Het CDA komt op voor heel Nederland. Voor alle regio’s die ons land rijk is. Want in een fatsoenlijk land, gaat het pas goed als het overal goed gaat. Het CDA wil de komende vier jaar extra investeren in de regio om onrechtvaardige verschillen tegen te gaan.
De Nederlandse politiek heeft te lang te veel aandacht gehad voor regio’s waarmee het al goed ging. Daardoor zijn in de afgelopen decennia grote verschillen ontstaan als het gaat om voorzieningen, welvaart en welzijn. Die verschillen zijn niet alleen zichtbaar tussen de stad en het platteland, maar ook tussen goede en slechte wijken in de grote stad. Deze verschillen vormen een bron van ongelijkheid en daarmee ook van de polarisatie in de samenleving waar de politiek een antwoord op moet geven.
Lees ook onze andere plannen voor een fatsoenlijk land.
Koesteren cultuur & traditie
Een sterke stedelijke of regionale identiteit geeft het gevoel dat je ergens thuishoort. Gemeenschapsgevoel is belangrijk en daarom ondersteunen wij regionale taal, zowel het Frysk als andere streektalen en dialecten.
Ook ondersteunen we cultuur en traditie met een regionaal of lokaal karakter, van carnaval tot carbidschieten en van Parade tot Paasvuur. We willen een betere regionale verdeling van aanbod en middelen. En bieden meer ruimte voor lokale vrije dagen om deze feesten met elkaar te vieren.
Bereikbaarheid als basisrecht
Bereikbaarheid is een basisrecht. In een fatsoenlijk land zijn - waar in Nederland je ook woont - voorzieningen zoals het ziekenhuis, de vereniging, school en de supermarkt makkelijk te bereiken. Ook zonder auto en zonder dat je daarvoor de hoofdprijs betaalt. We zijn tegen rekeningrijden op het platteland.
We komen met een nieuwe wet: de 'Wet Bereikbaarheid als basisrecht' waarin we normen vastleggen hoe snel voorzieningen bereikbaar moeten zijn en hoe vaak het openbaar vervoer een wijk of dorp moet aandoen per dag.
Bereikbare zorg
In een fatsoenlijk land is zorg bereikbaar voor iedereen. We voorkomen dat steeds meer regionale ziekenhuizen dreigen te sluiten. Academische ziekenhuizen en gespecialiseerde topcentra zullen zich meer richten op hun kerntaken. Algemene en laag-complexe zorg kan meer naar regioziekenhuizen, waarmee hun bestaanszekerheid binnen het zorgstelsel wordt vergroot.
De niet-complexe acute zorg blijft voor heel Nederland dichtbij en bereikbaar via onze regionale ziekenhuizen.
Economie
Het is de kracht van de Nederlandse economie dat we zowel de duurzaamste boeren als de meest innovatieve chipmakers huisvesten. Elke regio stelt een eigen kansenagenda op voor economische ontwikkeling en de samenwerking tussen bedrijven, overheden, en kennisinstellingen. Deze regionale kansenagenda’s zijn de basis voor structurele overheidsinvesteringen.
Wonen in eigen buurt
In de zoektocht naar een woningen willen wij niet dat jongeren uit het eigen dorp worden weggeconcurreerd door mensen van buiten. Gemeenten krijgen de mogelijkheid om eigen inwoners voorrang te geven op nieuwbouwwoningen.
In ieder dorp mag er een straatje worden bijgebouwd. Provincies mogen dorpen niet langer in de weg zitten om naar eigen behoefte bij te bouwen. We bouwen aan vitale dorpen en steden met meer ruimte voor jong en oud.
Investeren in regionaal OV
We trekken fors meer geld uit voor regionaal openbaar vervoer en regionale bereikbaarheid. Zo blijft de bus door ieder dorp rijden. Ook komen er nieuwe spoorwegen zoals de Lelylijn en de Nedersaksenlijn of een upgrade van bestaande spoorwegen zoals de Maaslijn en de lijn Zwolle-Munster.
Onderwijs dichtbij huis
Wij vinden een goede spreiding van scholen en onderwijsinstellingen in het middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs van groot belang om te voorkomen dat jongeren wegtrekken uit de regio. Scholen in dunbevolkte regio’s krijgen extra geld om levensvatbaar te blijven.
Spreidingsbeleid overheidsinstanties
We verspreiden overheidsinstanties over het land. Zo komt er een netwerk van rijkskantoren in de verschillende delen van het land. Het gaat dan vooral om diensten die in heel Nederland actief zijn, zoals de Belastingdienst of het UWV, maar ook om de ministeries voor landbouw en verkeer.
Eerlijke verdeling politie
We willen een eerlijkere verdeling van de capaciteit van politie over heel Nederland. Met meer aandacht voor grensregio’s die een spil zijn in het internationale drugscircuit, zoals het lange grensgebied van Limburg. De capaciteit moet optimaal gericht zijn op het bestrijden van misdaden die de maatschappij ontwrichten.
Gemeenschapsfonds
We ondersteunen het Gemeenschapsfonds. Hiermee kunnen lokale gemeenschappen belangrijke voorzieningen als een dorpswinkel, buurthuis of sportaccommodatie in stand houden. Zo kunnen we het sociale cement in de samenleving versterken.
Regionaal kiesstelsel
Wij willen de vertegenwoordiging van de regio's in de politiek verbeteren door de invoering van een regionaal kiesstelsel met behoud van de evenredige vertegenwoordiging. De verkiezingen voor de Provinciale Staten moeten weer om de provincie zelf gaan draaien. Daarom koppelen we het moment van de Eerste Kamerverkiezing los van de Provinciale Statenverkiezingen.
Lokale voorzieningen
We geven gemeenten voldoende geld om te kunnen investeren in bibliotheken, bushaltes, zwembaden buurthuizen en goede scholen voor onze kinderen. Want eenmaal weg, komen deze voorzieningen niet snel meer terug en zonder plekken om elkaar te ontmoeten, neemt de verbinding af. Om die reden draaien wij de opschalingskorting vanaf 2026 in het Gemeentefonds terug en investeren we extra in het gemeente- en provinciefonds.