebegroting 2018. Op dinsdag 7 november wordt een debat gevoerd en kunnen wijzigingsvoorstellen worden ingediend. Vervolgens wordt de begroting vastgesteld.
De Algemene beschouwen van het CDA (klik hier voor download versie)
De laatste algemene beschouwingen van deze bestuursperiode. En dat naar aanleiding van een mooie, sluitende begroting en meerjarenraming die u ons heeft aangeboden. Belastingen hoeven niet meer te stijgen dan de inflatiecorrectie, sommige zelfs helemaal niet. Dat geeft een goed gevoel. Staphorst als kleine gemeente met volop ontwikkelingen, volop dynamiek! De afgelopen jaren is veel gerealiseerd en in gang gezet. Met nog een half jaar te gaan in deze bestuursperiode komen nog een paar belangrijke onderwerpen van de grond. Na een lang traject is het geweldig dat een zeer enthousiaste groep inwoners en bedrijven zich samen met Rendo inzetten om glasvezel in het buitengebied en de streek van de grond te krijgen. Gezien de grote belangstelling en het enthousiasme van deze groep, hebben wij er vertrouwen in, dat de benodigde 50% van de aansluitingen gehaald wordt. Wij danken het college voor het voorwerk en managen van dit ingewikkelde project. Dat geldt ook voor een activiteiten terrein in Rouveen, waar organisaties samen met de dorpsraad overleggen over de beste locatie en invulling, waarna ook deze lang gekoesterde wens uitgevoerd kan worden. Dat is burgerparticipatie, van onderaan opbouwen en betrokkenen mee laten praten over onderwerpen waar ze direct bij betrokken zijn.
Als het financieel goed gaat, is de drempel vaak minder groot om extra geld uit te geven. We zien op diverse gebieden een toename van de uitgaven. Over het totaal gezien staan daar ook meer inkomsten tegenover, maar we moeten ook als het goed gaat, zorgvuldig blijven aan de uitgavenkant. De grootste uitgaven post is voor personeel. Het aantal fte’s stijgt en de loonsom dus ook. Pasgeleden hebben we daar uitvoerig over gesproken. Het aantal ingehuurde mensen is veel en de kosten voor inleenkrachten zijn hoger dan voor vast personeel. Als kleine, zelfstandige gemeente moeten we in elk geval zorgen dat we voldoende kwaliteit in eigen huis hebben. Wat het CDA betreft gaat kwaliteit boven kwantiteit. Voor nieuw beleid moeten we op momenten van onderbezetting af en toe een pas op de plaats maken. Met andere woorden, als we voor het uitvoeren van nieuw beleid onvoldoende capaciteit hebben, moet in het voorstel naar de raad de keuze komen voor uitvoering op korte termijn met inhuur van externen of uitstellen naar een later moment maar dan in eigen beheer.
Ik noemde zojuist burgerparticipatie, toegepast zoals het hoort en het succesvol kan zijn. Dat geldt ook voor het herinrichten van straten. Bewoners zijn dan uitstekend in staat constructief mee te denken over hoe hun directe leefomgeving eruit moet komen te zien. Dat werkt echt en moeten we mee verder gaan. De afgelopen tijd hebben we als raad verschillende trainingen gehad over hoe we de inwoners bij ons beleid kunnen betrekken. De voorbeelden die ik genoemd heb, zijn uitstekende onderwerpen waar we als overheid kunnen en moeten loslaten. Maar soms bekruipt ons het gevoel dat we wat doorslaan. Nu zijn er ideeën om voor de oude locatie van de Levensboom in Rouveen, het hele dorp de gelegenheid te geven na te denken over wat er op die locatie moet gebeuren. Dat gaat te ver, eerder hebben we al gezegd dat daar woningen moeten komen, is al afgesproken met de komst van de nieuwe combischool. Gewoon kavels uitgeven, daar is Rouveen het meest mee geholpen. Datzelfde geld voor het gebouw van de oude bibliotheek.
Aan openbare orde en veiligheid gaan we 38 duizend euro meer uitgeven. Echt zo’n onderwerp waar we als gemeente zelfstandig niet zoveel invloed op hebben. Maar het is wel belangrijk, het gaat om de veiligheid van onze inwoners. Komen de extra kosten ook daadwerkelijk ten goede aan meer veiligheid? Natuurlijk valt dat niet zomaar te meten, maar we staan wel in een overzichtje met meest succesvolle inbraken. De nadruk ligt voor een belangrijk deel op preventie. Hoe sluiten we onze woningen het beste af, hoe maken we het inbrekers lastig. Op zich prima om daar aandacht voor te hebben, maar nog steeds doe ik niets verkeerd wanneer ik de deur niet afsluit en daardoor een inbreker ogenschijnlijk vrij spel geef. Nee, dan is de inbreker fout en die moet gepakt worden. Soms hebben we weleens het gevoel dat de aandacht te veel op preventie ligt en te weinig op opsporing. Beide zijn nodig! Want opsporing en opsluiting is ook preventie en draagt zeker bij aan het gevoel van veiligheid.
Op het gebied van verkeersafwikkeling gebeurt er veel. Het grote wachten is op de uitkomst van alle lobby’s en onderzoeken wat betreft de aansluiting op de A28.
