Meer windmolens in Staphorst?
Enkele feiten:
Er liggen 4 aanvragen bij de gemeente voor het plaatsen van windturbines van de volgende initiatiefnemers (deze aanvragen zijn in 2009 en 2010 ingediend):
Lagerwei - 1 molenSpoorwind - 4 molensP. Lier - 2 molensNuon - 6 molens.De provincie Overijssel heeft zich vastgelegd om 80 MW aan windenergie in Overijssel te realiseren.De Provincie Overijssel heeft enkele kansrijke gebieden aangewezen, waaronder de zuidzijde van Staphorst.De crisis- en herstelwet maakt het mogelijk dat initiatiefnemers de gemeente passeren door rechtstreeks naar de provincie te gaan. Gezien de politieke wil in de provincie is de verwachting dat de aanvraag positief beoordeeld wordt. Eén fractie in de staten van Overijssel heeft de verantwoordelijke gedeputeerde zelfs gevraagd om meer molens te realiseren.De provincie is bereid tot een bestuurlijk akkoord met Staphorst te komen. Daardoor kan het aantal extra molens beperkt worden tot 3 of 4. Staphorst zit dan zelf aan het roer en kan bepalen wat de beste locatie is.
De CDA fractie is op voorhand niet tegen het plaatsen van enkele windmolens, maar wij vinden het genoemde aantal van meer van tien extra molens te veel. Helaas is het draagvlak in de ruime omgeving van de aanvraaglocaties nagenoeg nihil. Voor- en tegenstanders communiceren vooral tegen en niet met elkaar. Er zijn argumenten tegen en argumenten voor die relevant zijn. Voor- en nadelen moeten goed tegen elkaar worden afgewogen. Als we het hebben over horizonvervuiling, moet de vraag gesteld worden of enkele molens extra de horizon onevenredig extra vervuilen. Slagschaduw en geluidoverlast is van een andere orde en is voor het CDA van veel zwaarwegender belang. Er zal daarom goed gekeken moeten worden welke locaties in aanmerking kunnen komen. We moeten dan ook kijken naar locaties anders dan de huidige aanvragen. Het is vooral van belang dat er weinig tot geen bewoning in de directe nabijheid is, waardoor de overlast tot een minimum wordt beperkt.
Wanneer we de feiten afwegen, is het van essentieel belang dat de gemeente een bestuurlijke overeenkomst sluit met de provincie over een maximaal aantal extra molens en dat de gemeente zelf op voorhand de locaties bepaalt waar deze moeten komen. Alleen op die manier kunnen we zelf bepalen waar we de eventuele uitbreiding willen.
Het draagvlak is laag vanwege eerder genoemde bezwaren, maar er worden ook argumenten genoemd van economische aard. Volgens tegenstanders krijgen initiatiefnemers door de financiële voordelen meer armslag, waardoor oneerlijke concurrentie zou ontstaan. Initiatiefnemers maken gebruik van een gunstige regeling en bekijken de windmolens vooral vanuit zakelijk oogpunt. Dat is hun goed recht en als politiek moeten we ervoor waken ons daarmee te bemoeien. Het is overigens wel zo dat het CDA bij de initiatiefnemers een ideële gedachte mist over het opwekken van stroom met wind, maar daarom hoeven we ze niet te veroordelen. Het is immers een zakelijke overweging, zoals ook andere bedrijven gebruik maken van subsidies.
In eerdere discussies over windenergie hebben we als CDA aangegeven dat we moeite hebben met de subsidiebedragen. Weliswaar is het geen geld van de gemeente, maar wel gemeenschapsgeld. Er is inmiddels al lang geëxperimenteerd en langzamerhand moeten windmolens ook zonder subsidie rendabel worden. We hebben als gemeente echter geen invloed op de beschikbare subsidie en zullen dit als feit moeten accepteren.
Wat het CDA betreft moet eventuele subsidie op de één of andere manier ten goede komen aan de burger, waarbij uiteraard ook rekening gehouden moet worden met de (financiële) risico’s van initiatiefnemers. We moeten hierbij wel aantekenen dat ook de winning van traditionele energievormen gesubsidieerd wordt, maar meestal komt dat indirect terug bij de burgers. Bijvoorbeeld de gaswinning bij Slochteren. Ook met overheidssubsidie opgestart, maar is uiteindelijk een grote bron van inkomsten geworden en als zodanig een voordeel voor alle burgers van Nederland. Dat zou voor windenergie ook moeten gelden. Wanneer er extra molens gebouwd worden in Staphorst, moeten alle inwoners van Staphorst daarvan profiteren. Dat kan bijvoorbeeld door een deel van de huidige aanvragen te honoreren met aanvullende voorwaarden.
Een andere mogelijkheid is om als gemeente zelf plannen te ontwikkelen om op den duur energieneutraal te worden. Een eigen energiebedrijf is al eens genoemd. De gemeente kan het initiatief nemen voor enkele windmolens en daarvoor zelf een geschikte locatie aanwijzen. Vervolgens kunnen burgers en bedrijven daarin participeren, waardoor draagvlak gecreëerd zal worden. Participeren kan bijvoorbeeld door een coöperatiefonds, maar ook andere vormen moeten onderzocht worden.
De vraag naar energie is de afgelopen 20 jaar verdubbeld en zal naar verwachting nog verder toenemen. Om aan die vraag te voldoen en niet minder belangrijk, de uitstoot van CO2 te verminderen zullen meerdere vormen van ‘nieuwe’ energie nodig zijn. Vrij beschikbare ‘ingrediënten’ als zon en wind zullen daarvoor benut moeten worden.
In ruwweg 60 jaar heeft de mensheid 60% van de fossiele voorraden verbruikt. Door toename van technische mogelijkheden kunnen weliswaar grondstoffen gewonnen worden die voorheen niet mogelijk waren, maar als we nog eens 60 jaar op de huidige voet doorgaan blijft er niet veel meer over... Het CDA streeft naar goed rentmeesterschap, we hebben een verantwoordelijkheid naar onze kinderen en kleinkinderen.
