Innovatief & Duurzaam

Nederland staat de komende jaren voor grote uitdagingen. We zien dat het niet mogelijk is om de aarde oneindig uit te blijven putten door onze zoektocht naar nieuwe grondstoffen. We beseffen ons steeds beter dat we moeten zoeken naar manieren om onze grondstoffen opnieuw te gebruiken. De ambitie is duidelijk; we moeten naar een samenleving waarin geen afvalstoffen meer zijn en we onze grondstoffen hergebruiken.

Naast het hergebruik van onze grondstoffen, zijn we ook steeds meer op zoek naar herbruikbare energie. Op dit moment zitten we midden in een transitie van het gebruik van fossiele brandstoffen naar het gebruik van duurzame energie.

Het CDA begrijpt dat er bij deze transities veel vragen en zorgen naar boven komen. Het is terecht dat er zorgen zijn over de betaalbaarheid van een circulaire economie of over de veranderende leefomgeving door de energietransitie.

Door in te blijven zetten op innovatie is het waterschap bij uitstek in staat om opgaven te combineren en een bijdrage te leveren aan de opgaves van de toekomst.

• Binnen de waterschappen zijn er veel mogelijkheden voor het opwekken van energie op of nabij onze terreinen (denk hierbij aan het plaatsen van windturbines, het gebruik van zonnecollectoren en het opwekken van biogas). Deze mogelijkheden moeten zo veel mogelijk benut worden. Het is van belang om te kijken of lokale energiecoöperaties hierbij betrokken kunnen worden. Dit laatste is van belang om draagvlak voor de energietransitie te creëren maar ook omdat het waterschap geen energiemaatschappij is.

• Onderzoek laat zien dat vraag en aanbod van energie met de lokale omgeving van de rioolwaterzuivering kan worden afgestemd en uitgewisseld. Het CDA wil dat een rioolwaterzuiveringsinstallatie op deze wijze als energie hub4 wordt ingezet. Hierdoor is lokaal een aanzienlijke ontlasting van het elektriciteitsnet mogelijk.

• Er moet gekeken worden naar rioolwaterzuiveringsinstallaties als locatie voor het opwekken van groene waterstof. Uit onderzoek blijkt dat dit bij rioolwaterzuiveringsinstallatie vaak zeer kansrijk is.

• Aquathermie moet waar mogelijk als bron worden benut. Zo kunnen we warmte beschikbaar stellen voor warmtenetwerken in de gebouwde omgeving. Waterschappen zien kansen om aquathermie te combineren met andere wateropgaven, zoals verbetering van de waterkwaliteit. Bovendien is de impact om de omgeving klein.

• Om de ontwikkeling van aquathermie ook financieel gunstig uit te laten pakken, is het belangrijk dat bijvoorbeeld de financiering van de benodigde warmtenetten beter wordt geregeld. Zo houden we het betaalbaar.

• In het kader van de energietransitie zal er onderzocht moeten worden hoe water hierin een bijdrage kan leveren. Een Waterkrachtcentrale Doesburg zouden wij toejuichen.

• Het CDA vindt dat de rioolwaterzuiveringsinstallaties naast het terugwinnen van energie uit afvalwater ook grondstoffenleverancier kunnen worden. Het CDA wil benadrukken dat water met name lokaal op waarde geschat en teruggebracht kan worden. Op deze manier leveren we een bijdrage om verdroging tegen te gaan. Nieuwe technieken kunnen oplossingen bieden in het winnen van stikstof en fosfor als grondstof. Hierdoor kan het Waterschap een grote bijdrage leveren aan de circulaire economie. Het CDA vindt dat dit aspect meegenomen moet worden bij toekomstige investeringen bij een Rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI). Als voorbeeld is in Zutphen in oktober 2019 de eerste Kaumera-fabriek geopend. In deze fabriek wordt mogelijk gemaakt dat uit rest- en afvalwater grondstoffen gehaald worden. Eén van deze grondstoffen is het biopolymeer Kaumera. Deze grondstof kan eigenschappen versterken dan wel verbinden. Zo kan het water vasthouden maar ook afstoten, hierdoor zijn er toepassingen in de land- en tuinbouw maar ook in de betonindustrie mogelijk.

• De problematiek van de medicijnresten die in ons drinkwater zitten, moeten zoveel mogelijk preventief bij de bron worden aangepakt. Zo heeft het Waterschap Rijn en IJssel een proef gedaan bij het Streekziekenhuis Koningin Beatrix in Winterswijk en denkt het waterschap mee met de voorbereidingen van het nieuwe ziekenhuis in Doetinchem. Naast de aandacht die we hebben voor medicijnresten, moeten we nadrukkelijk aandacht hebben voor de microplastics in ons drinkwater. Uiteindelijk zullen ook end of pipe de schadelijke geneesmiddelen eruit moeten worden gehaald. De vraag is alleen wanneer. Hergebruik van industriewater op locatie is voor het CDA een must.

• Het CDA is van mening dat samenwerking met de provincies Gelderland en Overijssel van essentieel belang is op het thema “Duurzaamheid”. In het verleden zijn er overeenkomsten afgesloten met de provincie Gelderland op watergebied. Enige jaren geleden is er een ‘waterovereenkomst’ afgesloten tussen de provincie Gelderland en het waterschap (De zogenaamde WOK), over de uitvoering van de wateropgaven. Inmiddels heeft de provincie Gelderland een belangrijke taak op het gebied van Natuur bijgekregen van het Rijk. In verband hiermee heeft de provincie Gelderland met de Gelderse waterschappen ‘samenwerkingsovereenkomsten’ afgesloten (de zogenaamde SOK ‘s), hierbij zijn afspraken gemaakt over de natuuropgaven en de wateropgaven. Het CDA is van mening dat het nu tijd is voor een ‘klimaat overeenkomst’ (KOK) met de provincie Gelderland en voor ons gebied zo mogelijk ook met de provincie Overijssel. Hierbij moeten ook de grotere steden betrokken worden. In deze overeenkomst moeten afspraken komen over de uitvoering en financiering van klimaatprojecten.
•  
• Het project vruchtbare kringloop is een voorbeeld van waterschap, landbouw en private partijen om het verlies van voedingstoffen in de bodem (nitraat en fosfaat) te verminderen. Dit project verder ondersteunen en uitrollen. Het CDA wil verder inzichtelijk maken welke mogelijkheden er per locatie zijn om (warmte) energie uit het afvalwater te halen. Hiermee kan tot 15% van de warmtevraag van huishoudens terug worden gewonnen.