Deelsessies

Onze samenleving is geseculariseerd, daar zijn de meesten het wel over eens. Maar toch, die C, Jezus, religie. Wat hebben ze een seculiere samenleving nog te zeggen? Zanger en acteur Bastiaan Ragas en theoloog Ad van Nieuwpoort onderzochten de figuur ‘Jezus’ en vroegen zich af wat we vandaag de dag van de verhalen van het Evangelie kunnen leren. Vandaag zoeken ze samen met oud-Tweede Kamerlid Kathleen Ferrier naar de vraag wat de Bijbelse verhalen kunnen betekenen voor samenleving en politiek.

De aarde piept en kraakt onder onze leefstijl. Te lang hebben we winst als het hoogste doel gezien en verspilling als noodzakelijke voorwaarde. We moeten niet langer denken in termen van winst, maar in termen van waarden. De vraag is wat die waarden zijn. En hoe ze in de economie van de toekomst vormgegeven kunnen worden. Oud-premier Jan Peter Balkenende schreef Capitalism Reconnected en Paul Schenderling schreef Er is leven na de groei. In deze sessie nemen ze ons mee in hun ideeën voor een inclusieve en duurzame markteconomie.

“Grip op migratie” is een veelgehoorde leus. Iedereen wil het. Maar wat bedoelen we ermee? En is het nodig? In deze sessie willen we het debat over migratie en integratie verdiepen aan de hand van het rapport van de staatscommissie-Van Zwol over demografische groei. Met Richard van Zwol. Hoe gaat Nederland eruitzien in de toekomst? Wat betekent dat voor onze cultuur en economie? Wat betekent dat voor onze visie op migratie? En what about integratie? Belangrijkste vraag is misschien niet hoe we de instroom van mensen beperken, maar hoe we het samenleven van de toekomst vormgeven. 

Er waait een gure politieke wind door Europa. Nationalisme, eigen belang, kortetermijnbelang, eigen volk eerst. Radicaal-rechts is een dominante politieke factor geworden. Hoe komen we voorbij aan een politiek van het vijanddenken? Hoe kunnen we het democratisch ethos versterken? Marijn Kruk, auteur van Opstand. De populistische revolte en de strijd om de ziel van het Westen, neemt ons mee in de denkbeelden die ten grondslag liggen aan het radicaal-rechtse denken. Ernst Hirsch Ballin reflecteert op de verbindende kracht van de democratische rechtsstaat. 

Er wordt wat af vergaderd in Nederland. En aan beleidsmakers en beleidsdocumenten geen gebrek. En toch gaat in de praktijk vaak mis: Schrijver en onderzoeker Marije van den Berg laat in een masterclass zien wat het oplevert als we de beleidsbubbel laten leeglopen en we gaan werken op de plek waar het beleid zijn werking moet hebben: midden in de gemeenschap.

Steeds vaker wordt een beroep op jeugdzorg gedaan. Het lijkt de afgelopen tijd niet bepaald beter te gaan met kinderen en jongeren in Nederland. Dat ligt niet aan hen, maar aan de wereld waarin ze opgroeien, stelt het Nederlands Jeugd Instituut (NJI). Kinderen en jongeren hebben te maken met een individuelere samenleving en prestatiedruk. Ze maken zich zorgen over armoede, gebrek aan woonruimte en de dreigende klimaatverandering. Goede jeugdzorg is belangrijk, maar kan die problemen niet oplossen. Samen met Katy Hofstede, van het NJI, en oud-Tweede Kamerlid en wethouder René Peters onderzoeken we de wereld waarin kinderen opgroeien en wat een hoopvol perspectief zou kunnen zijn.

De belabberde staat van de natuur lijkt vooral een zaak geworden van de overheid en natuurexperts. Daarmee staan boeren, burgers en buitenlui buitenspel. Hoog tijd om op zoek te gaan naar een nieuwe verbindende visie op natuurbeheer en de inrichting van Nederland. Samen met Herman Wijffels en Iris Bouwers. 

