Onderhandelen over hernieuwde samenwerking SGP, CU en CDA
Het CDA gaat in onderhandeling met SGP en CU over een hernieuwde samenwerking. Nadat bleek dat onze voorkeurscoalitie van CU, CDA en GB voor zowel CU als GB niet de eerste voorkeur had en zowel SGP als CU uitgesproken hebben het CDA nodig te vinden voor een brede afspiegelingscoalitie, gaan we met deze partijen onderhandelen over een coalitieakkoord op hoofdlijnen.
Na de verkiezingen van 21 maart heeft de ChristenUnie de heer Arie van de Pol uit Nunspeet gevraagd informateur te worden. Gezien de verkiezingsuitslag hadden we als CDA fractie voorgesteld een informateur vanuit de CU te benoemen en hebben daarom ingestemd met de voordracht van de heer Van de Pol door de CU. Op 12 april hebben we als CDA fractie kennis gemaakt met de heer Van de Pol en vervolgens verschillende gesprekken gevoerd over in eerste instantie een raadsakkoord en daarna de samenstelling van een coalitie.
De CU had voorgesteld eerst een raadsakkoord op te stellen en vervolgens daar partijen en personen bij te zoeken die het akkoord moeten uitvoeren. Als CDA hebben we daarover nagedacht en geadviseerd eerst te inventariseren welke partijen een coalitie met elkaar kunnen en willen vormen. Het is dan aan die partijen om ook zoveel mogelijk de wensen van de overige partijen mee te nemen. We hebben daarbij ook nagedacht over de rol die het CDA de komende periode zal hebben. Als bestuurderspartij willen we graag deelnemen in een coalitie, maar we kregen ook signalen dat verdere samenwerking met onze partij voor de grootste partij, de SGP, niet meteen vanzelfsprekend was. We hebben vervolgens geconcludeerd dat we bij een eventuele rol in de oppositie, niet gebonden willen zijn aan een akkoord, maar vrij willen zijn ons eigen geluid te laten horen. Uiteindelijk is gebleken dat een raadsakkoord onvoldoende draagvlak heeft. De informateur heeft vervolgens gesprekken gevoerd met de verschillende fracties over welke coalitie het meest voor de hand ligt.
Dit bleek geen eenvoudig proces, omdat de adviezen van de verschillende partijen uiteenliepen. Als CDA hebben we de mogelijke opties besproken en geconcludeerd dat onze kiezers het meest gebaat zijn met een coalitie waar het CDA deel van uit maakt, meer dan een rol in de oppositie. Afwegende wat we gehoord en gelezen hadden, hebben we als eerste voorkeur een samenwerking van ChristenUnie, CDA en Gemeentebelangen voorgesteld. Een brede midden coalitie die naar onze mening zou kunnen rekenen op brede steun uit de samenleving. Maar omdat andere partijen andere voorkeuren hadden uitgesproken, bleek deze mogelijkheid niet haalbaar. De ChristenUnie heeft nadrukkelijk aangegeven dat hun eerste keuze voor een coalitie, met afstand, een hernieuwde samenwerking is van SGP, CU en CDA, waardoor onze voorkeursoptie niet op tafel is gekomen.
De informateur heeft na diverse gesprekken de nadrukkelijke vraag bij ons neergelegd over deze hernieuwde samenwerking na te denken. Belangrijk voor het CDA is dat we gewenst en herkenbaar zijn. Daarover hebben we onder leiding van de informateur een aantal gesprekken gevoerd met zowel de CU als de SGP. Beide partijen hebben verklaard het CDA er beslist bij te willen hebben, het CDA is gewenst en nodig, hebben zowel de SGP als de CU aangegeven. We hebben gemerkt dat de gestelde vraag van beide partijen via de informateur oprecht was.
We hebben daar vervolgens over nagedacht en over gesproken binnen de partij. De belangrijkste vraag die we onszelf gesteld hebben is: welke positie van het CDA is het beste voor Staphorst in het algemeen en onze kiezers in het bijzonder. Daaruit hebben we geconcludeerd dat we meer kunnen betekenen voor Staphorst binnen een coalitie dan in de oppositie. Het CDA kan zorgen voor een stukje balans in de belangen van de Staphorster samenleving als geheel.
Alles afwegende hebben we positief gereageerd op het verzoek van de informateur gesprekken aan te gaan met SGP en CU voor een hernieuwde samenwerking. De daaropvolgende gesprekken met beide partijen waren diepgaand, maar in goede onderlinge verstandhouding. Daarmee zijn we er nog niet, er moet nog onderhandeld worden over een akkoord. Maar omdat we zo diepgaand met elkaar gesproken hebben over bestuursstijlen, een gedetailleerd coalitieakkoord en een akkoord op hoofdlijnen enz, is ons gebleken dat het met het onderlinge respect en vertrouwen goed zit. We hebben er vertrouwen in dat we met de onderhandelaars van SGP en ChristenUnie de komende weken tot een coalitieakkoord op hoofdlijnen kunnen komen. Dat blijkt ook uit de intentieverklaring die we samen zijn overeen gekomen.
Met een akkoord op hoofdlijnen, zorgen we ervoor dat er voldoende ruimte voor de raad blijft om over voorstellen te discussiëren, kaders te stellen of voorstellen te wijzigen.
Wij danken de informateur voor zijn inzet en correcte werkwijze. Het heeft even geduurd, maar de gevoeligheden die er waren heeft hij goed aangevoeld en is daar zorgvuldig mee omgegaan. Altijd bereid om voor een extra bezoek aan Staphorst... Daarnaast ook dank aan de griffier, mevrouw Roest voor de snelle verslaglegging waarvoor ze soms tot in de kleine uurtjes moest doorwerken. En uiteraard ook dank en waardering voor de collega’s van de SGP en CU voor de open houding in de gesprekken die geleid hebben tot de intentieverklaring die er nu ligt.