Van kleinere orde, maar wel belangrijk, is de herinrichting van de kruispunten Heerenweg. Wij zijn het eens met de investering hiervoor, want de verkeerssituatie blijkt onduidelijk. We zien hier echter wel een patroon. Te vaak moeten we na een reconstructie van wegen, deze later weer aanpassen. Soms blijkt de praktijk net iets anders dan vooraf voorzien, maar vaak blijken onderdelen gewoon niet te werken terwijl er gespecialiseerde bureaus naar gekeken hebben. Wij willen dat we een aantal van deze gevallen onderzoeken. In hoeverre hebben die bureaus daadwerkelijk geholpen of hebben ze vooral zelf gezorgd voor nieuw werk in de toekomst. Enkele voorbeelden zijn de herinrichting van kruispunten Heerenweg dus, maar ook de kruising Ebbinge Wubbenlaan – Viaductweg, de kruising Van Andelweg – Staphorster Kerkweg en de bolle bruggen op De Esch. Laten we nu eens kijken of de bureaus die hun kennis ingebracht hebben, hun werk goed gedaan hebben. In elk geval willen we erachter komen hoe het kan dat we niet in staat zijn in één keer de juiste oplossing te bedenken. Wellicht komt eruit dat het los van elkaar staande incidenten zijn, maar het kan ook zijn dat er een verband bestaat.
Een ander punt is de maximumsnelheid op de Conrad en Stadsweg. De raad heeft eerder gezegd deze op 80 km per uur te willen houden, in de begroting is dat nog niet verwerkt. We gaan ervan uit dat deze post met een toezegging van het college eruit gehaald wordt. Bij de beantwoording van de technische vragen staat dat er een voorstel naar de raad komt. Van ons hoeft dat niet, maar als er toch een voorstel komt, vraag dan op dat moment ook om de financiën.
(En jammer dat de verbreding van Geezenland nog niet klaar is, geen bureau voor nodig…)
Pasgeleden hebben we naar aanleiding van een verzoek van museum Staphorst, aan het college gevraagd te kijken naar het verzoek en de plannen die zijn ingediend om het museum uit te breiden. Vorig jaar hebben we daar in onze algemene beschouwingen al iets over gezegd, maar bleven nog een beetje op de vlakte omdat u hierover in gesprek was en we dat proces niet wilden verstoren. Inmiddels is de gemeentekip gestopt met broeden, maar zijn er wel plannen door het museum ontwikkeld. Los daarvan vinden wij, dat we over moeten gaan tot aankoop van onroerend goed dat ons ons verder helpt met het ontwikkelen van in dit geval de museumsteeg als onderdeel van het bewaren en versterken van de cultuurhistorie van Staphorst.
Uiteraard moeten er plannen ontwikkeld worden, maar dat laat onverlet dat we moeten handelen wanneer de mogelijkheid zich voor doet. We hebben hier meer mee dan met het aanschaffen van objecten voor in een museum zoals de Klok van Wou. Prima dat een museum of een stichting zich daarover ontfermt, maar daar moeten we als gemeente geen financiën voor vrij maken.
Voor het stimuleren van langer zelfstandig blijven wonen heeft u een bedrag opgenomen in de begroting, prima! Een manier om langer zelfstandig wonen te bevorderen is de dagopvang. Daar is momenteel van alles om te doen met de lastige financiële positie van Het Zand. De CDA-fractie wil dat de dagopvang, wie het ook gaat uitvoeren in de toekomst, binnen de muren van de Berghorst blijft. Dat helpt bij een volgende stap wanneer zelfstandig wonen niet meer gaat, om definitief te verhuizen naar de Berghorst.
We hebben een proef ingezet met ondergrondse afvalcontainers op enkele strategische plekken in de dorpen. In plaats van veel meer ondergrondse bakken, konden inwoners ervoor kiezen de eigen grijze container voor restafval te houden. Een gouden greep, want onze burgers doen het goed op de afvalmonitor waar het gaat om afval scheiden. En ondanks dat er landelijk wat discussie is over het scheiden van plastic afval, willen we dat we door gaan met het aan de bron scheiden van afval. Het gevaar is wel dat wel dat onze inwoners slachtoffer worden van eigen succes. Ze doen het goed, waardoor de inkomsten van het ophalen van restafval veel minder worden, terwijl het legen van andere containers voor de inwoners geen kosten met zich meebrengen. Maar de gemeente wel geld kosten. Gelukkig hadden we financieel een mooie afvalstoffenreserve, maar die wordt hard minder. Met de begroting 2019 moet de afvalstoffenheffing opnieuw bekeken worden, geeft u nu alvast een voorzet voor volgend jaar. De laatste fase van het de kanteling van afval naar grondstof is al een keer intern geëvalueerd, maar nog niet besproken in de raad. Wij stellen voor dat u die evaluatie nog even update en daarbij ook de mogelijke gevolgen in kaart brengt voor de heffing vanaf 2019 en deze aan de raad aanbiedt ter bespreking.
Met dank aan allen die meegewerkt hebben aan het opstellen van deze begroting, wensen wij college, ambtelijk apparaat en gemeenteraad, Gods zegen toe met het uitvoeren van deze begroting.
24 oktober 2017,
De fractie van CDA Staphorst,
Jacob Spiker
Herriët Brinkman
Genevive Compagner
Henk Courtz