Een christendemocratische visie op de rol van de overheid begint en eindigt bij de samenleving. Maar de hedendaagse politiek is nogal centralistisch ingesteld: de overheid is het probleem van alles, maar diezelfde overheid is ook de oplossing voor alles. Hoe kan het CDA weerstand bieden aan de centralistische snoeptrommeldemocratie? Waartoe is in christendemocratisch perspectief de overheid eigenlijk op aarde? Hans Borstlap en Janny Bakker verkennen de grenzen van de overheid en hoe de verantwoordelijke samenleving weer in het hart van het overheidsbeleid kan komen te staan. 

We lijken verkeerd verbonden met elkaar. We hebben meer contact met elkaar dan ooit, maar we zijn ook eenzamer dan ooit. Gekluisterd aan onze digitale apparatuur, opgesloten in onze bubbels van sociale media. Wat betekent de digitalisering voor ons als mens en wat betekent het voor onze samenleving? Filosoof Cees Zweistra en columnist en podcastmaker Kitty Herweijer gaan met ons in gesprek: hoe te ontsnappen aan de digitale eenzaamheid? Hoe kunnen we het digitale burgerschap versterken? 

Goede zorg is een verworvenheid van onze beschaving, maar de problemen nemen toe. De wachtlijsten worden langer. En terwijl de vraag naar zorg groeit, zijn de personeelstekorten groot. Voor veel politici en burgers lijkt maar één richting denkbaar: meer zorg, meer geld, meer personeel. Dat is niet langer een begaanbare weg. Maar wat dan wel? Hoe kunnen we de zorg.

De samenleving is een bontgekleurd gezelschap van mensen. Dat levert vaak veel rijkdom op in het samenleven. Maar het gaat ook mis. Soms vallen groepen, minderheden of individuen buiten de boot. Het is belangrijk dat mensen een volwaardige plek in de samenleving hebben. Wat is een christendemocratisch perspectief op emancipatie? Voor wie is emancipatie belangrijk? En wat is de taak van de overheid daarin? Oud-Tweede Kamerlid Kathleen Ferrier en Rogier Havelaar, CDA-fractievoorzitter in Amsterdam, verkennen samen het belang van emancipatiepolitiek.

Politieke partijen vervullen in een democratie vanouds een verbindende rol tussen het openbaar bestuur en de samenleving. Het probleem voor gevestigde partijen lijkt niet zozeer te schuilen in hun rol voor het openbaar bestuur, maar in de band met de samenleving. Hoe kan het CDA zijn maatschappelijke basis herontdekken? Hoe kan het zichzelf heruitvinden als christendemocratische volkspartij? Jo-Annes de Bat (gedeputeerde Zeeland) en Gabriëlle Heine (gemeenteraadslid Maastricht) geven tips en tricks.

De geopolitiek is terug. Of beter gezegd: de Grote Politiek is terug. De afgelopen jaren werd het nieuws gedomineerd door een verontrustende rij van internationale conflicten. De verschuivende geopolitieke verhoudingen hebben gevolgen voor onze nationale politiek. Ons buitenlandbeleid vraagt om een heroriëntatie en om een herwaardering van de rol, positie en idealen van Nederland in de wereld.

Bestuursorganisaties kunnen “verdraaid” zijn: ze werken niet meer vanuit de oorspronkelijke bedoeling. Dat was te zien bij het toeslagenschandaal. Er werden procedures, protocollen en regels gevolgd, zonder dat begrepen werd waar ze uit voortkomen. Hoe kunnen de praktische wijsheid en verantwoordelijkheid van professionals beter worden verankerd in organisaties? Hoe komen we van regels en kaders terug naar de bedoeling? Wouter Hart, auteur van de bestseller Verdraaide organisaties, gaat met ons in gesprek.