Woningbouwopgave

Het kabinet heeft de ambitie de woningbouw te versnellen door circa 100.000 woningen per jaar te bouwen. Deze opdracht raakt ook de waterschappen en zorgt niet alleen voor inhoudelijke dilemma's maar vraagt ook om een nadrukkelijke rol van de waterschappen bij nieuwbouw en een nauwere bestuurlijke samenwerking. Nieuwe tijden vragen om een nieuwe aanpak waarbij het waterschap zijn autoriteit op het gebied van water wederom kan pakken. Waterschappen beschikken over een buitengewoon goed en inhoudelijk sterk ambtelijk apparaat. Samen met deze mensen kan een plan van aanpak gemaakt worden om toch zoveel mogelijk te bouwen op een verantwoordelijke manier. Nederland is nou eenmaal een waterland en ruimte is beperkt. Er zal gebouwd worden in kwetsbare gebieden, maar als je de waterschappen goed positioneert dan kunnen zij een essentiële rol spelen in het mogelijk maken.

• Begin 2022 heeft de Unie van Waterschappen reeds gewaarschuwd wat het effect van deze bouwdoelstellingen kunnen zijn. De grootschalige aanpak heeft enerzijds tot gevolg dat de aanbouw van nieuwe woningen vooral op minder geschikte bodems zullen moeten worden gebouwd. Terwijl anderzijds van nieuwbouw juist zou moeten worden geëist dat zij geschikt is voor extreme weersomstandigheden. De oproep is dat in de opgave van het kabinet voor een versnelling van de woningbouw méér rekening wordt gehouden met de lange termijn gevolgen van de klimaatverandering en de eisen die water en de bodembeheer stellen aan de woningbouw.5

• Voor wat betreft de spreiding adviseert de Deltacommissie om te onderzoeken hoe de verstedelijking en daarmee gepaard gaande investeringen op lange termijn anders over Nederland kunnen worden verdeeld. Met als doel om op deze wijze een beweging op gang te brengen waarbij de nieuwbouw zich verplaatst naar plaatsen waar dit vanuit het oogpunt van klimaatverandering het minst kwetsbaar is.

• Het CDA wil nu alvast ruimte en maatregelen reserveren om te kunnen anticiperen op hogere waterstanden en tegelijkertijd ruimte te behouden in de buitendijkse gebieden. Die ruimte is nodig voor toekomstige dijkversterkingen en voor extra waterberging. Water moet weer het leidende principe worden.

• Houd in zowel de openbare ruimte als in de ruimte rondom woningen rekening met een verdere toename van extreme neerslag, droogte en hittestress. Daarvoor is het nodig om in de bouwplannen voldoende bergingscapaciteit en infiltratie in de bodem te waarborgen. Dit kan onder andere door meer ruimte vrij te maken voor water en groen waarbij de belangen van de natuur prevaleren boven de belangen van de projectontwikkelaar.

• Waterschappen hebben al eerder aangegeven dat zij in een zo vroeg mogelijk stadium betrokken willen worden bij de locatiekeuze voor nieuwbouwprojecten. En dat er in navolging van de adviezen van de deltacommissaris nationale kaders komen voor klimaatbestendig bouwen. Ook vragen de waterschappen om bij nieuwbouwlocaties ruimte vrij te houden voor waterbergingen om de toenemende neerslag op te vangen. De kennis bij de waterschappen zou voor de woningbouwopgave gebruikt moeten worden.

  Meer informatie kunt u vinden via Brochure Waterschapspeil 2020 van de Unie van Waterschappen aan de hand de waterschapsspiegel6 of vanuit de onderwerpen uit het dashboard.